بررسی سیستم های غیرفعال خورشیدی و بام های سبز

• سیستم های گرمایشی غیر فعال یا ایستا :

به روش ها و ابزارهایی که به گرم کردن ساختمان به طور طبیعی و با استفاده از عوامل طبيعي مانند خورشید و خاصیت مصالح مي پردازند و وابستگي به انرژي هاي فسيلي را براي گرمایش کاهش می دهند ، سامانه هاي گرمايشي ايستا گفته مي شود.

• 1- دیوار ترومب Trombe Wall

دیوار ترومب به گرمای خورشید به طور کارآمد اجازه ی استفاده داده و کارآیی آن به جنس، ضخامت و رنگ سطح دیوار بستگی دارد. این دیوار که در فاصله ی کمی از شیشه قرار دارد ، از موادی با چگالی بالا مانند سنگ ، آجر ، خشت یا گالن های پر از آب ساخته شده و جداره ی خارجی آنها رنگ آمیزی تیره ای دارند .

یک نوع این دیوار یکپارچه و بدون بازشو است ، که فقط از طریق هدایت و تشعشع حرارت مورد نیاز فضا را تأمین می نماید که به این دیوار ، دیوار خورشیدی یا دیوار حرارتی نیز گفته می شود .

نوع دیگر دیوارهایی هستند با دریچه های متعدد ، که هوای گرم بین شیشه و دیوار ترومب را از طریق همرفت به فضای داخل هدایت می کند .

• 2- دیوارهای آبی :

در این سامانه قسمت هایی از بشکه های آب را که به سمت شیشه قرار دارد به رنگ سیاه و بخش های داخلی سفید رنگ می باشند. این دیوارها را به سادگی میتوان با روی هم قرار دادن بشکه های آب در کنار یکدیگر به صورت افقی یا عمودی و یا قوطی های کوچکتر آب که در قفسه های شطرنجی شکل قرار می گیرند ، ساخت .

ظرفيت حرارتي بالاي آب و جذب انرژی زیاد آن باعث مي شود ، به عنوان توده ي حرارتي در سامانه هاي ايستا مطرح شود. توزیع حرارت در روش دیوار آبی از طریق همرفت ، رسانش و تابش است .

• 3- حوضچه های سقفی Roof Ponds

در این سامانه حوضچه سقفی ، حرارت نور خورشید را طی روز زمستانی جذب کرده و در هنگام شب برای حفظ گرمای حاصله سقف را با عایق حرارتی می پوشانند . به این ترتیب گرمای آب درون استخر به تدریج از طریق هدایت و تشعشع هوای درون ساختمان را گرم نگاه می دارد.

• 4- گلخانه Greenhouse

گلخانه ها با سامانه جذب مجزا کار کرده و به آنها فضای خورشیدی نیز گفته می شود. از این جهت جذب مجزا نامیده می شود که عمل جذب حرارت و ذخیره ی انرژی هر دو در یک فضای جداگانه ای مانند گلخانه صورت می پذیرد.

عمل ذخیره سازی در گلخانه می تواند در دیوار ، کف ، مخازن آبی و یا انباره های سنگی صورت پذیرد. کف  ، دیوار شمالی و دیوارهای سمت شرق و غرب مکان های خوبی برای ذخیره کننده ها هستند که بایستی دارای ظرفیت گرمایی بالا مانند سنگ ، بتن ، آب ، آجر باشند و برای تاثیر بهتر باید ۱۰ الی ۱۵ سانتی متر ضخامت داشته باشد.

• 5- آتریوم Atrium

به گلخانه ای که کاملاً در درون بنا محصور شده و تنها از سقف نور می گیرند «آتریوم» گفته می شود. در معماری مدرن آتریوم به فضای وسیع و گشوده ای اتلاق می شود که اغلب چندین طبقه ارتفاع داشته و با سقف شیشه ای یا پنجره های بزرگ یا هر دو پوشانده می شوند.

• بام سبز :

بام سبز بامی است که مقدار یا تمامی آن با پوشش گیاهی و خاک، یا با محیط کشت روینده پوشانده می شود .

تبخیر و تعرق صورت گرفته در سطوح برگ ها در گیاهان باعث خنکی محیط می شود. تابش جذب شده به وسیله سطح زیاد برگ ها به محیط اطراف منتشر می شود. به دلیل کم بودن جرم گیاهان ، انرژی گرمایی کمتری در سطوح برگ گیاهان ذخیره می شود .

نیاز به تقویت سازه بام های موجود برای استقرار بام سبز و وجود این حقیقت که اغلب این بام ها برای حضور انسان طراحی نمی شوند. در برخی موارد تطبیق طراحی این بام ها با شرایط اقلیمی منطقه کاری دشوار است.

بام های سبز همچنین نیازمند معیارهای سازه ای قابل قبول می باشند. بسیاری از بام های موجود، بدلیل بار وزن ملزومات خاک و گیاهان برای دارا بودن بام سبز مناسب نیستند. در این بین یک دال بتنی در تبدیل به بام سبز بسیار کاراتر از دال های چوبی یا فلزی است .

باغ بام ها را بر اساس سیستم اجرایی به سه دسته اصلی تقسیم می کنند :

• سیستم گسترده Extensive
• سیستم متمرکز Intensive
• سیستم مدولار یا جعبه گیاه Planter Box