بنای مقبره کوروش و مرمت آن

این بنای سنگی زیبا، یکی از محبوب ترین آثار مجموعه پاسارگاد است که در جنوب این مجموعه قرار گرفته و در سال ۱۳۸۳ با شماره ۱۱۰۶ در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.

مقبره کوروش در گذشته در وسط باغ سلطنتی ساخته شده بود و دورتا دور آن راهروهایی مسقف با ستون‌های سنگی و دیوارهایی قطور فرا گرفته بود. نگهبانانی به صورت شبانه روزی از این محوطه مراقبت می‌کردند. این بنا با ۱۱ متر ارتفاع ار هر سوی دشت به خوبی دیده می شده است. بنای سنگی آرامگاه کوروش کبیر بعد از گذشت ۲۵۰۰ سال همچنان استوار و پابرجا است

اسکندر بعد از حمله به تخت جمشید با پرسپولیس و به آتش‌کشیدن آن، در میانه راه تصرفات خود راهی پاسارگاد شد و متاسفانه کاخ‌های پاسارگاد نیز سرنوشتی مشابه را تجربه کردند.

سربازان اسکندر حتی به مقبره کوروش هم رحم نکردند و اشیا ارزشمند داخل مقبره کوروش، لوح‌ها و کتیبه‌ها را به سرقت بردند و آسیب‌های زیادی به بنا وارد کردند.

• سکوهای مقبره کوروش :

شش پله آرامگاه و اتاق بالایی روی هم رفته ۷ طبقه را تشکیل می‌دهند که می‌تواند نشانی از عدد مقدس ۷ در آن دوران باشد.

سکوی اول ارتفاعی برابر با ۱۶۵ سانتی‌متر دارد اما فقط بخشی از آن دیده می‌شود. ارتفاع سکوهای دوم و سوم و همچنین سکوی‌های چهارم، پنجم و ششم با هم برابر هستند.

• اتاق‌ مقبره کوروش :

اتاق آرامگاه دارای دیوارهایی با ضخامت ۱.۵ متر است که از چهار ردیف سنگ تراش خورده تشکیل شده‌اند. مساحت کل اتاق برابر با ۳.۱۷ متر طول ، ۲.۱۱ عرض و ۲.۱۱ متر ارتفاع است.

این آرامگاه دارای یک ورودی باریک و کوتاه است که ۷۸ سانتی‌متر عرض و ۱۴۰ سانتی‌متر ارتفاع دارد.

وجود شیارهایی در دو طرف این ورودی نشان می‌دهد که دو لنگه در، روی پاشنه‌ها می‌چرخیدند. کف اتاق از دو تخته سنگ بسیار بزرگ و سنگین شکل گرفته که متاسفانه یکی از سنگ‌ها به دلیل حفاری غیرمجاز به تصور پیدا کردن اشیا در زیر آن آسیب دیده است.

• تاریخچه مرمت :

بعد از اینکه ارزش واقعی این بنا مشخص شد، تصمیماتی در خصوص مرمت و بازسازی آن صورت گرفت. آرامگاه کوروش بزرگ نخستین بار سال ۱۳۵۰ و به منظور آماده‌سازی بنا جهت برگزاری جشن‌های ۱۵۰۰ ساله، مرمت شد.

نوبت دوم در فاصله سال‌های ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۷ مرمت‌هایی روی این بنا صورت گرفت به دلیل طولانی شدن آن، اعتراضاتی را به همراه داشت. در طی این مرمت استخوان‌هایی در لا‌بلای سنگ‌ها پیدا شد، اما هیچ‌وقت مشخص نشد متعلق به چه کسی است.