انواع متداول پیچهای مورداستفاده در اسکلتهای فولادی عبارتند از پیچهای “معمولی” و پیچهای “پر مقاومت”.در ادامه با عملکرد این پیچ ها آشنا خواهید شد.
▪️پیچها با دو نوع عملکرد “اتکایی” و “اصطکاکی” مورداستفاده قرار میگیرند و بر اساس همین دو نوع عملکرد، اتصالات نامگذاری میشوند.
▪️اتصال اتکایی: در اتصال اتکایی، پیچ درون سوراخ صفحات اتصال قرار میگیرد و مهره بسته میشود. هنگامیکه بار خارجی به پیچ وارد میشود، قطعات اتصال لغزش پیدا میکنند که در اثر آن، یک نیروی فشاری به لبههای اتصال وارد میشود که تبدیل به نیروی برشی در پیچ میگردد. این اتصال تنها برای حالت بارگذاری ثقلی میباشد و در طرح لرزهای نباید از این نوع عملکرد در اتصال استفاده نمود. در این نوع اتصال هیچ نیروی پیش تنیدگی در پیچ ایجاد نمیشود و برای اجرای این اتصال، تنها سفت کردن پیچ بهوسیلهی کارگر کفایت میکند.
▪️اتصال اصطکاکی: در این نوع اتصال، علاوه بر سفت کردن اولیه پیچ، باید به مقداری که در طراحی مشخصشده است، نیروی پیشتنیدگی نیز در پیچ ایجاد شود. با اعمال نیروی پیش تنیدگی، پیچ تحت کشش قرارگرفته و با اعمال بار، بین صفحات اتصال، اصطکاک به وجود میآید که باعث عدم لقی و کارکرد کامل اتصال میشود.
▪️در اتصالات اتکایی ایجاد نیروی پیش تنیدگی لازم نیست ولی در اتصالات اصطکاکی پیچها باید پیشتنیده گردند (بند 10-2-9-3-1 مبحث 10).
▪️استفاده از پیچهای پر مقاومت برای هر دو نوع اتصال اتکایی و اصطکاکی مجاز است درحالیکه استفاده از پیچهای معمولی فقط در اتصالات اتکایی مجاز میباشند (بند 10-2-9-3-1 مبحث 10).
▪️اتصالات اتکایی (با پیچهای معمولی) در سیستمهای باربر ثقلی و اتصالات اصطکاکی (با پیچهای پر مقاومت) در سیستمهای باربر ثقلی و جانبی مجاز میباشند (بند 10-3-3-3 مبحث 10).
▪️با یکبار اشتباه بستن و پیشتنیده کردن پیچهای پر مقاومت، دیگر نمیتوان از آنها در اتصال “اصطکاکی” استفاده نمود لیکن استفاده مجدد از این پیچها در اتصالات “اتکایی” در صورت تأیید ناظر بلامانع است.
مطالب مرتبط: