مرمت و احیاء کاروانسرای وکیل کرمان تا تبدیل شدن به هتل کاروانیکا

کاروانسرای وکیل کرمان یکی از بزرگترین سراهای درون شهری کشور است که با قدمتی ۱۵۰ ساله در دوره قاجار به دستور وکیل الملک؛ والی وقتِ کرمان، ساخته شده است.

 این بنا در مجاورت راسته اصلی بازار کرمان و در امتداد میدان گنجعلی خان واقع شده و به وسیله دو سردر شاخص با تزئینات مقرنس و کاشی کاری معقلی در ضلع جنوبی به بازار متصل می‌شود.

این کاروانسرا بخش اصلی مجموعه‌ تاریخی وکیل کرمان شامل راسته بازار، حمام و مدرسه وکیل است که در سال ۱۲۴۴ هجری شمسی وکیل‌ الملک حاکم کرمان شروع به احداث آن در ادامه مسیر اصلی بازار شهر نموده است و در زمان حکومت پسرش وکیل‌ الملک دوم در سال ۱۲۴۹ هجری شمسی به پایان رسیده است.

این بنا از چند جهت در معماری شهر کرمان دارای ارزش و اهمیت می باشد.

محل قرارگیری این بنا از یک سو در کنار بازار اصلی شهر، در امتداد میدان ارگ و گنجعلی‌ خان و همجواری با حمام گنجعلی‌ خان و حمام وکیل گرفته است و از سویی دیگر معماری بی‌ نقص آن با عناصری مانند ورودی‌ های تعریف شده در راسته‌ بازار و نشانه‌ های شهری همچون برج ساعت و بادگیر، تزیینات متنوع از کاشی‌ کاری معقلی، مقرنس، تزیینات چوبی (ارسی‌ ها) یزدی‌ بندی، کاربندی، سنگ‌ تراشی، آجر‌ تراشی و همچنین ساختار معماری سلسله‌ مند و کامل شامل ورودی، هشتی‌ ها، حیاط اصلی و حیاط‌ های فرعی، حجره‌ ها در دو طبقه و ارتباط ما بین آن ها ایوان‌ ها و گنبد خانه‌ ها تشکیل شده است.

بنا در دو طبقه ساخته شده و فاقد زیرزمین بوده و نیز دارای شاخص‌های متعددی از جمله بادگیر چهار طرفه و برج ساعت است که این دو عنصر بلندمرتبه در تمامی بافت تاریخی کرمان جلوه گری می‌کنند.

این کاروانسرا دارای ۱۱ هزار متر مربع زیربنا، در ۲ طبقه و مشتمل بر ۱۲۰حجره می باشد که از این حیث جزءکاروانسرا های بزرگ شهری جهان به حساب می آید.

پروژه طرح مرمت کاروانسرا توسط شرکت مهندسان مشاور عمارت خورشید و با رویکرد به کاربری های اقامتی، پذیرایی و تجاری طراحی گردیده است و با توجه به وسعت زیاد مجموعه و قرارگیری مناسب در قلب بافتِ تاریخی این بنا می تواند یکی از بهترین های احیاء و بهره برداری از بناهای تاریخی در کشور باشد.

عملیات اجرایی این پروژه توسط شرکت تندیس تجارت باختر (هولدینگ سمگا) و با نظارت توامان تیم عمارت خورشید و شرکت مهندسی صاحب‌آباد پرتو انجام گردید .

در طرح مرمت و احیاء این بنا سعی بر آن شده که از کلیه ی فضاها و پتانسیل های نهفته در آن به بهترین نحو استفاده شده و با بهره گیری از تمامی اصول و مبانی نظری مرمت بتوان این بنا را در سال های متمادی از نظر سازه‌ای و معماری محفوظ نمود و از کاربری های متفاوتی که در گذشته داشته الهام گرفته و بتوان از نظر اقتصادی و درآمدزایی نیز این مجموعه را به حد مناسبی رسانید.

کاروانسرای وکیل به جرات جزو معدود بناهایی در کشور است که در مسیر مرمت اصولی قرار گرفته است.

با باز طراحی و اجرای عملیات اِحیاء، ضمن حفظ اصالت و معماری بنا، این مجموعه تاریخی صاحب ۵۷ اتاق با مجموع ۱۴۲ تخت در قالب اتاق های یک خوابه ، دوخوابه، سوئیت و امکاناتی نظیر رستوران،کافی‌شاپ،آمفی تئاتر و چند غرفه تجاری با هدف عرضه آثار هنری و صنایع دستی می باشد.

مجموعه تاریخی- فرهنگی کاروانسرای وکیل در مرداد ماه سال ۱۴۰۱ تحت نام تجاری هتل کاروانیکا به بهره برداری رسید.