کاشی کاری در معماری اسلامی

صنعت كاشی سازی و كاشی كاری  بیش از همه در تزیین معماری سرزمین ایران، و به طوراخص بناهای مذهبی به كار می رود.

• تاریخچه کاشیکاری در ایران :

- کاشي ها در عهد هخامنشيان به صورت آجر لعاب دار ظريفي که رنگ هاي آن شامل زرد، سبز و قهوه اي بود و نقوش به کار رفته در روي اين کاشي ها به شکل سيمرغ و حيوانات خيالي و نقوش انساني بود. در دوره ي اشکانيان به دليل ناشناخته ماندن معماريشان به نحوه گسترده اي از خشت و آجر لعاب دار استفاده نشد و بيش تر در روي تابوت ها و سفالينه ها از لعاب استفاده مي شد و رنگ هاي لعاب ها، سبز و آبي فيروزه اي بود. در زمان ساسانيان به همان شيوه زمان هخامنشيان فن کاشي کاري ادامه پيدا کرد البته با لعاب ضخيم تر اما در زمان ساسانيان براي تزئين ديوار بناها هنر موزاييک سازي نيز متداول شد. و ...

• تاریخچه ای از کاشی و کاشیکاری پس از ظهور اسلام :

-   کاشی کاری یکی از روش های دلپذیر تزئین معماری در تمام سرزمین های اسلامی است. تحول و توسعه کاشی ها از عناصر خارجی کوچک رنگی در نماهای آجری آغاز و به پوشش کامل بنا در آثار تاریخی قرون هشتم و نهم هجری انجامید. در سرزمینهای غرب جهان اسلام که بناها اساساً سنگی بود، کاشی های رنگارنگ بر روی دیوارهای سنگی خاکستری ساختمان های قرن دهم و یازدهم ترکیه، تأثیری کاملا متفاوت اما همگون و پر احساس ایجاد می کردند.تا دو قرن پس از ظهور اسلام در منطقه بین النهرین شاهدی بر رواج صنعت کاشیکاری نداریم و تنها در اواسط قرن سوم هجری، هنر کاشیکاری احیا شده و رونقی مجدد یافت.  نخستین نشانه های کاشیکاری بر سطوح معماری، به حدود سال 450 ه.ق باز می گردد که نمونه ای از آن بر مناره مسجد جامع دمشق به چشم می خورد. سطح این مناره با تزئینات هندسی و استفاده از تکنیک آجرکاری پوشش یافته، ولی محدوده کتیبه ای آن با استفاده از کاشیهای فیروزه ای لعابدار تزئین گردیده است. و ...

• مروری بر هنر کاشیکاری سنتی :

هنر زیبای کاشیکاری از هنرهای دستی و قدیمی ایران است که زیباترین و قدیمی ترین آنها کاشی های فیروزه ای اصفهان است و به تدریج استفاده از کاشی با نقوش گل و بوته و مخصوصاً نوع خشت و هفت رنگ که مخصوص مساجد بود، به منازل نیز راه یافت و استادان کاشیکار اصفهانی پارا از گل و بوته و اشکال هندسی فراتر نهاده و نقش انواع حیوانات و پرندگان را درکاخها و منازل متداول کردند، هنر کاشیکاری همچنان مورد استفاده هنرمندان اصفهانی بود به طوری که در بیشتر بناها کاربرد داشت . و ...

• نمونه های شاخص کاشی کاری :

- اگرچه این هنر از دوران باستان در معماری ایران رواج داشت و نمونه هایی از آن در بناهایی مانند کاخ آپادانای شوش به‌دست آمده است اما استفاده گسترده از كاشی در بناهای ایرانی به دوران پس از اسلام بازمی گردد. تا پیش از سده پنجم هجری، بناها را با نقاشی های دیواری تزئین می كردند، اما از این زمان كه مقارن با حكومت سلجوقیان بود، استفاده گسترده از كاشی همه گیر شد.كاشی های سلجوقی به شكل ستاره یا صلیب بودند و بهترین نمونه آنها را می توان در گنبدخانه حرم امام رضا(ع) در شهر مشهد تماشا كرد. در این دوره، كاشان مهم ترین مركز تولید كاشی بود و در كارگاههای بزرگ آن یك نوع كاشی برجسته و درخشنده به نام  كاشی زرین فام تولید می شد. و ...

-انواع کاشی شامل :

• کاشی تک رنگ
• کاشي معرق
•  هفت رنگ
•  معقلي
• زرين فام
•  مينايي
•  کاشی زیررنگی(زیرلعابی)
• کاشی رورنگی(روی لعاب)

برای دیدن لیست کامل مطالب داخل این پاورپوینت 90 اسلایدی قسمت "اطلاعات بیشتر" را ملاحظه نمائید.