عملیات خاکی

لیست مطالب داخل این پاورپوینت:

تعریف عملیات خاکی

خاکبرداری وگودبرداری

• کلیات
• حفاظت وحراست تاسیسات موجود
• برداشت خاکهای فرسوده ویانباتی سطحی
• خاکبرداری
• پی کنی وگودبرداری
• خاکبرداری درزمین های لجنی
• خاکبرداری درزمین های سنگی
• حفاظت بدنه پی ها وگود ها

خاکریزی

• مصالح خاکریزی
• اصلاح مصالح
• انواع خاکریزی
• کنترل رطوبت خاکریزها

پخش ،تسطیح وکوبیدن

• کلیات
• آماده سازی بسترخاکریزی
• خاکریزهای باربر
• خاکریزهای پرکننده

 

نمونه ای ازمطالب قرارگرفته درداخل این پاورپوینت:

2-3 خاکبرداری و گودبرداری:

1-2-3 کلیات

منظور از خاکبرداری و گودبرداری عبارتست از برداشت خاکهای محوطه، گودبرداری پی ساختمانها و

محل ابنیه فنی تأسیسات، برداشت خاک از منابع قرضه با وسایل، تجهیزات و ماشین آلات مورد تأیید تا

تراز و رقومهای خواسته شده در نقشه های اجرایی و دستورالعملهای دستگاه نظارت.

قبل از انجام هرگونه عملیات خاکی، پیمانکار موظف است کروکی محل اجرای عملیات را دقیقاً با

حضور نمایندگان دستگاه نظارت و کارفرما، برداشت و صورتمجلس نماید و قبل از شروع عملیات و با

توجه به برنامه زمانبندی پروژه و نحوه اجرای کار، نوع و تعداد ماشین آلات را به تأیید دستگاه نظارت

برساند، اجرای هرگونه عملیات خاکی بدون تأیید کلی و مرحله ای دستگاه نظارت، به هیچ وجه مجاز

نمی باشد. شروع و تداوم عملیات خاکی، باید طبق برنامه زمانبندی پیش بینی شده به طور پیوسته ادامه

یابد، به علاوه پس از انجا م عملیات خاکی در هر قسمت، باید عملیات بعدی ساختمانی، بلافاصله آغاز و

به ترتیب پیش بینی شده در برنامه زمانی ادامه یابد . تمامی مصالح مناسب حاصل از گودبرداری و

خاکبرداریها، باید پس از تأیید دستگاه نظارت و عنداللزوم پس از تأیید آزمایشگاه معتبر و مورد تأیید

کارفرما به مصرف خاکریزیها برسد.

مصالح نامناسب، باید از محل کارگاه خارج و با نظر دستگاه نظارت در محلهای مناسب تخلیه و به

شکل مورد قبول، پخش و رگلاژ شود . در صورت وجود آبهای زیرزمینی یا آبهای روان سطحی، عملیات

خاکی باید همواره با زهکشی و حفاظت بدنه و جدار گود، ب ه شرح مندرج در این فصل، به طور همزمان

انجام گردد .

دستگاه نظارت می تواند هنگام بارندگی شدید یا مواقع اضطراری به منظور حفاظت عملیات،

کارهای اجرایی را متوقف نماید.

2-2-3 حفاظت و حراست تأسیسات موجود

هنگام عملیات اجرایی پیمانکار موظف است از تأسیسات و ابنیه فنی موجود در محل پروژه، بجز آنچه

که تخریب آن در شرایط خصوصی پیمان یا نقشه های اجرایی پیش بینی شده، نظیر ساختمانها، تأسیسات

جدید، لوله های آب و گاز و نفت، کابلهای برق، تلفن، تأسیسات، ابنیه تاریخی و نظامی مجاور، حفاظت و

حراست نماید، به نحوی که هیچ گونه آسیب و صد مه ای به آنها وارد نیاید . تغییر و دخل و تصرف در موارد

فوق به هیچ وجه مجاز نبوده و در این موارد کار باید با تأیید قبلی دستگاه نظارت و بسته به مورد با

هماهنگی و تأییدات کارفرما و مقامات ذی صلاح صورت پذیرد.

پیمانکار موظف است به محض برخورد با این تأسیسات مراتب را به کارفرما و دستگاه نظارت کتباً

اطلاع دهد.

قطع درختان موجود در محل اجرای پروژه، به غیر از درختانی که قطع آنها در پروژه پیش بینی شده،

مجاز نمی باشد و پیمانکار به هنگام اجرای عملیات باید نهایت دقت را به عمل آورد تا در اثر اجرای

عملیات به سایر درختان آسیب ی وارد نگردد . مسئولیت صدمه دیدن اشجار و سایر تأسیسات و ابنیه در اثر

اجرای عملیات بدون مجوز قبلی کلاً به عهده پیمانکار بوده و علاوه بر مسئولیت رفع این صدمات،

پیمانکار باید جوابگوی مسائل حقوقی مرتبط با آن نیز باشد.

3-2-3 برداشت خاکهای فرسوده و یا نباتی سطحی

خاکهای فرسوده و یا نباتی سطحی به خاکهایی اطلاق می شود که برای تحمل بارهای وارده از

طرف سازه مناسب نباشند . لایه های خاک حاوی مواد آلی شامل ریشه های پوسیده گیاهان و درختان و

نظایر آن جزو خاکهای نباتی محسوب می شوند . خاکهای فرسوده و یا نباتی برای خاکریزها، غی ر قابل

مصرف بوده و باید از تمام قسمتهای عملیات خاکبرداری، گودبرداری و محل قرضه ها، جمع آوری و در

محلهای تعیین شده توسط دستگاه نظارت ریخته شوند . خاکهای نباتی معمولاً در نقاطی نظیر پایین دست

شیبها، روی سطوح شیبدار به منظور رویش گیاهان و تثبیت آنها یا در محله ای دیگر به منظور ایجاد

فضای سبز، حمل و ریخته می شوند . خاکهای نباتی اضافی و بدون مصرف، باید زیر نظر گروه نظارت به

محلهای تعیین شده، حمل، تخلیه و فرم داده شوند.

در زمینهای چمنی با پوشش نازک علفی برداشت تا 15 سانتیمتر خاک نباتی توصیه می شود، ولی در

زمینهای جن گلی عملیات تا برداشت کامل ریشه و کنده درختان و رسیدن به بستر مناسب ادامه می یابد .

در هر حالت میزان برداشت خاک نباتی، باید در محل توسط دستگاه نظارت، تعیین و برداشت آن قبل و

بعد از شروع عملیات صورتمجلس گردد.

4-2-3 خاکبرداری

منظور از خاکبرداری، برداشت هرگونه مصالح و مواد خاکی، مصالح قلوه سنگی، شن و ماسه و مصالح

سنگی ریزشی و لغزشی از بستر رودخانه ها، صرف نظر از جنس و کیفیت آنها به منظور تسطیح،

شیب بندی و آماده نمودن محل پی ساختمانها، سازه های فنی، راههای ارتباطی محوطه و تأمین خاک از

منابع قرضه می باشد . تمامی عم لیات خاکبرداری باید مطابق با خطوط و تراز موجود در نقشه های اجرایی

و دستورالعملهای دستگاه نظارت صورت پذیرد . عملیات خاکبرداری و رگلاژ سطوح بدون پوشش، باید به

طور همزمان صورت گیرد . کارهای بعدی باید بلافاصله پس از خاکبرداری صورت پذیرد و در هر حالت

نباید سطوح خاکبرداری شده بیش از 72 ساعت در معرض عوامل جوی و باران قرار گیرند.

در صورتی که بر اساس برنامه زمانبندی شده یا به هر دلیل دیگر عملیات بعدی بلافاصله انجام نشود،

کنترل لایه های قبلی و در صورت لزوم، اصلاح و نیز تسطیح و رگلاژ نهایی سطح کار، باید قبل از اجرای

مراحل بعدی صورت گیرد، چنانچه پیمانکار به عمد یا سهو، اقدام به برداشت خاک تا ترازهای نهایی

نموده و عملیات بعدی به مدت طولانی پس از آن موکول گردد، در صورت نیاز برداشت خاکهای رویه و

آماده نمودن مجدد بستر تا تراز مورد نظر برای ادامه عملیات، باید مطابق نظر دستگاه نظارت و به هزینه

پیمانکار صورت پذیرد

در تمامی عملیات خاکبرداری باید دقت کافی به عمل آید، تا از خاکبرداری اضافی و از بین رفتن

مصالح در کف و جداره ها، خصوصاً در مقاطعی که بتن ریزی در آنها انجام می گیرد، جلوگیری به عمل آید.

در صورت انجام خاکبرداری اضافی توسط پیمانکار، باید محل تا تراز و رقوم نهایی خواسته شده با مصالح

به هزینه پیمانکار، ترمیم و رگلاژ شود. C مناسب و یا بتن سازگار با خورندگی خاک و حداقل با بتن 15

نحوه بکارگیری و محل و استقرار ماشین آلات، و یا روشهای انجام عملیات، بسته به نوع و طبیعت

خاک محل اجرای کار، باید با توجه به برنامه زمانبندی اجرای عملیات به تأیید دستگاه نظارت برسد.

خاکبرداری محل کانالها برای کارگذاری لوله و کابل، باید طبق نقشه و مشخصات با ابعاد و رقومهای

تعیین شده انجام شود . در صورت نیاز و پس از تأیید دستگاه نظارت اضافه خاکبرداری در محل ات صالات

لوله ها انجام خواهد شد . چنانچه کار کندن با ماشین صورت گیرد، باید عملیات تا 15 سانتیمتری عمق

نهایی، انجام و بقیه عملیات برای تسطیح و رگلاژ کف کانال با دست صورت گیرد.

5-2-3 پی کنی و گودبرداری

منظور از پی کنی و گودبرداری انجام عملیات خاکی برای کندن محل پی ساختمانها و دیوارهای

حایل، لوله ها، پایه پلها در محوطه ساختمانها و نظایر آن با دست یا ماشین آلات مناسب طبق رقومهای

خواسته شده در نقشه ها و دستورالعملهای دستگاه نظارت است، پی کنی محل ساختمانها در دیوار قائم،

محدود به سطوح خارجی پی ها و در سطوح افقی محدود بین رقوم زیرین بستر پی و رقوم زمین طبیعی،

زمین تسطیح شده یا محلهای خاکریزی شده است، انواع پی کنی باید طبق نقشه، مشخصات و

دستورالعملهای دستگاه نظارت در ابعاد و اندازه های خواسته شده انجام شود . پی کنی بیش از ابعاد افقی و

عمودی به هیچ وجه مجاز نمی باشد . چنانچه اشتباهاً پیمانکار مبادرت به انجام گودبرداری بیش از ابعاد

تعیین شده نماید، باید فضای اضافی با بتن یا مصالح مناسب دیگر و طبق نظر دستگاه نظارت به هزینه

پیمانکار، پر و برای ادامه کار آماده شود . شروع عملیات پی سازی قبل از آنکه محل گود از طرف دستگاه

نظارت تأ یید، بازدید و برداشت شود، مجاز نمی باشد . به طورکلی عملیات گودبرداری، باید با دیواره قائم

صورت پذیرد، مگر آنکه نوع خاک، حفاری جدار گود به صورت شیبدار را، اجتناب ناپذیر سازد . در این

صورت باید عملیات حفاری و شیب جدار گود با تأیید قبلی دستگاه نظارت، تعیین و برا ی انجام کار به

پیمانکار ابلاغ شود.

پی کنی و گودبرداری در محلهایی که در آن پی سازی پیش بینی شده، در صورت تأیید دستگاه نظارت

می تواند طوری صورت گیرد که تا حد امکان به قالب بندی نیاز نبوده و بتوان از جبهه خاکبرداری شده با

استفاده از پلاستیک یا روشهای مشابه تأ یید شده استفاده نمود . درصورتی که نتوان از جبهه خاکبرداری

شده برای اجرای کارهای بتنی استفاده نمود و بستن قالب اجتناب ناپذیر باشد، می توان با تأیید دستگاه

نظارت به میزان مورد نیاز و حداکثر تا 70 سانتیمتر در پایین ترین نقطه به ابعاد پی کنی اضافه نمود.

پی کنی و گودبرداری باید تا رسیدن به بستر مناسب ادامه یابد، مگر آنکه در مشخصات فنی خصوصی

و نقشه های اجرایی یا دستورالعملهای دستگاه نظارت ترتیب دیگری مقرر شده باشد . به طورکلی باید

مصالح نامناسب و سست با مصالح مناسب و تأیید شده جایگزین شود. در صورتی که اتفاقاً قسمتی از کف

گودبرداری شده، سنگی و قسمتی دیگر خاکی باشد، برای استقرار سازه باید بستر مناسب ساخته شود . در

چنین مواردی پیمانکار موظف است مراتب را کتباً برای کسب تکلیف به دستگاه نظارت منعکس نماید .

چنانچه عملیات گودبرداری با ماشین انجام شود، گودبرداری باید تا 15 سا نتیمتری رقوم نهایی و 15

سانتیمتر اخیر با دست برداشته و طبق رقوم و شیبهای داده شده در نقشه های اجرایی، تنظیم و رگلاژ

7) انجام شود . به طورکلی -2- شود. پی کنی، در زمینهای سست و ریزشی باید براساس مندرجات بند ( 3

محلهای پی کنی، باید از نفوذ آب برف، یخ یا پر شدن با هرگونه مصالح و ضایعات مصون بماند . به منظور

، جلوگیری از نفوذ آب، بسته به مورد باید از روشهای متداول، نظیر احداث دیوار آب بند پلاستیک 1

سپرکوبی 2، انحراف مسیر آب زهکشی، پمپاژ 3 و غیره استفاده نمود . ترتیب و روش اجرای کار، باید قبل ازاجرا به تأیید دستگاه نظارت رسیده باشد

6-2-3 خاکبرداری در زمینهای لجنی

زمینهای لجنی و آبدار، خاکهای اشباع شده از آب و حاوی مواد آلی بوده که تحمل وزن ساختمان را

نداشته و در اثر بارگذاری گسیخته می شوند.

وجود لجن در محلهای خاکبرداری، مانعی برای اجرای کار به شمار آمده و باعث فرورفتن تجهی زات،

از کار افتادن آنها و نهایتاً تأخیر در اجرای بموقع عملیات و کاهش بازده کار می باشد . از این رو پیمانکار

باید قبل از اجرای عملیات، تدابیر لازم را برای انتخاب نوع و تعداد ماشین آلات و روش کار به عمل آورده

و پس از تأیید دستگاه نظارت اقدام به شروع عملیات نم اید. در زمینهای لجنی، باید حتی الامکان از

ماشین آلات کوچک، سبک و با سطح اتکای زیاد استفاده شود تا عملیات با سهولت بیشتر انجام شده و

اشکالی پیش نیاید . نظر به اینکه حفاری در لجن و حمل مواد، کاری مشکل و غیر اقتصادی است، در

مواردی که عمق و حجم لجن زیاد باشد، پ یمانکار باید بر اساس دستورات دستگاه نظارت ابتدا با روشهای

مورد تأیید نسبت به پایدار ساختن لجن از طریق خشک کردن محل، عمل نموده و پس از آن اقدام به

عملیات خاکبرداری نماید.

لجنهای حاصل از گودبرداری و خاکبرداری، باید حتی الامکان در محلهای اطراف کارگاه به مصارف

زراعی برسد، به هر حال محل تخلیه لجن در نزدیک ترین مکان ممکن، توسط دستگاه نظارت، تعیین و

به پیمانکار ابلاغ می شود

7-2-3 خاکبرداری در زمینهای سنگی 

خاکبرداری در زمینهای سنگی باید بر اساس نقشه های اجرایی و دستورالعملهای دستگاه نظارت تا رقومهای خواسته شده و ا بعاد مورد نظر انجام شود . پیمانکار موظف است به هنگام عملیات خاکبرداری و حفاری در سنگ، مراقبتها و تدابیر لازم را به عمل آورد تا حتی الامکان ابعاد و رقومهای حفاری شده مطابق مندرجات نقشه و دستورالعملهای کارگاهی باشد، چنانچه در حالات خاص عملیات سنگ برداری اضافی اجتناب ناپذیر باشد، کارهای اضافی باید جداگانه صورتمجلس شده و به تأیید کارفرما برسد . عملیات در مناطق سنگی باید به نحوی انجام شود که بافتهای سنگی در زیر خطوط تراز تعیین شده، برای ادامه عملیات ساختمانی دست نخورده باقی مانده و در بهترین و مناسب ترین حالت ممکن حفظ شود. یکی از روشهای تخریب سنگها استفاده از مواد منبسط شونده است که ب تأیید دستگاه نظارت می تواند مورد استفاده قرارگیرد. استفاده از مواد ناریه در حفاری مناطق سنگی، باید با تأیید قبلی دستگاه نظارت صورت گیرد . حمل و انبار کردن مواد منفجره، باید طبق قوانین و مقررات انجام شود . نگهداری و انبار کردن این مواد باید با اطلاع و زیر نظر مقامات ذی صلاح بوده و مصرف این مواد، باید با اطلاع قبلی مقامات ذی صلاح باشد . تخریب با استفاده از مواد منفجره در فاصله ای کمتر از یکصد متر از ساختمانهای ساخته شده یا نیمه تمام و اماک ن مسکونی به هیچ وجه مجاز نیست . پیمانکار باید حداقل یک ساعت قبل از اجرای عملیات دستگاه نظارت را از محل و وسعت انفجار مطلع نماید . در صورت وسیع بودن دامنه انفجار و محل کار، پیمانکار مسئول برقراری سیستم خبری مطمئن برای اعلام قبلی به کلیه کارکنان در منطقه انفجا ر می باشد. عملیات چال زنی، میزان خرج و نحوه اجرای کار، باید چنان باشد که خاکبرداری حاصله طبق خطوط و شیبهای مشخص شده در نقشه ها و دستورالعملها صورت گرفته و حداقل خرابی به قسمتهای باقیمانده وارد آید . موافقت دستگاه نظارت با روش اجرای کار، رافع مسئولیت پیمانکا ر نبوده و پیمانکار در هر مورد مسئول عواقب سوء احتمالی حاصل از انفجار خواهد بود و چنانچه عملیات انفجاری باعث تخریب اضافی یا احتمالاً سست شدن بستر گردد، پیمانکار باید به هزینه خود محل کار را تا رقومهای خواسته شده

مطابق دستور دستگاه نظارت، بازسازی و ترمیم نماید.

چنانچه روی بسترهای سنگی پی سازی انجام می شود، این بستر باید عاری از هرگونه مصالح سست

و جدا شونده بوده و سطح کار قبلاً صاف شده باشد . شکافها و ناهمواریهایی که احتمالاً در بسترهای سنگی ایجاد شده اند، باید قبل از عملیات پی سازی مطابق دستور دستگاه نظارت با بتن و ملات، پر وتسطیح شوند.

3-3 خاکریزی 

1-3-3 مصالح خاکریزی 

به طور کلی مصالح مناسب برای خاکریزی ، باید از مصالح حاصل از گودبرداری ها و خاکبردار یهای

پروژه تأمین شود . استفاده از این خاکها ، باید با تأیید قبلی دستگاه نظارت صورت گیرد . تمامی خاک هایی

اشتو قرار گیرند ، جز و خاک های قابل قبول برای M- استاندارد 145 A- الی 7 A- که در گروه های هفتگانه 1

خاکریزی محسوب می شوند. خاکهای یاد شده به دو طبقه به شرح زیر تقسیم می شوند:

A3 ، A2 ، A خاکهای درشت دانه گروه 1

A7 ، A6 ، A5 ، A خاکهای ریزدانه گروه 4

استفاده از خاک های فوق الذکر با توجه به شرایط اجرای کار، نوع بهره برداری و با رگذاری بر روی

خاکریز و همچنین میزان مصالح ریزدانه (گذرنده از الک نمره 200 ) توسط دستگاه نظارت و در صورت

لزوم تأیید آزمایشگاه مورد تأیید کارفرما، تعیین و به پیمانکار ابلاغ می شود.

تمامی خاک های گچی، نمکی، نباتی، لجنی، زراعی قابل تورم ، قابل انقباض، خاک های دارای مواد آلی

و رستنی ها، در شمار خاک های نامرغوب و نامناسب قرار می گیرند که باید از مصرف آنها خودداری شود .

تشخیص کیفیت خاک مناسب برای خاکریزی با دستگاه نظارت و در صورت لزوم، آزمایشگاه مورد تأیید

سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و تصو یب کارفرما خواهد بود . خاکهای مناسب برای انواع خاکریزها

شامل خاکریزهای محل سازه ها، راههای دسترسی، پر کردن پشت دیوارها، اطراف پی ساختمان ها، ابنیه

فنی، تأسیسات محوطه، کانال های لوله های آب و فاضلاب و کابل کشیها مورد استفاده قرار می گیرد . در

موارد استثن ائی و در کارهای کوچک می توان پشت دیوارها و سازه های فنی را با مصالح مناسب دیگر ،

نظیر بتن لاغر و شفته آهکی نیز ، پر و اصلاح نمود . در هر حالت نوع مصالح و روش اجرای کار بر اساس

مشخصات فنی خصوصی و دستورات دستگاه نظارت تعیین می شود.

در صورتی که الزاماً محل اجرای عملیات پروژه منطبق بر محل خاک های نامناسب بوده و تغییر محل

ساختمان میسر نباشد ، جزئیات تفصیلی اصلاح و تعویض این خاک ها، روش های اجرایی برای دستیابی به

بستری آماده به ابعاد و رقومهای خواسته شده، باید در مشخصات فنی خصوصی قید گردد.

در مواردی که خاک حاصل از عملیات گودبرد اری یا خاکبرداری پروژه برای خاکریزی کفایت ننماید

و یا خاک مناسب در فاصله حمل اقتصادی قرار نداشته باشد ، با توجه به مشخصات فنی خصوصی و با

اجازه قبلی دستگاه نظارت می توان از مصالح رودخانه ای استفاده نمود ، محدودیت مصالح ریزدانه (مصالح

گذرنده از الک نمره 200 ) در مشخصات فنی خصوصی ذکر خواهد شد.

2-3-3 اصلاح مصالح

برای خاکریزی، در وهله اول باید از خاک های حاصل از خاکبرداری استفاده شود . در صورت عدم وجود

یا کمبود خاکهای مناسب باید از منابع قرضه مورد تأیید استفاده شود . استفاده از خاک رس با درصد تورم

بالا به منظور خاکریزی زیر پی یا کف ساختمانها به هیچ وجه مجاز نمی باشد.

چنانچه به علت نبودن خاک مناسب از خاک رس قابل تورم 1 استفاده شود ، می توان رطوبت را به

میزان ( 1%) تا ( 2%) بیشتر از رطوبت بهینه در نظر گرفت . برای کم کردن خاصیت خمیری این خاک ها

می توان از آهک استفاده نمود . میزان آهک، درصد تراکم و رطوبت ، باید توسط آزمایشگاه مورد تأیید

کارفرما، تعیین و توسط دستگاه نظارت به پیمانکار ابلاغ شود.

اضافه نمودن آهک علاوه بر کنترل پلاستیسیته 2 خاک رس ، باعث بالا بردن کارایی سیلت و رس با

درصد رطوبت بیشتر از میزان رطوبت بهینه خواهد شد.

کاهش آب آزاد خاک ضمن آبگیری 3 آهک ، باعث بهبود مقاومت خاک خواهد شد . در صورتی که

ظرفیت ب اربری زیادی از خاک مورد نظر باشد، به کار بردن سیمان پرتلند و یا اضافه نمودن آهک نیز به

بهبود ظرفیت باربری خاک کمک می نماید . میزان و روش اختلاط و نحوه اجرای کار ، باید توسط دستگاه

نظارت به پیمانکار ابلاغ شود.

3-3-3 انواع خاکریزی

بسته به نوع استفاده و عملکرد، خاکریزی به دو بخش خاکریز باربر و خاکریز پرکننده تقسیم می شود.

1-3-3-3 خاکریزهای باربر 1

خاکریز باربر ب ه خاکریزی اطلاق می شود که بارهای استاتیکی وارده از شالوده و کف ساختمان و نی ز

بارهای دینامیکی حاصل از ماشین آلات و تأسیسات را تحمل نماید . این خاکریزها باید در دوران

بهره برداری از ساختمان بارهای وارده را به بستر خود منتقل نمایند . مصالح به کار گرفته شده در

خاکریزی و نحوه کوبیدن ، باید مطابق مشخصات مندرج در این فصل باشد تا قابلیت ترا کم 2 بعدی خاک

به حداقل ممکن رسیده و خاکریز به نحو احسن عمل نماید . نکات مهمی که باید در اجرای خاکریزهای

باربر رعایت شوند، به شرح زیر است:

1) انتخاب شود. -3- مصالح مناسب با توجه به دستورالعملهای مندرج در بند ( 3

ضمن توجه به نوع خاک و انتخاب ماشین آلات مناسب، تراکم خاک به نحو مطلوب انجام شود.

بستر آماده شده خاکریزی باید دارای ظرفیت باربری کافی 3 برای تحمل بارهای وارده باشد.

خاکریز بدون نشست و یا حتی الامکان نشست آن در حد مجاز باشد.

اجرای خاکریزی بر روی بسترهایی که دارای خاک های قابل انقباض 4 هستند ، مجاز نیس ت و باید

این خاکها با مصالح مناسب جایگزین شوند.

به کار بردن رسهایی با خاصیت خمیری و قابلیت تورم زیاد 5 در خاکریزی مجاز نیست.

2) این -4- کنترل بستر خاکریزی با رعایت مندرجات مشخصات فنی خصوصی و مندرجات بند ( 3

فصل قبل از اجرای عملیات خاکریزی ضروری است.

2-3-3-3 خاکریزهای پر کننده

برای پر ک ردن اطراف پی ساختما نها، دیوارهای حا یل، ترانشه لوله ها و مشابه آن از خاکریزهای

1) این فصل -3- پر کننده استفاده می شود . کیفیت مصالح در این خاکریزها باید با مندرجات بند ( 3

مطابقت نماید . خاکهای حاصل از گودبرداری و عملیات خاکی ، با ید در صورت مناسب بودن به مصرف

برسند. در غیر این صورت باید با نظر و تأیید دستگاه نظارت از خاک قرضه مناسب برای خاکریزی

استفاده شود . در_صورت عدم دسترسی به خاک مناسب با تأیید قبلی دستگاه نظارت می توان از مصالحی

نظیر بتن سبک و شفته آهکی استفاده نمود.

رعایت نکات فنی مندرج در این فصل برای تسطیح و کوبیدن این خاکها توسط پیمانکار الزامی است.

4-3-3 کنترل رطوبت خاکریزها

1-4-3-3 خاکریزهای با مصالح ریزدانه

قبل از اجرای عملیات تراکم در خاکریزها، مصالح ریزدانه باید دارای رطوبت بهینه باشد . رطوبت

بهینه بایستی بر اساس روش پروک تور استاندارد کنترل شود . بهتر است رطوبت در محل قرضه به خاک

اضافه شده و پس از حمل و پخش، رطوبت در محل کنترل شود . اضافه نمودن آب برای تأمین رطوبت

در محل اجرا با توجه به نوع مصالح باید مورد موافقت دستگاه نظارت قرار گیرد . باید برای اندازه گیری

استفاده شود . تعیین (T – وزن مخصوص خاک در محل از روش مخروط ماسه مطابق استاندارد ( 191

رطوبت بهینه و تراکم به روش پروکتور استاندارد صورت می گیرد . چنانچه قرار است به روش دیگری

اقدام شود، باید جزئیات در مشخصات فنی خصوصی ذکر شود.

(% 1%) تا ( 2 ) ، در صورت تأیید دستگاه نظارت می توان درصد رطوبت را در مورد خاک های چسبنده 2

1%) تا ( 2%) بیشتر از رطوبت بهینه 4 اختیار نمود . در هر حالت ) ، کمتر و در مورد خاکهای قابل تورم 3

عملیات تراکم تا حصول وزن مخصوص مورد نظر ادامه می یابد. در موارد خاص که با توجه به نوع خاک

و مرغوبیت آن تغییراتی در نحوه تراکم یا رطوبت آن مورد نظر باشد ، باید موضوع توسط آزمایشگاه مورد

تأیید کارفرما، مطالعه و دستورات لازم توسط دستگاه نظارت به پیمانکار داده شود.

2-4-3-3 خاکریزهای با مصالح درشت دانه

میزان تراکم و رطوبت بهینه خاکریزی با مصالح درشت دانه نظیر مصالح ماسه ای، شنی و مخلوط شن

و ماسه باید توسط آزمایشگاه مورد تأیید کارفرما مشخص شود . میزان این تراکم، با توجه به استاندارد

مشخص می شود. ASTM D2049

3-4-3-3 خاکریزهای با مصالح رودخانه ای

میزان تراکم و رطوبت بهینه این نوع خاکریزی ، باید با توجه به نوع مصالح و درصد مواد ریزدانه

توسط آزمایشگاه مشخص شود. روش آزمایش، روش پروکتور استاندارد می باشد.