پاورپوینت عمران و معماری
طراحی شهری
طراحی شهری فرآیندی است که به شکل‌دهی فیزیکی بافت‌های مختلف شهری و روستایی منجر میشود. طراحی شهری با رویکرد ساختارگرایی به ایجاد اماکن متعدد می‌پردازد. این فرآیند طراحی ساختمان‌ها، فضاها و چشم‌اندازها را در برمی‌گیرد و نهایتا جریانی را به راه می‌اندازد که به عمران و آبادی شهری کمک می‌کند.
- تعریف شهر:
در ادبیات علوم انسانی مفهوم شهر با مفهوم تمدن یکی گرفته می شود. بنابراین شهر را نوعی خاص از سازمان یافتگی زندگی اجتماعی در انطباق با فضا تلقی می کنند.
در مفهوم عام، شهر را باید دارای پیشینه ای حداقل 7000 ساله دانست که در حدود 2 تا 3 هزار سال از انقلاب نوسنگی، با تغییر شکل تدریجی جماعت های روستایی دائم ظاهر می شود و بصورت پیوسته تا امروز به شکل نوع زیست غالب بشریت درآمده است . از این رو می توان تعریف عام و جامع از شهر را بصورت زیر ارائه نمود:
شهر زیستگاهی است انسان ساخت و در زیر یک قدرت سیاسی مشخص،که تمرکز جمعیتی نسبتاً پایداری را درون خود جای می دهد، فضاهایی ویژه براساس تخصصهای حرفه ای به وجود می آورد، تفکیکی کمابیش مشخص و فزاینده میان بافت های مسکونی و کاری ایجاد می کند و فرهنگی خاص را به مثابه حاصلی از روابط درونی خویش پدید می آورد که درون خود خرده فرهنگ های بی شمار را حمل می کند .
- سازمان فضایی :
نحوه توزیع و قرارگیری مکانی عناصر در یک فضا را سازمان فضایی گویند .
- ساختار فضایی :
منظور از ساختار فضایی شهر، الگوی کاربری اراضی، فرم، شکل و طرح حوزههای شهری و نحوه توزیع فعالیتها،عناصر و اجزای ترکیب دهنده شهر می باشد. ساختار فضایی را می توان انطباق سازمان فضایی بر محیط فیزیکی قلمداد نمود.
در اصل ساختار فضایی تجلی روابط درونی و بیرونی واحدهای یک مجموعه فضایی و جایگاه اجزای آن بر بستر محیط فیزیکی است.
- فضای شهری :
منظور از ساختار فضایی شهر، الگوی کاربری اراضی، فرم، شکل و طرح حوزههای شهری و نحوه توزیع فعالیتها، عناصر و اجزای ترکیب دهنده شهر می باشد. ساختار فضایی را می توان انطباق سازمان فضایی بر محیط فیزیکی قلمداد نمود. در اصل ساختار فضایی تجلی روابط درونی و بیرونی واحدهای یک مجموعه فضایی و جایگاه اجزای آن بر بستر محیط فیزیکی است.
- طراحی شهری :
طراحی شهری فرآیندی است که به شکل‌دهی فیزیکی بافت‌های مختلف شهری و روستایی منجر میشود. طراحی شهری با رویکرد ساختارگرایی به ایجاد اماکن متعدد می‌پردازد. این فرآیند طراحی ساختمان‌ها، فضاها و چشم‌اندازها را در برمی‌گیرد و نهایتا جریانی را به راه می‌اندازد که به عمران و آبادی شهری کمک می‌کند.
طراحی شهری بخشی از هنر سازمان دادن فضای کالبدی است که با رشته های مختلف علمی و هنری مانند برنامه ریزی شهری , معماری و منظر سازی , مهندسی فنی , مهندسی ترافیک و حمل و نقل روانشناسی , جامعه شناسی واقتصاد سر و کار دارد و در عین حال با سیاست و فرهنگ نیز ارتباط پیدا می کند.پس می بینیم که دامنه ی فعالیتش بسیار گسترده است.
طراحی شهری فعالیت جدیدی نیست . بحثهای فراوانی از قدیم وجود داشته مبنی بر اینکه با شکل گرفتن فضای خصوصی زندگی بشر فضای عمومی نیز شکل گرفته , زیرا انسانها می خواسته اند با هم رابطه داشته باشند و به محض آنکه انسان پا از فضای خصوصی بیرون می گذارد و در فضای عمومی قرار می گیرد حضور طراحی شهری در تاریخ کالبدی او آغاز می شود.
گستردگی فعالیت طراحی شهری نشان می دهد که این فعالیت مانند یک طرح معماری یا طراحی یک پارک نیست که با طرح مشخصی شروع شود یا پایان پذیرد.
یک کار معماری معمولا در جایی شروع می شود و خاتمه می یابد , ولی یک میدان به عنوان عنصری از سازمان فضایی شهر در طول تاریخ تکون می یابد , دگرگون میشود ,تغییر می کند و یا مدام عوض می شود .
چنین فضایی می تواند از عهد باستان شروع شود , وسطی را پشت سر گذارد , رنسانس را ببیند و امروز هم بتواند در آن فعالیت و زندگی کند.
دشواری پیش بینی آینده ایجاب می کند که :
- طراحی شهری انعطاف پذیر باشد
- بتواند خود را با حرکات و نوسانات و تصمیم گیری ها تطبیق دهد
- اصلاح شود و به قولی مدارا کند.
رسالت عمومی طراحان شهری :
همزمان با شکل‌گیری صنف طراحان شهری، معماران، شهرسازان، طراحان فضای سبز، مهندسان راه، هنرمندان و طیف وسیعی از مشاغل وفاداری خود را به این حوزه «طراحی شهری» اعلام کردند. در واقع رسالت این حوزه‌ها تغییر روند شکل‌دهی فضاهای پیرامونی بود.
از جمله مباحث چالش برانگیز میان این حوزه‌ها عبارت بودند از:
الف) معماران باید سوای از طراحی ساختمان‌ها، با موقعیت مکانی بناها هم در ارتباط باشند.
ب) شهرسازان هم باید با شکل فیزیکی توسعه و گسترش شهرها ارتباط داشته باشند.
ج) طراحان فضای سبز هم باید در ابتدای فرآیند طراحی شهری به بررسی و فهم درست از مناطق مورد نظر دست یابند.
د) مهندسان راه هم باید به جای تمرکز روی مباحث ترافیکی، از مهارت‌های خود در ایجاد فضاهای دلپذیر (چه برای سکونت و چه برای مشاهده صرف) استفاده کنند.
- چه اقداماتی در دستور کار طراحان شهری قرار دارد؟
۱ ) وسعت دید دادن به فضای شهری _ استفاده از ابتکارهایی چند در تولید و بازتولید محیط‌های پیرامونی
۲ ) طراحی فضاهای ساخته شده _ از کل شهرها و حومه‌های آنها گرفته تا خیابان‌ها و میدان‌ها ارایه نظرات خود بر چگونگی عمران و احیای شهرها
۳ ) تحقیق و تفحص پیرامون مناطق مورد نظر و ساکنان آنها در نظر گرفتن بافت فیزیکی، سیاسی، اقتصادی و روانشناسی حاکم بر آن مناطق
۴) تحت تاثیر قرار دادن مردم با ابتکارات خود، کمک به آنها در اتخاذ تصمیم‌هایی مناسب و آموزش آنها جهت ایجاد مکان‌های مطلوب
۵ ) توسعه سیاستگذاری‌های نوین پیرامون ساخت و سازهای شهری
۶ ) مشاور گروهی _ کمک به مردم برای برعهده گرفتن نقش‌هایی پیرامون سازندگی و طراحی حومه‌ها
۷ ) ارایه تصاویر گرافیکی _ از طراحی‌های کلی و تکنیکی گرفته تا استفاده از آخرین دستاوردها در طراحی‌های کامپیوتری
برای کسب اطلاعات بیشتر به لینک زیر مراجعه نمائید :
پاورپوینت شکل و فرم شهرها (تحلیل فضای شهری)
