رطوبت هوا

میزان بخار آب موجود در هوا به عنوان رطوبت هوا ناميده مي‌شود.

پیدایش بسیاری از پدیده های جوی مانند مه، باران، برف، شبنم موثر است.

رطوبت هوا نسبت به مکان، زمان و ارتفاع از سطح زمین تغییر می کند.

• گرمای نهان :(Latent heat)

گرمایی است که ماده در هنگام تبدیل از حالتی به حالت دیگر از دست داده و یا جذب می‌کند. باید توجه داشت که در هنگام تغییر حالت آب دمای آن تغییر نمی کند. گرمای لازم برای اینکه یک گرم آب بدون تغییر دما از مایع به بخار تبدیل شود به دمای آب بستگی دارد.

• فشار بخار آب :

فشار جزئی بخار آب در هوا را فشار بخار واقعی یا فشار بخار آب گویند .

فشار بخار واقعی بیان کننده تعداد مولکولهای آب موجود در یک توده هوا می باشد. در مقابل، فشار بخار اشباع بیان می دارد که در یک دمای معین، چه مقدار بخار آب نیاز است که محیط اشباع گردد. به عبارتی، در یک دمای معین، به مقادیر بیشینه فشار بخار واقعی، فشار بخار اشباع می گویند.

• کمبود اشباع :

مقدار بخار آب اضافی است که یک توده هوا می تواند در خود جای دهد. از مقایسه مقادیر فشار بخار اشباع و فشار بخار واقعی قدرت تبخیر پذیری هوا مشخص می شود. تفاوت فشار بخار اشباع و فشار بخار واقعی را کمبود اشباع می نامند.

• محیط اشباع و ویژگی های آن:

ظرفیت نگهداری بخار آب در هوا بستگی به دمای آن هوا دارد. هر چه دمای هوا بیشتر باشد، تعداد بیشتری مولکول آب می تواند در بین مولکولهای هوا قرار گیرد. بنابراین در مقایسه با هوای سرد اشباع، تعداد زیادتری از مولکول های بخار آب در هوای گرم اشباع وجود دارد.

• رطوبت نسبی(Relative humidity):

نسبت میزان بخارآب موجود در هوا به حداکثر مقدار بخار آبی که در همان درجه حرارت در هوا می تواند وجود داشته باشد. این نسبت به صورت درصد بیان می شود.

• دمای نقطه شبنم (Dew point):

دمایی است که در آن دما، هوا بدون وارد کردن بخار آب و فقط از طریق سردکردن اشباع شود. کاهش دمای بیشتر باعث میعان و تشکیل ذرات آب می شود.

• برفك Frost :

تشكيل برفك و شبنم مشابه هم است با يك تفاوت كه شبنم وقتي تشكيل مي شود كه میعان در دمای بالاتر از نقطه انجماد رخ مي دهد. اما در برفك میعان در دمای کمتر از نقطه انجماد رخ مي دهد و يا رطوبت مستقيم از بخار به يخ تبديل مي شود.

• مه (Fog):

تراكم حاصل از سرد شدن مولکولهای بخار آب (در رطوبت نسبی بالای 75%) در نزديكي سطح زمين كه در آن قطرات ریز آب بصورت ذرات معلق در فضاي سطحي مشاهده مي‌گردند، مه ناميده مي‌‌شود. به عبارت ديگر مكانيزم تشكيل مه شبيه مكانيزم تشكيل ابرها مي‌باشد. در صورتیکه دامنه دید انسان به کمتر از یک کیلومتر برسد به مفهوم تشکیل مه می باشد.