معرفی شش نمونه موردی خانه سالمندان

در این پاورپوینت پنج نمونه خارجی و یک نمونه داخلی خانه سالمندان معرفی و مورد بررسی قرار گرفته است .

• نمونه اول : Humanitos Bergweg

محل احداث: هلند، شهر رتردام

طراح: گروه معماري اگم (HGM Architects)

   اين پروژه در واقع با اهداف و نگاه جديد به سالمندان طراحي و ساخته شده است. به عنوان اولين خانه هاي اقامت سالمندي در هلند مي باشد که يک قدم جلوتر و پيشرفته تر از ساير اقامتگاه هاي سالمندان مي باشد و مي توان گفت که بر اساس اخرين نتايج به دست امده در طراحي براي سالمندان احداث شده است و نکات قابل توجهي در آن ديده مي شود.

ساختمان با نماي اجري در يک سايت ويژه و خاص در داخل شهر رتردام و در محله دافيه واقع شده است. در سايت فوق قبل از احداث اين ساختمان، بيمارستان قديمي Bergweg  به صورت بيمارستان خوابگاهي براي بيماران مقيم (بستري براي طولاني مدت) قرار گرفته بود. بناي ساختمان جديد به شکل شيب دار از نقطه شروع با 12 طبقه شروع شده و در طول 153 متر و در انتها به ساختمان 4 طبقه تبديل مي شود و با ساختمان قديمي موجود ترکيب مي شود.

  مجموعه فوق داراي 45 اپارتمان مسکوني مي باشد که فضاهاي جانبي آن، بخش هاي اقامتي موقت، بخش مراقبتي و پرستاري سالمندان مي باشد. يک مرکز مراقبت هاي بهداشتي و درماني الحاقي، براي ساکنان اين مجموعه در نظر گرفته شده است که البته اين مرکز در سطح محله و به ساکنين محله نيز خدمات ارايه مي دهد.

تفکر طراح و بنيانگذار اين مجموعه در واقع به صورتي بوده است که ساکنين آن (سالمندان) با توجه به وجود فضاهاي اقامتي و مراقبتي موجود با استقلال مناسب و بالايي زندگي کنند. در واقع به استقلال افراد اهميت زيادي داده شده است. افراد ساکن در مجموعه، در واقع بدون اين که در يک محيط بيمارستاني يا آسايشگاه درماني بستري مي باشند ، از يک مراقبت تمام وقت در صورت نياز بهره مند مي شوند.

• نمونه دوم : اقامتگاه سالمندان وزوکو

یکی از مهم ترین دلایل شهرت بین المللی گروه MVRDV ، اجرای مجتمع اقامتی "وزوکو100" در فاصله زمانی سال های 1994-97 بوده است.  این مجتمع شامل 100 آپارتمان مسکونی برای شهروندان بالای 55 سال می باشد و در باغ شهری در غرب آمستردام هلند واقع شده است.

جهت ساخت و ساز در این باغ شهر و حفظ فضای سبز آن می بایست از قواعد خاصی پیروی می گردید که طبق این ضوابط، تناسبات حجم مجتمع بگونه ای بود که تنها برای 87 آپارتمان در بلوک فضای کافی وجود داشته و بدین ترتیب برای رسیدن به عدد 100 می بایست چاره ای برای گنجاندن 13 آپارتمان دیگر در بنا پیشنهاد می شد.

MVRDV   برای حل این معضل از روشی منحصر به فرد استفاده کرده است که مهم ترین شاخصه و دلیل شهرت این مجتمع اقامتی نیز می باشد. در این ترفند پنج مکعب عظیم از جداره شمالی حجم کنسول شده و تعداد 13 واحد اضافی را در خود جای می دهند. ابعاد و تعداد طبقات این مکعب ها متفاوت می باشد و پیشروی بسیار زیاد آن ها توسط خرپاهایی که در پرسپکتیو های فنی مشاهده می شود ممکن گردیده است.

در تضاد با نمای ساده و تمام شیشه ای شمالی، نمای جنوبی بسیار متنوع و پویا می باشد. ابعاد، رنگ و مصالح تراس ها، ابعاد بازشوها و قرارگیری تصادفی و غیر منظم تمامی عناصر ، نشان دهنده تنوع در تمامی عناصر این نما می باشد. این تنوع مهم ترین عامل کاهش احساس غربت ساکنین و افزایش شخصیت فردی هر واحد می باشد.

• نمونه سوم : خانه سالمندان دو اوورلوپDe Overloop

خانه سالمندان دو اوورلوپ توسط هرمن هرتزبرگر و در سال 1972 طراحی شد .

سایت خانه سالمندان دو اوورلوپ در درون محله ای مسکونی قرار ندارد، بلکه این سایت واقع در حومه آلمره هاون، که شهری اقواری پیرامون آمستردام هلند است واقع شده و هیچ بافت شهری آن را حمایت نمی کند، عاملی که می تواند سبب انزوای هرچه بیشتر این مجموعه اقامتی گردد.

خانه سالمندان دو اوورلوپ، در بخشی از زمین هایی واقع شده است که توسط سد احداث شده بر روی دریاچه، خشک گردیده و در آن ساخت و ساز آغاز شده است.  قرارگیری در فضایی محدود بین پارکینگی شهری، مدرسه و جاده ای که به سمت سد می رود، شرایط نامناسبی را برای این سایت فراهم و معضلاتی از جمله نحوه برقراری ارتباط با پارکینگ مجاور را بوجود آورده بود.

در پاسخ به همجواری های نامناسب سایت، ساختمان به صورت توده خط شکسته ای در لبه سایت قرار گرفته و فضایی باز در درون مجموعه به عنوان حیاط مرکزی تعریف شده است . در اینجا ساکنین می توانند علاوه بر پیاده روی ساده، از کیفیت فضا به عنوان پارکی کوچک نیز بهره مند شوند. آرایش ساختمان در پیرامون این حیاط به گونه ای است که آن را از وزش بادهای غالب نامساعد در این ناحیه پست ساحلی محافظت می کند.

شکل اصلی ساختمان ترکیب بندی متقارنی به نظر می رسد اما این تقارن محض نبوده و هرجا که لازم بوده نقض شده است. این موضوع سبب شده است که هر وجه از بنا و هر بال تکراری بنا شد و هویت مستقل خود را ارائه کند.

• نمونه چهارم : Nursing home in Alc cerdo Sal

خانه سالمندان در آلک سردو سال کشور پرتغال

تاریخ ساخت و ساز : 2008 تا 2010

• نمونه پنجم : آسایشگاه پراویدنس ماونتِ شهر سیاتل

   صدای قهقهه و ورجه‌ورجه کردن کودکان در راهروهای آسایشگاه پراویدنس ماونتِ شهر سیاتل می‌پیچد. این صدایی نیست که انتظار شنیدنش را در راهروهای آسایشگاه سالمندان داشته باشید، اما این آسایشگاه که به اختصار «ماونت» خوانده می‌شود، آسایشگاهی معمولی نیست:

پنج روز در هفته، ساکنان و کارمندانِ این آسایشگاه بزرگ، ساختمان‌ها و تأسیسات خود را که بالغ بر سیصدهزار متر مربع می‌شود، با حدود ۱۲۵ کودکِ نوزاد تا پنج‌ساله به اشتراک می‌گذارند. این کودکان و مربی‌های آن‌ها اعضای مهدکودک و پیش‌دبستانی‌ای هستند که از سال ۱۹۹۱ کار خود را در مکان همان آسایشگاه آغاز کرده است.

مطالعات زیادی صورت گرفته است که نشان می‌دهد تعامل اجتماعی می‌تواند به کاهش احساس تنهایی، تأخیر در زوال عقل، کاهش فشار خون و کاهش خطر بیماری و مرگ در سالمندان بینجامد. محققان ژاپنی در سال ۲۰۱۳ در مطالعه‌ای نشان دادند که تعامل اجتماعی میان نسل‌های مختلف، می‌تواند میزان لبخند زدن و گفت‌وگو در میان بزرگ‌سالان را افزایش دهد.

باوجود اینکه تأثیر اینگونه تعاملات اجتماعی روی کودکان هنوز چندان روشن نیست؛ برخی پژوهش‌ها از وجود فواید مختلف برای کودکان نیز حکایت دارند. به ‌عنوان ‌مثال، در صورتی که کودکان از سنین اندک با افراد مسن در تماس باشند، احتمال کمتری وجود دارد که پیران را افرادی ناتوان و بی‌کفایت به‌حساب آورند و بالطبع، وقتی کودکان با تعریف مثبتی از سالمندی روبه‌رو باشند، در زندگی خود کمتر با حساس ازکارافتادگی مواجه خواهند بود.

این نوع تعاملات بین‌نسلی، رشد فردی و اجتماعی کودک را نیز سرعت می‌بخشد. همچنین به گواهی والدینی که فرزندانشان به این مرکز آموزشی می‌روند، این کودکان، در مقایسه با سایر کودکانی که فاقد چنین تجربه‌ای بوده‌اند، در مواجهه با هر نوع از افراد معلول و ناتوان، احساس راحتی بیشتری می‌کنند.

• نمونه ششم : خانه سالمندان فرزانگان

موقعیت : تهران - شهرک غرب، فاز 5، خيابان سيماي ايران، کوچه پنجم، گذر بهمن، پلاک 1799

   مرکز توان بخشي و نگهداري سالمندان فرزانگان در شمال تهران، در منطقه شهرک غرب واقع شده است. اين مرکز در ابان ماه سال 1376 با گردهمايي تعدادي از پزشکان به عنوان اولين مرکز نگهداري سالمندان که با تکيه بر اصول نوين علوم توان بخشي و پزشکي طراحي شده است، بنيان گذاري گرديد.

مرکز سالمندان فرزانگان در حال حاضر در سه مجموعه مستقل ويلايي که هر سه در شهرک غرب است واقع شده است.

اين مجموعه داراي فضاي سبز منتسب مي باشد.

اتاق هاي اين مجموعه به صورت يک، دو و سه تخته مي باشد که بنا به انتخاب خانواده و سالمندان در اختيار آن ها قرار مي گيرد. اکثر اتاق ها داراي سرويس هاي کامل بهداشتي به صورت مستقل هستند و در ساير موارد هر دو اتاق از يک سرويس بهداشتي برخوردار مي باشد. مجموعه فرزانگان از اشپزخانه و رختشوي خانه برخوردار است.

در اين مجموعه به سالمنداني که به دلايل انجام پاره اي از اقدامات درماني مانند جراحي هاي سنگين استخوان، قلب و عروق، مغز و اعصاب و يا دچار شدن به بيماري هاي سخت و حاد نيازمند گذراندن دوران نقاهت خود هستند نيز خدمات ارائه مي شود.