طراحی نمای ساختمان

در این نوشته برخی از نکات , ضوابط و مقرارات طراحی نمای ساختمان همراه با تصاویر مرتبط با ان اورده شده است .

از زمانی که زیبایی ظاهری و آرامش و صرفه جویی در انرژی برای ساختمان ها مدنظر قرار گرفت، ایجاد نما ها با مصالح و شیوه های مختلف در دستور کار مالکان و سازندگان ساختمان ها قرار گرفت.

البته در این مورد، ایرانیان دارای سابقه طولانی هستند.
در طول تاریخ از گچ بری و آهک بری برای نماسازی استفاده می کردند. نتیجه به دست آمده از هنرمندان و معماران و سازندگان ایرانی را می توانیم در بناهای تاریخی مثل مسجد جامع بسیاری از شهرها از جمله شیراز، تبریز، اصفهان و بسیاری از عمارت ها، مقبره ها و بسیاری دیگر از بناهای قدیمی و تاریخی در جاهای مختلف کشور ببینیم.

ضوابط و مقررات در طراحی نمای ساختمان

قبل ازشروع طراحی نما ضروری است نسبت به انتخاب یکی ازدو سبک کلاسیک (استفاده ازسرستون,کتیبه,قوس وسراحی،تناسب و تقارن در فرم) یا مدرن (استفاده ازخطوط و سطوح صاف ،مصالح جدید و پیش ساخته، انعطاف پذیری در فرم بدون پیچیدگی و…. )اقدام شود.

توجه:استفاده ازنمای کلاسیک در پلاک ثبتی هایی که سقف آنها شیبدار می باشد ممنوع است ودربقیه موارد در هماهنگی باساختمانهای مجاوربه دوصورت فوق امکان پذیراست.

خط آسمان :

– در طراحی خط آسمان به صورت برجسته (پیشانی ) با خطوط صاف ومنظم وشکستهای منطقی به همراه استفاده از عناصری مانند پروفیل در قرنیز بالای بام(طیف رنگی روشن –تیره) ,چوب درشکستهاالزامی است

واستفاده ازالحاقات تزیینی ونمایشی مانند گچ بری , مجسمه ,لوزی و…در کل بدنه نما ممنوع می باشد.

– مصالح سقف شیبدار صرفاً از جنس سفال طبرستان یا روف تایل به رنگ آجری یا سفالی باشد

جنس و رنگ مصالح:

طراحی بدنه اصلی نما به دو صورت امکان پذیر است:

1-در صورت استفاده از یک نوع مصالح در بدنه موارد زیرالزامی می باشد:

-استفاده از مصالح روشن (تراورتن سفید وکرم یا سیمان شسته روشن) به همراه چفت و استفاده از مصالح تیره ممنوع می باشد.

-استفاده ازسنگ ازاره تراورتن قهوه ای یا خاکستری

-استفاده از پروفیل قهوه ای یا به طرح چوب.

-استفاده ازپروفیل قهوه ای یا به رنگ چوب درقرنیز بام(تخت و شیبدار)

2- درصورت استفاده از ترکیب چند نوع مصالح رعایت مواردزیرالزامی می باشد:

-جهت جلوگیری از یکنواختی وایجاد تنوع مطلوب بصری درنما توصیه می شود نما به صورت حجمی
(ایجاد برجستگی وفرورفتگی ) باترکیب مصالح به مشخصات زیر طراحی شود:

-تراورتن صیقلی کرم یاسفید باچفت
(با بندکشی خاکستری)+سنگ قیچی
(گردویی,لیمویی,شکلاتی,بژ,سیلوردودی,قرمز) یاسنگ بادبر,
تراورتن تیشه ای رزین نشده (بافت دار)+ چوب فرآوری شده قابل استفاده درنما(MDF)
یاآجرنمای نسوزطرح انگلیسی به رنگ(قرمز,قهوهای و….)
با بند کشی به رنگ روشن+
سنگ ازاره (تراورتن قهوه ای یاتراورتن سیلورخاکستری)

ورودی :

-جنس مصالح مصرفی در ورودی (دیوار حیاط و ورودی مشرف به گذر )باید در هماهنگی با مصالح استفاده شده در بدنه نما باشد

– طراحی ورودی اصلی ساختمان باتمهیداتی چون ایجاد پیش فضای ورودی (عقب نشینی )حداقل ۴۰سانتی متر وحداکثر۱٫۵۰سانتی متر واستفاده ازباغچه وفلاورباکس در هماهنگی با کل نما الزامی است.
– رعایت تناسب ارتفاع به عرض ورودی و سردر ورودی ارتفاع بین ۲۰-۳۰ رعایت شود.

خط نشست زمین :

استفاده از سنگ ازاره به رنگ تیره و به ارتفاع حداقل ۴۰ سانتی مترومصالح مصرفی سنگ تراورتن قهوه ای یا خاکستری سیلور متناسب با رنگ غالب بدنه الزامی است ( این اندازه می تواند به فاصله زمین تا همکف بنا امتداد داشته باشد)

در و پنجره و بالکن در نما :

– نوع و فرم و ابعاد پنجره ها با توجه به عملکرد فضا طراحی شود.حداقل ۱٫۲۱٫۲ و حداکثر ۱٫۵۱٫۸

-استفاده از پنجره های سرتاسری جهت باکس پله مجاز نمی باشد.لازم است ابعاد پنجره های باکس پله یک دوم پنجره های اصلی باشد

-استفاده از شیشه رفلکس در نما مجاز نمی باشد واستفاده از شیشه ساده دوجداره upvcالزامی است.

-استفاده صرفا ًنرده دربالکن ها (تراس ها) ممنوع می باشدودرصورت ترکیب با مصالح بنایی بلامانع می باشد.

-رعایت مدولاسیون در طراحی پنجره ها به منظور ایجاد تنوع و عدم یکنواختی نما توصیه می شود.

4دلیل استفاده از نما:

۱- زیبا و دلپذیر کردن قیافه ظاهری و بیرونی ساختمان ها و دورنمایی که مناسب و قابل قبول برای شهر یا محلی که ساختمان در آن بنا شده، باشد.

۲- جلوگیری از هدر رفتن انرژی در تمام فصل ها ، چون نقش یک عایق حرارتی را اجرا می کند.

۳- جلوگیری از آلودگی های صوتی. نمای ساختمان باعث جلوگیری از ورود صداهای آزاردهنده محیط بیرون، به فضای داخلی ساختمان های اداری، مسکونی و … می گردد.

۴- و در نهایت باعث می شود که ساختمان ها مقاومت بیشتری در مقابل شرایط نامساعد جوی پیدا کنند مثل زلزله ها، باد و باران و رطوبت های خورنده، یخبندان و مانند آن. در کل باعث افزایش طول عمر ساختمان می شود.

همانطورکه می دانید، از مصالح مختلف مثل آجر، سنگ، بتن، شیشه و … برای ساخت نمای ساختمان استفاده می شود

برای مثال می توانیم نماسازی به روش سنتی (اندودکاری) را بگوییم.

در این روش برحسب شرایط جوی منطقه، جنس مصالح از نظر جذب آب و رطوبت و میزان مقاومت و چسبندگی و چیزهای دیگر، از ملات های سیمانی گچی، گلی، آهکی و یا ترکیبی از آنها استفاده می شد .

به عنوان مثال: از نظر مقاومت ملات های سیمانی دارای بیشترین مقاومت و ملات های گلی و گچی به ترتیب دارای کمترین مقاومت هستند.

نمای ساختمان به سه دسته تقسیم می شود:

۱- نمای سنتی

۲- نماسازی با استفاده از روکش های خارجی

۳- نمای شیشه ای