بررسی علل وقوع ، عواقب و راه های جلوگیری از سیل

منطقه مورد بررسی : زرین دشت فیروزکوه

• توضیح درباره منطقه مورد بررسی :

زرین دشت منطقه ای کوهستانی واقع در 25 کیلومتری شهر فیروزکوه است. از زمان های گذشته وقوع سیل در این منطقه امری عادی بوده است. از طرفی دوره بازگشت سیل های بزرگ و ویرانگر در محدوده 40 سال است.

• دلایل ایجاد سیل :

به طور کلی سیلابهای طبیعی از تجمع حجم زیادی جریان آب تشکیل میشود. این جریان ها ناشی از بارندگیهای طولانی مدت در بالادست برف های ذوب شده در ارتفاعات طغیان رودخانه ها و یا رخداد همزمان آنها است رفته رفته هر یک از این موارد تشکیل جریان بزرگی داده و از به هم پیوستن این جریانها در طول مسیر یک جریان تند تشکیل می شود که سیل نام دارد.

در مناطق کوهستانی به دلیل شسته شدن خاکها و سنگها در طول مسیر این جریان آبی گل آلود شده و حاوی مقادیر زیادی سنگهای ریز و درشت میشود به همین منظور هرچه تعداد و حجم جریانهای مسیر بیشتر باشد سیل ایجاد شده بزرگ تر میشود در مناطق مسطح جریان ایجاد شده پخش شده و منطقه بزرگی زیر آب میرود بنابراین نوع آسیب ناشی از سیلاب نیز متفاوت خواهد بود .

• نحوه تخریب سیلاب :

به طور کلی سیلاب در مناطق کوهستانی از دو مسیر کوه یا رودخانه یا به طور هم زمان با هم شروع میشود در نوع اول همان طور که گفته شد جریان واحد تشکیل شده از ریز جریانها با شدت زیاد از کوه پایین می آید.

تجربه نشان داده این نوع سیل ها غافلگیر کننده تر و مخرب تر هستند؛ چرا که در اکثر اوقات مکان ایجاد سیل ها مشخص نبوده و بناهای زیادی را ویران می کند. از مناطق معروف این سیل ها می توان چالوس هراز و فیروزکوه را نام برد.

• راهکارهای کاهش خرابی ناشی از سیل :

مجموعه ای از عوامل طبیعی و انسانی باعث تشدید و رخداد سیل می شوند. برای مثال کاهش عرض رودخانه ها و تغییر مسیر آن ها یکی از مهم ترین دلیل طغیان رودخانه هاست. از طرفی کاهش پوشش گیاهی می تواند امکان ایجاد سیل را تشدید کند.

• این پاورپوینت مربوط می شود به : درس تحقیقات محلی
• استاد درس : دکتر فاخر
• ارائه دهندگان : محمد امین ملانظر – سپهر محمد کریمی