مرمت و احیای آب انبار مسجد شازده

- مسجد  شازده در محله تيمچه شهر كرمانشاه نرسيده به ميدان جوانشير واقع شده و به دوره قاجاريه مربوط است كه در حدود سال 1237 هجري قمري توسط محمدعلي‌ميرزاي ‌دولتشاه بنا شده است.

- از ويژگي‌هاي اين بنا، آب انباري است كه در ميانه صحن ساخته شده و ورودي آن از داخل كوچه مجاور تعبيه شده است. این اب انبار تا حدود 40 سال پیش و حتی بعد از ان هم مورد استفاده قرار می گرفت اما امروزه هیچ کاربری ندارد. سازمان میراث فرهنگی کرمانشاه سال گذشته بحث مرمت تکمیلی ان را انجام داده که با توجه به بحث احیا توسط این سازمان در اینده به نمایشگاه اثار باستانی و فرهنگی تبدیل می شود.

-آب اَنبار، يا انبار، حوض انبار، حوض، سردابه، بركه، مَصْنَع، مَصْنَعه، منبع و گاه آبدان، آبگير، تالاب و بَرخ، نوعي مخزن آب سرپوشيده و آب‌بندي شده و غالباً ساخته شده در پايين‌تر از سطح زمين كه به منظور ذخيرة آب آشاميدني براي ايام كم‌آبي يا پايداري در برابر دشمن در هنگام محاصره شدن و گاه استفاده از آب خنك در تابستان، در شهرها، روستاها، دژها، مسير راههاي كاروان‌رو (در رباطها و كاروانسراها) و در دل كوهها ساخته شده است.

-آب‌انبارها را مي‌توان بر اساس موارد زیر از يكديگر متمايز ساخت :

• شكل و طرز ساختمان مخازن و نوع پوشش آنها
• عناصر به كار گرفته شده براي تهويه و تبريد آب
• نوع دسترسي به مخازن و فضاهاي ارتباط دهنده
• نحوة آبرساني به مخازن
• و همچنين از نظر تزيينات به كار رفته در آنها

-مخازن آب‌انبارها با توجه به بزرگي و كوچكي آنها به دو صورت ستون‌دار و بي‌ستون و با مقاطع مربع، مربع مستطيل، هشت ضلعي و دايره ساخته شده‌اند.

-براي گودبرداري و ساختن مخازني كه در زمين نرم و در دشتها ساخته شده در ايران از دو روش استفاده گرديده است :

• شيوة رايج، گودبرداري كامل
• و روش ديگر كه نسبتاً ساده‌تر و كم‌خرج‌تر است «ريخته‌اي» نام دارد.

-آب‌انبارهايي كه در مناطق كوهستاني، كوهپايه‌ها و دشتها نزديك به چشمه‌ها يا مظهر قناتها ساخته شده‌اند به وسيلة مجرايي كه از مظهر قنات يا چشمه به مخازن مي‌پيوندد پر مي‌شوند.

-برخي از آب‌انبارهاي خصوصي و بيشتر آب‌انبارهاي عمومي داراي «پاشير»اند .آب‌انبارهاي عمومي بزرگ گاه بيش از يك شير و چند چالة فاضلاب دارند. پاشير به وسيلة پلكانهاي آجري يا سنگي به سطح زمين مرتبط مي‌شود.

-براي سالم و خنك نگهداشتن آب در آب‌انبارها تدابيرِ معماري چندي اعمال مي‌گردد:

• مخازن پائين‌تر از سطح زمين ساخته مي‌شود.
• ديوارهاي آنها را قطور مي‌سازند.
• بادگيرهايي بر حاشية طاق و روي ديوارها تعبيه مي‌كنند.

برای دیدن لیست کامل مطالب داخل این پاورپوینت قسمت "اطلاعات بیشتر" را ملاحظه نمائید.