انواع قالب های ساختمانی و روش های قالب بندی

• قالب های چوبی :

ویژگی قالب های چوبی این قالبها به دلیل استفاده از چوب نرم درختان انعطاف زیادی دارند و اتصال آنها به راحتی و توسط پیچ و میخ انجام می شود. همچنین وزن کمتری نسبت به قالبهای فلزی دارند و به آسانی توسط کارگران حمل میشوند این قالبها را میتوان به انواع شکل های هندسی درآورد و برای استفاده در سازههایی که پیچیدگی های ساختاری و معماری خاصی دارند گزینه هایی مناسب تری هستند. قالبهای چوبی مقاومت حرارتی خوبی ندارند و قابل اشتعال هستند. علاوه بر این پس از مدتی شکل خود را از دست میدهند و دچار ترک خوردگی و اعوجاج میشوند. در نتیجه نسبت به قالب های فلزی عمرکمتری دارند.

• قالب های آجری :

معمولا برای قالب بندی پی ساختمان ها از قالب آجری استفاده می شود.  ضخامت دیواره آجری با توجه به ارتفاع بتن ریزی و مساحت پی متفاوت است و می تواند بین 8 تا 22 سانتی متر متغیر باشد.

پیش از بتن ریزی باید درزهای قالب را به طور کامل پوشاند. به این منظور یک لایه پوشش سیمانی را بر روی دیواره داخلی قالب قرار می دهند. در صورت عدم استفاده از پوشش سیمانی آب بتن توسط آجر ها مکیده می شود بنابراین باید ابتدا اجرها را آب پاشی شوند و یک لایه نایلون یا پلاستیک بین آجرها و بتن قرار گیرد. این نوع قالب بندی هزینه بسیار اندکی دارد و وجود دیواره آجری خود موجب حفاظت از بتن می شود.

• قالب های فایبرگلاس :

قالب های فایبرگلاس از ترکیب مواد پلیمری و الیاف پشم شیشه تشکیل می شوند.  پشم شیشه به عنوان یک عامل تقویت کننده قالب به کار می رود و ماده زمینه همان پلیمر است.

این قالب ها طول عمر بیشتری و همچنین سطح صاف تری نسبت به تمام قالب های دیگر دارد. در نتیجه پس از بتن ریزی، سازه بتنی بسیار زیبا و یک دست خواهد بود. قالب ها فایبرگلاس به دلیل یک پارچه بودن نیازی به درزگیری ندارند و درنتیجه نفوذناپذیر هستند و شیره بتن از آنها عبور نمی کند. استفاده از قالب های فایبرگلاس موجب افزایش سرعت عملیات بتن ریزی و همچنین تمیز بودن محیط کارگاهی می شود. این قالب ها به حدی سبک هستند که به راحتی توسط یک کارگر جابجا می شوند.

• قالب های فلزی :

تقریبا می توان گفت استفاده از قالب های فلزی رایج ترین و بهینه ترین نوع قالب بندی در صنعت ساختمان سازی است.  این قالب ها علی رغم وزن و هزینه اولیه زیاد همچنان در سازه های بتنی بزرگ مورد استفاده قرار می گیرد. استفاده مدولار از این قالب ها موجب شده تا در قسمت های مختلف عملیات بتن ریزی مانند ستون، دیوار و تیر و دال مورد استفاده قرار گیرند.  جنس این قالب ها موجب می شود تا استحکام و ماندگاری زیادی نسبت به سایر قالب ها داشته باشد و به دفعات بتوان از آنها استفاده کرد.

• سیستم قالب بندی تونلی :

 این روش امکان اتمام اسکلت بتنی پروژه ها را در کوتاهترین مدت با حداقل نیروی انسانی فراهم می سازد. حذف نازک کاری (پلاستر) زیر سقفها و روی دیوارها به دلیل سطح بتنی و صیقلی و ابعاد و اندازه های دقیق با استفاده از روش قالب تونلی امکان پذیر می باشد. دیوارهای بتنی باربر در این سیستم، سازه ای بسیار مقاوم در برابر نیروهای زلزله بدست می آورد. با استفاده از سیستم قالب تونلی امکان بتن ریزی همزمان سقف و دیوار بتنی و بصورت دوره گردش روزانه امکان پذیر می باشد.

• سیستم قالب فولادی دیوارهای منحنی شکل (FLEXO)

 امکان اجرای قالب بندی دیوارهای دوار (دایره ای شکل) با قطر حداقل 5 متر میسر می باشد. (ضمناَ با این قالب ها دیوارهای بتنی صاف نیز قابل اجرا می باشند.) سیستم قالب دیوارهای منحنی شکل مقاوم در برابر فشار جانبی بتن تازه معادل KN/m²80 بوده و برای ساخت مخازن و دیوارهای بتنی دایره ای شکل طراحی شده است. با این قالب ها در صورت نیاز امکان اجرای دیوارهای بتنی صاف نیز وجود دارد.

• سیستم قالب لغزنده :

 سکوهای این سیستم به همراه قالب های دارای سطح وسیع، به صورت لغزنده طراحی شده است.  با توجه به جابجایی قالب و سکو به عنوان یک سیستم واحد، در مدت زمان استفاده از جرثقیل 50 الی 70 درصد صرفه جویی می شود. این سیستم با صرفه جویی در مدت ساخت، اجرای پروژه ها را اقتصادی تر می کند. سیستم با در نظر گرفتن ایمنی در کار به عنوان معیار اصلی، طراحی شده است.

• سیستم قالب هسته مرکزی لغزنده SHAFT :

این سیستم قالب دیواری مکعبی فولادی است که برای ساخت دیوارهای هسته برشی در ساختمانها مورد استفاده قرار می گیرد.

این سیستم به علت سهولت در نصب و بر چیده شدن از نظر نیروی کار مقرون به صرفه است.

 به عنوان قالب بیرونی هسته برشی بتنی می تواند به همراه هر گونه سیستم قالب بندی مورد استفاده قرار بگیرد.

از این سیستم قالب بندی می توان برای هسته برشی یا بازشو تا شش متر عرض نیز بهره جست

• سیستم قالب بندی میزی :

این سیستم برای قالب بندی دالهای بتنی در سطحی وسیع و به صورت یکجا می باشد، علی الخصوص در سازه هایی با دالهای فاقد تیر امتیاز بالایی دارد.

ارتفاع میز این سیستم قابل تنظیم است لذا در ساختمانهایی که ارتفاع طبقات در آنها متغیر است، به راحتی قابل استفاده می باشد.

 سیستم قالب بندی میزی در مقایسه با قالب بندی با صفحات افقی و داربست، امکان نصب و برچیدن بسیار سریعی فراهم می سازد و از نظر هزینه نیروی انسانی و تجهیزات با صرفه تر محسوب می گردد.