هنر نقاشی روی آهک در حمام مهدی قلی بیگ مشهد

-ساخت حمام در شهر مشهد به عنوان یک شهر مذهبی و زیارتی به عنوان یک عمل صالح، مورد توجه خاص واقفان بوده است. یکی از حمام های معروف دوره صفوی  ،حمام شاه یا حمام مهدی قلی بیگ است که در سال ۱۰۲۷ هجری قمری توسط مهدی قلی بیگ میرآخور باشی شاه عباس در بازار سرسنگ مشهد وقف دار الشفاء آستان قدس شده است.

-این حمام در کنار مقبره ملکشاه (مسجد شاه، مسجد هفتاد و دو تن) در ضلع بیرونی سردر غربی صحن جامع حرم مطهر حضرت رضا(ع) قرار گرفته و از جهت دیگر، در خیابان اندرزگو انتهای اندرزگو ۱۳ (بازار فرش فروشها) واقع شده است.

-به علت همجواری حمام با بنای تاریخی مسجد شاه (مقبره امیر ملکشاه) و نیز نزدیک بودن به حرم امام رضا(ع)، قبلا به حمام شاه و پس از انقلاب به حمام رضوی شهرت داشته است.  این بنا یکی از بزرگترین حمام های ایران است که ساختاری بسیار زیبا از حمام های قدیمی را به نمایش می گذارد.

-این بنا در اردیبهشت ۱۳۵۶ به شماره ۱۳۷۴ در فهرست بناهای تاریخی کشور ثبت شد و در سال ۱۳۷۸ با دستور تولیت آستان قدس رضوی عملیات بازسازی آن آغاز گردید و در سال ۱۳۸۵ هجری شمسی به موزه مردم شناسی تغییر کاربری داد .

-معماری اسلامی ایران در تمام دوران پویایی خود دارای شکوه و عظمتی بوده که از انواع مختلف و شیوه های ساخت متنوعی برخوردار بوده است؛ به طوری که تمام محققان به این شایستگی ها باور دارند. در حقیقت، معماری اسلامی در هر برهه ای از زمان دارای فن شناسی خاص خود بوده است.

-یکی از انواع معماری اسلامی، حمام است که در ایران قدمتی دیرینه دارد. همان گونه که انواع معماری ایرانی دارای تزیین هایی است، معماری حمام هم از تزیین هایی بهره مند بوده است. از آن جا که حمام سازه ای آبی است و دوام آن نسبت به دیگر بناهای عمومی کمتر است، لذا در تزیین آن سعی شده از مصالح پایدار در مجاورت رطوبت استفاده شود.

-نقاشی روی آهک در این میان برای تزیین حمام از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است. یکی از نمونه های زیبای نقاشی روی آهک را می توان در حمام مهدی قلی بیگ مشهد دید. این نقاشی ها نمونه ای از ذوق و سلیقه هنرمندان عصر صفوی و قاجار است.

-نقاشی های این حمام مجموعه ای از آدم ها، حیوانات، گیاهان و اسطوره هستند. نقاش در اینجا سعی کرده در طراحی؛ تناسبات تصویر و دوری و نزدیکی را رعایت کند و تا حدودی نیز موفق به این کار شده است. در این نقاشی ها توجه و تمرکز ویژه بر نقوش انسانها و حالات و رفتار آنها به وضوح به چشم می خورد.

-در این پروژه ضمن بررسی ویژگی های کالبدی حمام مهدی قلی بیگ بر اساس منابع موجود، مضامین نقاشی های سربینه این حمام مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. روش استفاده شده در این مقاله توصیفی و تاریخی است.

-یافته ها حکایت از آن دارد که این نقاشی ها به طور غالب حالتی روایت گونه از داستان هایی ریشه دار در فرهنگ و هویت ایرانی دارند..

برای دیدن لیست کامل مطالب داخل این پاورپوینت قسمت "اطلاعات بیشتر" را ملاحظه نمائید.