در این نوشته روش ها و راهکارهایی در جهت جلوگیری از اتلاف گرما و انرژی در ساختمان های مختلف ارائه شده است :
- صرفه‌جویی انرژی در پنجره‌ها :
پنجره‌ها از نظر صرفه‌جویی انرژی نقش حساسی دارند، چرا که حدود 30% از کل تلفات حرارتی ساختمان از پنجره‌ها صورت می‌گیرد، به همین دلیل پنجره‌هایی که در جای خوبی نصب نشده‌اند یا خوب محافظت نمی‌شوند، می‌توانند هزینه سوخت را بسیار بالا ببرند.
- جلوگیری از تلفات حرارتی پنجره‌ها :
-یک پنجره با شیشه تک جداره تقریباً 10 برابر یک دیوار عایقکاری شده هم اندازه خود تلفات حرارتی دارد. چنین پنجره‌ای سه مشکل عمده ایجاد میکند:
-بالا بودن تلفات حرارت، فراهم نشدن آسایش ساکنین، بخار گرفتن پنجره‌ها.
-برای کاستن از مشکلات ناشی از پنجره‌ها، میتوان از راههای مختلف یک لایه هوای ساکن بین محیط داخل و خارج ایجاد کرد، با انجام این کار تلفات حرارتی پنجره به نصف کاهش می‌یابد. برای ایجاد این لایه هوا راههای مختلفی وجود دارد.
- دو جداره کردن :
-دو جداره کردن شیشه هر پنجره‌ای باعث بالا رفتن کارآیی آن می‌شود، بویژه پنجره‌هایی که پرده‌ای روی آنها نصب نشده است.
-پنجره دو جداره، دارای دو شیشه می‌باشد که بین آنها یک فضای کاملاً درزبندی شده قرار گرفته است. این فاصله معمولاً بین 6 تا 20 میلیمتر است.
-اگر این فاصله هوایی 15 میلیمتر انتخاب شود، بهترین کارآیی بدست می‌آید. دو جداره کردن پنجره با وجود اینکه اتلاف حرارت را کاهش می‌دهد، جلوی ورود نور و گرمای خورشید را نمی‌گیرد. بنابراین در فصول گرم سال برای کاهش ورود گرما به داخل ساختمان باید جلوی تابش مستقیم خورشید به پنجره را گرفت.
-در کنار اینها، دو جداره کرده پنجره‌ها باعث کم شدن ورود سر و صدا به داخل ساختمان می‌شود و نیز بخارگیری پنجره‌ها در فصول سرد سال کاهش می‌یابد.
-برای دو جداره کردن پنجره یک جداره موجود میتوان یک لایه دیگر از شیشه یا اکریلیک شفاف دیگر روی آن نصب کرد و فضای بین آنها را کاملاً درزبندی کرد. در این فضا باید مقداری ماده جاذب رطوبت قرار داد تا رطوبت این فضا را کاملاً بگیرد.
- پرکردن با گاز :
-در برخی از پنجره‌های دو جداره، فضای میانی را با گازهایی مانند آرگون و کریپتون پر میکنند تا کارایی آنها حدود 10% افزایش یابد.
- عایق‌های ویژه پنجره :
-این عایقها را که به شکل برچسبهای شفاف ساخته می‌شوند به راحتی میتوان بر روی شیشه پنجره‌ها چسباند و بخشی از خواص پنجره‌های دو جداره را در آنها به وجود آورد. این برچسبها باعث می‌شوند ورود گرما دار تابستان تا 80% کاهش یابد. علاوه بر این انواع کم تابش این محصولات Low-E)) قادرند تلفات حرارتی و زمستانی را نیز تا 30% کاهش دهند.
-این عایقها از نظر قیمت با پنجره‌های دو جداره قابل رقابت هستند. بویژه در ساختمانهای موجود که تعویض پنجره‌ها با پنجره‌های دوجداره هزینه زیادی به همراه خواهد داشت.
- پوششهای شفاف :
-راه دیگر برای بالا بردن کارآیی پنجره‌های موجود، نصب ورقه‌های پلاستیکی شفاف بر روی پنجره‌ها است. این ورقه‌های شفاف را میتوان توسط چسبهای دوطرفه طوری به شیشه چسباند که چند میلیمتر با آن فاصله داشته باشند.
-کار ساده‌تری که میتوان انجام داد این است که در چند هفته از سال که هوا خیلی سرد است بر روی پنجره‌ها نایلون کشید و دور تا دور آن را با چسب نواری پهن چسباند. با این کار در درجه اول شرایط آسایش بالاتری برای ساکنین ایجاد می‌شود و در کنار آن در مصرف سوخت نیز صرفه‌جویی می‌شود.
- پرده‌ها :
-نصب پرده‌های کاملاً چین‌دار که پنجره را کاملاً بپوشاند می‌تواند جلوی اتلاف حرارت را به مقدار زیادی بگیرد. این پرده‌ها در فلصل تابستان نیز جلوی تابش خورشید را می‌گیرند و به خنک نگه داشتن داخل ساختمان کمک شایانی می‌کنندف بویژه اگر آستر براق داشته باشند.
-به اندازه بودن و نصب صحیح پرده بسیار مهم است. پرده باید طوری باشد که هوا نتواند پشت آن آزادانه حرکت کند. برای این کار میتوان فاصله ریل پرده تا دیوار را با چیزی مانند تخته پرکرد یا گیره‌ها را طوری به پرده زد که خود پرده تا دیوار تا ادامه پیدا کند. همچنین میتوان پایین پرده را با وسیله‌ای بر روی دیوار ثابت کرد.
انجام کارهای زیر اثر کاهنده ناچیزی بر روی تلفات حرارتی در زمستان دارند یا اصلا بیفایده هستند:
-نصب پرده کرکره: چون هوا از بین پره‌ها به راحتی حرکت میکند و حرارت را جابجا می‌نماید.
-استفاده از شیشه‌های چند لایه یا ضخیم: انجام این کار جلوی ورود سر و صدا را می‌گیرد ولی تاثیر بسیار کمی بر روی میزان اتلاف دارد.
-استفاده از شیشه‌های بازتابنده یا تیره: این شیشه‌ها تاثیر محدودی دارند و باعث کم شدن نور و حرارت خورشید در همه مواقع سال می‌شوند
- حصیرها و پرده‌های پارسیانا :
-حصیر را میتوان در طرف داخل پنجره نصب کرد. حصیرها باید کاملاً به هم چسبیده باشند تا بتوانند یک فضای درزبندی شده بوجود آورند و بیشترین کارایی را داشته باشند.
-نصب پرده‌های پارسیانا نیز می‌تواند تاثیر بسزایی در کاهش مصرف سوخت داشته باشد. این پرده‌ها از صفحات آلومینیومی که بین آنها با مواد عایق پر شده است، تشکیل شده‌اند.
- سایبان برای تابستان :
-در تابستان جلوگیری از ورود گرمای خورشید از هر کاری مناسبتر است. برای این کار نصب سایبان در طرف بیرون خیلی بهتر از نصب پرده در داخل ساختمان است. هر چند استفاده از هر دوی آنها بالاترین بازده را دارد. روش نصب سایبان به جهت قرارگیری پنجره بستگی دارد.
- نصب سایبان در پنجره‌های رو به جنوب :
-وجود سایبان برای پنجره‌های رو به جنوب در فصل تابستان لازم است اما باید توجه داشت که این سایبان در فصل زمستان جلوی ورود حرارت خورشید را به داخل ساختمان نگیرد. برای این کار راه های مختلفی وجود دارد.
- نصب سایبان قابل تنظیم :
-برای کاهش ورود نور خورشید میتوان در سمت بیرون پنجره حصیر یا پرده پارسیانا نصب کرد.باین روش میتوان در تابستان بیشترین سایه ممکن را ایجاد نمود و در فصل زمستان نیز با جمع کردن یا بالا کشیدن این سایبان‌ها ورود گرمای خورشید را امکان‌پذیر ساخت.
