آفرینش نظریه معماری ؛ انسان سنجی و مهندسی عوامل انسانی

در هر قرارگاه یا مکان رفتاری، محیط کالبدی باید پاسخگوی الگوی جاری رفتار باشد. از محیط ساخته شده انتظار می رود که سطوح قابل قبولی از آسایش جسمانی را فراهم آورد.  یکی از انگیزه های ایجاد محیط، ارضای نیاز به سرپناه است.

عدم رضایت انسان به عدم آسایش محیط مربوط است.

در ادراک راحتی و آسایش محیط تفاوت هایی وجود دارد. میزان این تمایلات به سطح انتظار و عادت پذیری انسان بستگی دارد.

آنتروپومتری (انسان سنجی): علم مطالعه ابعاد فیزیکی، توانایی ها و محدودیت های اندام انسان است.

ارگونومی (مهندسی عوامل انسانی): به شکل تخصصی تر به رابطه اندام انسان و ویژگی های ماشین می پردازد که در آن ایمنی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

انسان سنجی ایستا: به اندازه های اصلی بدن انسان توجه دارد.

انسان سنجی پویا: به قابلیت های بدن انسان از قبیل کشش و دسترسی می پردازد.

آگاهی ما نسبت به وضعیت زیست شناختی انسان و رابطه محیط و رفتار انسان هر روز بیشتر می شود.

متغیرهای موثر در طراحی محیط برای تامین رفتارهای خاص:

1. مجموعه متغیرهایی با اعمال خاص، حرکات بدن و الگوهای حرکتی فردی و گروهی سر و کار دارند.
2. مجموعه متغیرهایی که به نیازهای روان شاختی انسان از قبیل خلوت، فضای شخصی و قلمروپایی ربط دارد.

• فرایندهای سوخت و ساز بدن انسان و محیط ساخته شده :

بدن انسان با محیط اطراف خود از طریق تنظیم، انتقال، تشعشع و تبخیر، حرارت را تبادل می کند.

احساس آسایش به دمای هوا، تبادل حرارتی، میزان درخشنگی پنجره ها و دیوارها و رطوبت هوا بستگی دارد. از طرف دیگر به فعالیت، لباس و ویژگی های فردی بستگی دارد و فرد به فرد متفاوت است.

ویژگی جاری الگوی رفتاری، در ادراک درجه حرارت آسایش موثر است.

• همبستگی های نظام رفتاری و ویژگی های انسان سنجی :

در استفاده از اندام های انسان برای انجام فعالیت های مختلف نه تنها تواناهای انسان سنجی، بلکه هنجارهای اجتماعی و فرهنگی نیز نقش دارند.

قابلیت های محیط شامل: تامین فعالیت های حرکتی و فراهم آوردن آسایش فیزیولوژیک است که با یکدیگر رابطه درونی دارند.

طراحی کالبدی محیط باید به نیازهای گروه های مختلف بهره بردار پاسخ گوید و در مواردی ممکن است که طراحی محیط فقط برای یک شخص خاص (یک فرد نابینا) صورت بپذیرد.

در فضاهای عمومی تنوع محیط اهمیت بیشتری دارد و محیط باید به اندازه کافی برای پاسخ به این نیازها راحت و انعطاف پذیر باشد.

ازآن جایی که مردم به نوع ساماندهی فضا و روش انجام کار عادت می کنند، یکی از مقاصد مطالعات انسان سنجی، آموزش روش های کاراتر انجام فعالیت ها به مردم است.