کاربردها و خطرات استفاده از ازبست و نکات تخریب ساختمان های دارای آزبست طبق نشریه 55

-مطابق با مفاد 2-14 نشریه 55، پنبه کوهی یا آزبست نام گروهی از کانیهای الیافی است که از زمان های گذشته توسط انسان شناخته شده و به صورت محدود در منسوجات و به عنوان ماده ای نسوز از آن استفاده میشده از این رو به نام پنبه نسوز نیز نامیده شده است.

-آزبست دارای طیف وسیعی از خواص است که آن را تبدیل به یک مصالح ساختمانی بسیار مفید کرده است. آزبست استحکام کششی بالایی دارد، ضد حریق است و با هزینه بسیار کم در دسترس است . این مزایا آزبست را به ماده ای بسیار محبوب برای استفاده در انواع محصولات و به عنوان عایق در ساختمان ها تبدیل کرد.

-بیشترین میزان مصرف آزبست در جهان مربوط به آزبست سیمان و استفاده از محصولات سیمان درکارهای عمرانی می‌باشد. آزبست‌ها به‌ طور معمول عامل افزایش مقاومت سیمان در لوله‌های سیمانی و قطعات پوششی سقفی می‌باشند. محصولات آزبستی سیمانی، شامل لوله‌های آزبست سیمانی، ناودانی و صفحات ایرانیت می‌باشد.

-لوله آزبست سیمانی در مصارف لوله کشی و انتقال مایع ها در شبکه های انتقال نفت، فاضلاب و لوله های زیرزمینی مصرف می شود و این محصول در مقابل حرارت تا 400 درجه سلسیوس مقاوم بوده و قابلیت هدایت حرارتی و الکتریکی پایینی داشته و همچنین در برابر نفوذ آب و یخ زدگی مقاومت زیادی دارد.

-تخته هاي آزبستي 80 تا 90 درصد آزبست دارند و در ديوار ساختمان ها يا كوره ها به منظور عايق سازي در برابر گرما و ... استفاده مي شوند .

-پارچه های آزبستی در تهیه لباس های نسوز و پرده های ضدحریق تئاتر و سینما و پتوهای مخصوص مهار آتش به کار می روند.

-در کاشی های کف پوش وینیل، آزبست به عنوان یک ماده تقویت کننده مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع کاشی ها در ساختمان های تجاری و نمایشگاه ها کاربرد زیادی دارد.

-آزبست (Asbestos ) ريشه اي يوناني دارد و به معني نابود نشدني است. تجارت اين ماده به خاطر دارا بودن خواص ويژه و ارزاني آن بسيار سودآور است!

-طبق تحقیقات صورت گرفته، آزبست به‌ عنوان یک ترکیب خطرناک و بیماری‌زا شناخته ‌شده است.  آزبست به ‌خصوص زمانی خطرناک‌تر می‌شود که ترد و شکننده باشد. در این حالت به ‌راحتی می‌تواند در فضا ، آزاد گردد. الیاف ریزتر می‌توانند برای مدّت زیادی در هوا باقی بمانند. آن‌ها سپس از راه دهان و بینی به کیسه‌های هوایی بسیار کوچک شش‌ها رفته و باعث بیماری ‌شوند.

-با هر بار قرار گرفتن در معرض آزبست، مقداری از آن در بدن جمع می شود، و هیچ روش شناخته شده ای برای متوقف کردن آسیب سلولی آن وجود ندارد. اکثر بیماران مبتلا به بیماری های مرتبط با آزبست، مردان 60 سال به بالا هستند. این امر به این دلیل است که بیماری های مرتبط با پنبه نسوز دوره نهفتگی بسیار طولانی دارند و معمولا ده ها سال طول می کشد تا پیشرفته شوند و معمولا در آقایانی که سابقه قرار گرفتن در معرض پنبه نسوز در مکان های کاری را دارند دیده می شود.

-قرار گرفتن در معرض این ماده سرطان زا می تواند باعث ایجاد انواع بیماری های تهدید کننده زندگی شود.

-بیماری های ناشی از قرار گرفتن در معرض آزبست عبارتند از:

• سرطان ریه (Lung Cancer)
• سرطان تخمدان
• سرطان حنجره
• اسکار ریه (آزبستوز) Asbestosis
• ضخیم شدن پلور
• مزوتلیوما (Mesothelioma)

-سرانجام این مصالح ساختمانی در سال 2005 سمی اعلام شد و استفاده از آن در اتحادیه اروپا ممنوع شد.  در حال حاضر هر سال باعث مرگ 88000 نفر در اروپا می شود .

-در تاریخ ۱ آذرماه ۱۳۹۰، سازمان حفاظت محیط‌ زیست استفاده از هرگونه آزبست را به ‌طورکلی ممنوع اعلام کرد.

• اصول تخریب ساختمان های دارای آزبست طبق بند 26-12-2 نشریه 55 :

-بررسی و تحقیق اولیه باید وجود ازبست و محلهای احتمالی آن را مشخص کند . از آنجا که مصالح آزبستی در محل دیگ های بخار و سرویسها لوله ها، سقفها و دیوارهای جدا کننده به مصرف می رسند ، باید این اماکن با دقت مورد آزمایش قرار گیرند .

-اشخاصی که کار نمونه برداری از آزبست را انجام می دهند. باید حفاظ مناسب داشته باشند و نمونه ها باید در یک کیسه پلاستیکی در بسته قرار گیرد. نمونه ها باید عمیق باشد ، چون ممکن است هسته مرکزی حاوی آزبست باشد . باید تجهیزات لازم برای شناسایی به کار گرفته شود و احتیاط های لازم انجام گیرد .

-در هنگام تخریب ، پخش گرد و غبار آزبست ایجاد گرفتاری می کند که برای جلوگیری از صدمات باید وسایل حفاظت شخصی در اختیار افراد ذی ربط قرار گیرد.  تخریب آزبست باید با احتیاط و دقت صورت گیرد . در زمان تخریب ساختمان ها باید با بکارگیری روشهای مناسب و تحت مراقبت شدید فرآورده های گوناگون آزبست با آب آمیخته شده و بارگیری و تخلیه آن با دقت انجام گیرد. این مصالح باید پس از تخلیه در زباله دان های ویژه بلافاصله و به نحوی مؤثر پوشانیده شوند.

• تخریب ساختمان های دارای آزبست طبق بند 12-8-7-3 مبحث دوازدهم :

-ضايعات به دست آمده از مواد راديواكتيو، آزبست، مواد سمي يا مواد آلوده كننده، بايد جدا از بقيه ضايعات و طبق ضوابط مربوط به دقت نگهداري و بسته بندي شوند و سپس به محل مجاز حمل گردند. بعلاوه كارگراني كه در تخريب اين گونه مواد به كار گمارده مي شوند بايد مجهز به دستكش، ماسك و لباس مخصوص باشند .

این پاورپوینت با 123 اسلاید ، کامل ترین پاورپوینت موجود در تمام سایت ها ، در مورد آشنایی کامل با آزبست ، کاربردها و خطرات آن می باشد . هم چنین اصول تخریب ساختمان های دارای آزبست بر اساس نشریه 55 نیز در یک بخش جداگانه در این پاورپوینت مورد بررسی قرار گرفته است.  برای دیدن لیست کامل مطالب داخل این پاورپوینت 123 اسلایدی قسمت "اطلاعات بیشتر" را ملاحظه نمائید.

• فایل های کمکی : دو پاورپوینت به زبان انگلیسی در مورد آگاهی بخشی نسبت به کاربردها و  مضرات استفاده از آزبست