-یکی از مهمترین ساختمان های درون شهری بازار است . بازار ایران با ویژگی های خود همیشه زبانزد جهانیان بوده است .
-صداقت و درستکاری ، پیشه وران ایرانی را وامیداشت که در یک رسته و نزدیک بهم دکان بگیرند و هر صنفی ، رسته و بازار خاصی برای عرضه کالای های خود داشت.
-در زبان فارسی به آن واچار (انجمن گاه ) گفته میشده زیرا مردم درآنجا گردهم می آمدند و به مسائل اجتماعی خود رسیدگی میکردند .
-بیشتر بازارها در شهرهای قدیم ایران بیرون از دروازه ی کاروان رو بوده و به داخل شهر امتداد می یافته و گاهی تا بیرون شهر می رفته است .
-در روستاها و گاه در شهرهای کوچک و بزرگ ، بازار دریک جا برجا نمی ماند . در جایگاه های ویژه و در روزهای ویژه ، که مردم شهر و روستاها کالای خودرا درآنجا خرید وفروش میکردند . بازارگاه هنوز هم پا برجاست.
-در روستاها و شهرهای کوچک در هر کوی وبرزنی میدانگاه یا بنگاهی بود که همه ی کوچه های آبادی به آن می پیوست . درکنار میدان یک گرمابه ، یک خانقاه ، یک مسجد و یک بازارچه میساختند و مردم مایحتاج روزانه ی خود را از بازارچه تهیه می کردند.
-هریک به نام کالای ویژه ای که درآن عرضه می شد معروف بود . مانند بازار آهنگران ، بازار مسگران ، بازار کره پنیر فروشان ، بازار قندریزان ، بازار نقشبندان و...
-عناصر مختلف بازار :
- 1- راسته
- 2- رسته
- 3- دالان
- 4- سرا یا خان
- 5-خانبار
- 6- تیم یا تیمچه
- 7- قیصریه
- 8- دکان
بازار قدیمی سنندج :
-شهر سنندج مرکز استان دارای دو بازار بزرگ و عمده است که یکی از آنها به بازار قدیمی شهرت دارد، پلان این بازار به شکل یک مستطیل بزرگ است بخش شمالی خیابان را بازار سنندجی و قسمت جنوبی را بازار آصف مینامند .تاریخ ساخت بازار سنندج به زمان سلیمان خان اردلان در سال 1046 هجری قمری باز میگردد، سقف راسته بازار به صورت طاق و تویزه و طاق و گنبد ساخته شده و سقف حجرهها نیز به صورت طاق و تویزه اجرا شده و مصالح بهکار رفته در بازار بیشتر سنگ، خشت و آجر است.
-بازار بیجار از جمله آثار برجای مانده از دوران قاجاریه است و در مرکز بافت قدیمی شهر بیجار قرار دارد .این بازار متشکل از مجموعه است که شامل یک راسته طولانی شمالی – جنوبی و تیمچه حاج شهباز و سرایی به نام سرای امیر تومان میشود. تیمچه حاج شهباز در ضلع شرقی راسته بازار بزرگ بیجار قراردارد. سرای امیر تومان نیز در ضلع غربی بازار بیجار قرار دارد که در بین مردم بیجار به تیمچه امیر تومان معروف است.
-بازار شیراز از نمونه های ارزشمند معماری و شهرسازی است که از زمان زندیان برجا مانده است .ساختمان هایی مانند مسجد وکیل و گرمابه وکیل بعدها در زمان قاجاریان که سیل یا زلزله ویرانشان کرده بود بازسازی و دستکاری شدند.
- بازار در کرانه جنوبی دریای خزر :
-در کرانه دریای خزر به لحاظ رطوبت و بارندگی بسیار زیاد ، راسته های بازار غالبا فاقد طاق هستند و فقط بام شیبدار حجره ها از دو طرف تا حدودی فضای بالای راسته هارا می پوشاند و درهنگام بارندگی مانع از ریزش باران بر روی عابرین می شود . کف راسته های بازار معمولا دو طرف قدری به سمت وسط راسته شیب دارند تا آب باران به مجرای باریکی که از وسط راسته میگذرد هدایت شود.
- بازار در نواحی کوهستانی و مرتفع فلات :
-راسته های بازار در شهرهای نسبتا بزرگ عموما دارای تاق های آجری می باشند .ولی عرض راسته ها و ارتفاع کف تا زیر طاق آنها کمتر از بازاری مشابه در نواحی گرم و خشک است . وجود طاق مانع از تبادل حرارتی بیش از حد بین داخل و خارج راسته ها میشود .
و ...
برای دیدن لیست کامل مطالب داخل این پاورپوینت قسمت "اطلاعات بیشتر" را ملاحظه نمائید.