مهندسی راه آهن

نمونه ای ازمطالب قرارگرفته درداخل این پاورپوینت:

اجزای سیستم خط و بستر
الف) روسازه یا خط (ریلها، تراورس ها، تکیه گاه خط) که بارهای قطار را تحمل می کنند و مورد بازدید و تعویض های متناوب قرار می گیرند
ب) بستر (اساس، لایه شکل دهی یا formation layer ) که بارهای قطار پس از توزیع مناسب بر روی آنها منتقل شده و در حالت کلی در طی تعمیرات دوره ای خط راه آهن در معرض تغییر نخواهد بود

روسازه ترکیبی است از:
1. ریلها:
چرخهای قطار را نگه داشته و آنها را در مسیر هدایت می کند
2. تراورسها (Sleeper) :
با پابندهای آن وظیفه ثابت نگه داشتن فاصله ریلها از یکدیگر و توزیع بار وارده بر وی را برعهده دارند.
3. بالاست:
معمولاً از سنگ شکسته تشکیل می شود که در موارد استثنایی شن نیز می تواند می باشد. بالاست وظیفه مستهلک کردن ارتعاشات قطار، توزیع مناسب بارها و زه کشی سریع باران را نیز عهده دار است.
4. زیربالاست:
شامل شن و ماسه می باشد زیربالاس از نفوذ و فرو رفتن سنگهای بالاست در قسمت فوقانی بستر جلوگیری کرده و در عین حال باعث توزیع بهتر بارهای خارجی و تسریع عمل زه کش آب باران می گردد.

در بستر قسمتهای زیر قابل تشخیص است:
1) اساس : در حالتی که در طول یک تراشه بنا شده باشد شامل همان خاک محل است. و در حالتیکه بر روی خاکریز بنا شده باشد از خاکهای منتقل شده به محل ساخته می شود.
2) لایه شکل دهی اساس:
زمانی به کار گرفته می شود که مصالح اساس دارای کیفیت مناسب نباشد یعنی اگر مورد استفاده برای بستر از گروه سیلت با پلاستیسیته کم خاکهای با ریزدانه های > 40% و یا با ماسه با ریز دانه های یکنواخت کمتر از 5% و با خاکهای ریزدانه بین 5% تا 15% باشد. عمق بستر حدود 2 متر است مصالحی که برای لایه شکل دهی می ریزیم باید ضریب 100% در آزمایش پراکتور نرمال باشد.

بالشتک:
لاستیکی ارتجاعی بین ریل و تراورس قرار می گیرد تا ارتعاشات قطار را بیشتر کاهش دهد
مساحت پایه هر یک از اجزای سیستم خط و توزیع بار قطار:
مقادیر تنشها بین نقطه ای که بار چرخ وارد می شود تا بستر از 1000 تا 5000 برابر کاهش می یابد خط راه آهن یا بر روی بالاست اجرا می شود یا بر روی دال بتنی تفاوت اجرایی این دو خط بیشتر برای حالتی است که بخواهیم در کار تعمیر و نگهداری را تسهیل و مخارج و هزینه ها را برای تعمیر و نگهداری کاهش دهیم که معمولاً دال بتنی را در تونل اجرا می کند.
عرض خط:
فاصله بین وجوه داخلی دو ریل که 14 میلیمتر پایینتر از سطح قارچ اندازه گیری می شود را عرض خط گویند. عرض خط استاندارد برابر e=1435(mm) است حداکثر مقدار انحراف مجاز از مقدار 435/1 متر در حدود (10+ و 3-) میلیمتر می باشد. عرض خط پهن e=1524(mm) (روسیه) و e=1672 (mm) (اسپانیا) علت تفاوت کشورها در پهنای خط راه آهن به دلیل مسائل سیاسی می باشد که زیرا این خطوط با خطوط استاندارد کاملاً متمایز بوده تا از ورود غیر مجاز قطارهای با عرض خط استاندارد به این خطوط شبکه ها جلوگیری به عمل آید.

فاصله تراورس ها:
مطالعه رفتار خط نشان می دهد که هرچه فاصله تراورس ها به هم نزدیک باشند توزیع بار بهتر بوده و تنش های به وجود آمده کمتر خواهد بود. اما همنانکه فاصله تراورس ها کم می شود تعمیر و نگهداری خط سخت تر و مشکل می باشد بنابراین باید یک حالت میان بین دو وضعیت برشمرده اتخاذ کرد. تعریف فاصله تراورس: فاصله محور به محور تراورس های مجاور فاصله تراورس می نامند مقدار فاصله تراورس برای خطوط با عرض استاندارد 6/0 متر می باشد و در صورت ناپایداری بستر و یا شعاع انحنای کوچک می تواند تا 55/0 متر کاهش یابد ممکن است تعداد تراورسها در کیلومتر بعنوان یک پارامتر استفاده شود یعنی در یک کیلومتر 1666 تراورس اجرا شود در ایالت متحده امریکا و روسیه به علت ظرفیت بار محوری بالا فاصله تراورس ها به عدد 5/0 متر کاهش می یابد. تماس چرخ با ریل و زاویه نصب ریل بر روی تراورس انحراف محور ریل شیب به امتداد قائم را شیب تماس مخروطی می گویند علت وجود شیب تماس مخروطی ریل ها به صورت شیب دار (مایل) بر روی تروارس نصب می گردد.

گاباری :
به عنوان حداقل فاصله مرز خارجی مورد نیاز که باید اطراف وسیله نقلیه ریلی خالی باشد تعریف می گردد گاباری به دو پارامتر بستگی دارد:
1- عرض وسیله نقلیه ریلی (معمولاً بین 6/2 تا 3/3)
2- فاصله محور تا محور دو خط