تخریب در سدهای خاکی

-تخريب يك سد خاكي مساله اي است كه ميتواند در طي زمان و با توجه به عدم ارضاي برخي از موارد فوق الذكر اتفاق افتاده و كارايي سازه را مختل نمايد . تخريب سد به معناي عدم كارايي مناسب سد به دليل بروز برخي مسائل و مشكلات در سد ميباشد و ممكن است منجر به زوال و تخريب كلي نگردد .

-علل گوناگوني براي تخريب يك سازه خاكي من جمله سد خاكي ميتواند در نظر گرفته و شناخته شود ، اما به طور كلي ميتوان اين علل و عوامل را در سه گروه عمده طبقه بندي نمود :

الف - شكست هيدروليكي : يكي از عمده دلايل تخريب و زوال سدهاي خاكي به مسائل هيدروليكي و ميزان و نوع رفتار آب موجود در طرح بستگي دارد كه خود ميتواند شامل علل زير باشد:

• سرريز شدن آب از روي سد
• فعاليت موج در قسمت بالادست
• فرسايش پنجه اي
• خندقي شدن

ب- شكست ناشي از نشت سد :اين نوع شكست در اثر فعاليت رگاب (Piping) و غرقابي شدن صورت مي گيرد . نشت آب داخل بدنه سد پيامدهاي زير را به دنبال دارد.  هر چند اين نوع تخريب نيز مستقيما با آب ارتباط دارد اما به لحاظ تنوع و گستره آن در يك گروه مستقل مورد بررسي قرار ميگيرد.:

• 1 -آب نشتي يك نيروي فرساينده ايجاد مي كند كه باعث حمل ذرات خاك و انتقال آن به سوراخ هاي فيلتر در پايين دست و گرفتگي و نهايتا از كار افتادگي سيستم مي گردد.
• 2 -آب نشتي موجب اختلاف فشار منفذي شده كه باعث بالا آمدن توده خاك و برهم ريختگي آن مي شود كه اين پديده كه روانگونگي (Liquifaction) نام دارد، يكي از علل شكست سد است.
• 3 -آب نشتي موجب فرسايش داخلي خاك در بدنه سد خاكي مي شود.
• 4 -فشار منفذي ايجاد شده موجب كاهش مقاومت خاك و ضعيف شدن آن در مقابل تنش برشي مي شود.

ج - شكست هاي سازه اي يا ساختماني:  اختلالات در طراحي سازه اي و پايداري شيرواني ها و نيز تاسيسات جانبي سد نيز از عوامل اصلي تخريب به شمار مي روند كه عمدتا به شكلهاي زير ديده ميشوند:

• 1 -لغزش شيب پايين دست يا بالادست در اثر ايجاد اختلاف فشار منفذي زياد
• 2 -شكست شيب بالادست در اثر پايين آمدگي سريع سطح آب
• 3 -لغزش شيب پايين دست در زمان پر بودن مخزن كه مي تواند موجب لغزشهاي عميق و يا لغزشهاي سطحي شود.
• 4 -لغزش پي
• 5 -شكست ناشي از پخش شدگي سازه
• 6- شكست ناشي از پديده زلزله
• 7 -شكست ناشي از عدم محافظت دامنه ها
• 8 -شكست ناشي از فعاليت حيوانات حفار
• 9 -شكست ناشي از حمل مواد قابل حمل

برای دیدن لیست کامل مطالب داخل این پاورپوینت قسمت "اطلاعات بیشتر" را ملاحظه نمائید.

توجه : همراه با پاورپوینت اصلی ، یک پاورپوینت دیگر با 42 اسلاید در مورد بحث تخریب در سدهای خاکی قرار دارد که مطالب آن مشابه پاورپوینت اصلی بوده و فقط طراحی اسلایدهای آن متفاوت می باشد .