اسیب شناسی بنا

-هرگاه خواسته باشیم شناخت وضع موجود بنا را که یکی از ارکان جدایی‌ناپذیر بازنده سازی بناهای تاریخی است، به طور کامل به پایان ببریم، آسیب‌شناسی یا پاتولوژی، قدیمی است بسیار اساسی در شناخت بیماری‌ها، عدم تعادل‌ها و تغییر شکل‌هایی که در نهایت زندگی بنا را مختل کرده اند.

-اما باید توجه داشت که همواره در بررسی آثار معماری با ارزش و بناهای تاریخی، دو مقوله مهم و اساسی وجود دارد که بدون یکدیگر درک نمی‌شوند و این دو مقوله عبارتند از:

ماده و شکل:

-پیوستگی و آمیختگی این دو مفهوم چنان است که کلیه مطالعات معطوف به وضع موجود بنا از جمله آسیب‌شناسی خواه ناخواه باید شامل هر دو حیطه گردد.

-آن جا که ماده سازنده بنا، خواه مصالح ساختمانی (گچ، آجر و …) یا عناصر ساختمانی (جرزها و تویزه‌ها و …) دچار آسیب می‌شوند در نهایت می‌توانند شکل بنا را دگرگون کنند و به یکپارچگی فضای ساخته شده لطمه وارد آورند.

-فقدان یا فروریختن یک عنصر ساختمانی (مانند پوشش گنبدی شکل) هم می‌تواند در فصل آسیب‌های وارد آمده بر ماده بررسی شود و هم در قسمت آسیب‌های شکلی.

--در نهایت یادآوری این نکته ضروری است که اگر بنایی برای مرمت انتخاب می گردد و پس از مطالعات و عملیات فنی پیچیده مرمت می‌گردد تنها به منظور حفظ و انتقال ارزش‌ها و مفاهیمی است که به شکل‌های مختلف درون تار و پود آن بنا تنیده شده‌اند و ماده تنها راه و وسیله انتقال آن مفاهیم است. پس برای آن که شکل بنا همچنین وحدت و یکپارچگی آن را بتوانیم حفظ و به آینده منتقل کنیم، باید که از زوال و انهدام ماده سازنده بنا حفاظت کنیم و بیماری‌های آن را بشناسیم.

-جهت بررسی و انجام مطالعات آسیب‌شناسی نیاز به دسته بندی و تفکیک آن‌ها ضروری به نظر می‌رسد. اما نباید فراموش کرد که آسیب خود معلول یک یا چند عامل مخل است.

-در نتیجه به صرف مشاهده ظاهری نمی‌توان در خصوص علت یا علل قطعی آن اظهارنظر کرد و معمولاً اصلی‌ترین عامل مخل به عنوان علت معرفی می‌گردد. ولی بیاد داشته باشیم که شرایط تابعی از زمان است و زمان در گذر. لذا نادیده گرفتن عامل مخلی که امروز ناچیز به نظر می‌رسد، شاید فردا اصلی‌ترین علت تخریب باشد.

-لذا با توجه به مطالب مذکور، در ادامه سعی می‌کنیم تا با دسته‌بندی عوامل مخل به دو گروه کلی عوامل مخل درونی و عوامل مخل بیرونی بحث آسیب‌شناسی را ادامه دهیم.

و ...

برای دیدن لیست کامل مطالب داخل این پاورپوینت قسمت "اطلاعات بیشتر" را ملاحظه نمائید.