معماری باروک و ساختمان های معروف آن

• سبك باروك :

از اوايل قرن هفدهم تا اواسط قرن هجدهم، انديشه‌ها و سليقه نو ، معماري، هنر اروپا را دگرگوني بخشيد كه محققان اين دوره را باروك نام نهاده‌اند. باروک از نظر لغوي از واژه پرتقالي باروكو به مروارید نامنظم است.

هنر باروك بيش از آنكه در ادبيات بكار رود، در هنر معماري رخ نمود و به تدريج در هنرهاي تجسمي و موسيقي آشكار شد. سبك باروك تركيب‌بندي‌هاي دقيق و اكيد رنسانس را گرفت. معماران ايتاليايي زبان كاملاً جديدي در معماري بوجود آوردند كه آن را هم در پلان و هم در نما مي‌توان ديد. خم‌ها و اخم‌ها، سطوح محدب و مقعر، پيش‌آمدگي‌ها و فرورفتگي‌ِها و فضاهاي بسيار بزرك به معماري آنها جلوه‌ي ويژه‌اي بخشيد.

• مفهوم باروك :

باروك نوعي هنر است كه در آن قواعد تناسب رعايت نمي‌شود و همه‌ چيز بنا به حواس هنرمند نمايانده مي‌شود. باروك يك تداوم فرهنگي است كه در سرتاسر تاريخ هنر بارها تكرار شده است. باروك چيز پيچيده‌اي است كه پيچيدگي‌اش به غناي آن مي‌افزايد. باروك هنر جنبش ضد تجدد ديني است. هنرمندان در دوره‌ي باروك با احساس خود حركت مي‌كردند و احساس را مقدم بر عقل مي‌دانستند.

معماري باروك :

معماري باروك از ايتاليا آغاز گرديد و بخش بزرگي از اروپا را زير پوشش خود درآورد. از ويژگي‌هاي معماري و هنرهاي ديگر،‌ حفظ تعادل و وحدت آفريني در ميان عناصري متراكم و گوناگون است.

معماری باروک با مایه گرفتن از انسانگرایئ بساط «شیوه گری» را برچید و  حق اولویت را از عقل گرفت و به احساس سپرد. در معماری به جاي ديوارهاي ساده و روشن ميكل آنژ پالاديو حالتي پر رمز و راز برقرار بود. جاي ديوار واقعي را حايل‌هايي متشكل از ستون‌هاي بسيار نزديك به هم يا نيم ستون‌هاي پس و پيش گرفته بود. طرح قرنيزها پيچيده شد و به شكل چنگ خرچنگي درآمد. طاق‌ها هم گنبدهاي ساده رنسانس را كنار مي‌گذارند و به سطوح مواجي كه عمدتاً بيضي‌هاي خانگي‌هاي تو در تو بود روي آوردند.

معماری باروک به ۳ مرحله‌ی آغازین، پیشرفته و پسین تقسیم می‌شود :

1.باروک آغازین :

کارلو مادرنو (Carlo Maderno) از پیشگامان سبک باروک به حساب می‌آید و شاهکار او یعنی نمای کلیسای سن پیتر در واتیکان سیتی به همین سبک ساخته شده است. البته طراحی بخش عمده‌ای از کلیسا را میکل آنژ به سبک رنسانس انجام داده و مادرنو بعدها آن را گسترش داده است. سنتوری نیمه‌تمام این کلیسا، از جمله المان‌های سبک باروک بوده که در دوره‌ی رنسانس پسین (تکلف‌گرایی) رواج پیدا کرد.

2.باروک پیشرفته :

فرانچسکو برومینی  (Francesco Borromini)  و جیان لورنزو برنینی (Gian Lorenzo Bernini)، از برجسته‌ترین معماران سبک باروک به شمار می‌روند و کار هر دوی آن‌ها بیشتر در شهر رم متمرکز بود. بالداکینو یا همان آسمانه‌ی سنت پیتر و ستون‌های میدان سن پیتر از شاهکارهای برنینی هستند که در بخش انتهایی این مقاله می‌توانید اطلاعات بیشتری درباره‌ی آن به دست بیاورید. برومینی، استاد دیوارهای منحنی بود و ساختمان‌های بزرگ بسیاری را طراحی کرده است؛ اما معروف‌ترین و تأثیرگذارترین اثر او کلیسای کوچک «سنت چارلز در چهار چشمه» به شمار می‌رود که در انتها راجع به آن نیز بیشتر توضیح خواهیم داد.

3.باروک پسین :

باروک پسین که گاهی آن را مترادف با سبک روکوکو می‌دانند، با تبدیل فرانسه به مرکز فرهنگ غرب همزمان شد. باروک در این کشور، سبک مخصوص به خود را داشت و به‌طور کلی در اروپای شمالی کمی ملاحظه‌کارتر و خوددارتر بود و به نوعی مابین کلاسیک و باروک قرار می‌گرفت. معماران در این دوره کم‌کم از تقارن رایج در دوره‌های قبلی باروک فاصله گرفتند. این نکته را در نظر داشته باشید که هرگاه در فرانسه صحبت از باروک می‌شود، در واقع منظورمان باروک پسین است. «شاتو» یا همان عمارت‌های کاخ‌مانند، معروف‌ترین ساختمان‌های باروک در فرانسه هستند و سقف فرانسوی مانسارد (Mansard roof)  نیز بارزترین ویژگی معماری باروک فرانسوی به حساب می‌آید. کاخ ورسای، نمونه‌ای تماشایی از این سبک است و دیوارهای آن بیشتر به سبک کلاسیک ساده ساخته شده‌اند و البته المان‌هایی از سبک باروک از جمله مجسمه‌های نیم‌تنه را نیز در برمی‌گیرد.

در این پاورپوینت ابتدا  توضیحاتی پیرامون آشنایی با سبک باروک ارائه شده و سپس ساختمان های معروف سبک باروک معرفی می گردد .