جوشکاری و بازرسی جوش در ساختمان

لیست مطالب داخل این پاورپوینت:

بخش اول ؛فرایندهای جوشکاری:

• جوش قوس الکتریکی با الکترود روکشدار    Shielded Metal Arc Welding ( SMAW )
• دستگاههای جوش
• مزایای دستگاه جوشکاری جریان مستقیم
• مزایای دستگاه جوشکاری جریان متناوب
• الکترودها ی جـــوشکاری بــــا قوس الـــــکتریکی از دو قسمت تشکیل شده اند:
• وظایف مفتول
• وظایف روکش
• تقسیم بندی الکترودها
• پوشش
• جنس مفتول
• ضخامت پوشش
• مفاهیم مربوط به خواص مکانیکی جوش
• طبقه بندی( نام گذاری ) الکترودها بر اساس استاندارد AWS
• اطلاعات درمورد آنالیز شیمیایی
• مشخصات وکاربرد الکترودها
• خواص و کاربرد الکترودها ی مصرفی در جوشکاری ساختمان
• جوش قوس الکتریکی تحت حفاظت گاز Gas Metal Arc Welding ( GMAW )  
• مزایای روش جوشکاری با گاز محافظ ( GMAW )
• معایب روش جوشکاری با گاز محافظ ( GMAW )
• جوش الکتریکی با الکترود توپودری          Flux Cored Arc Welding (FCAW )
• مزایای روش جوشکاری توپودری نسبت به GMAW
• جوش قوس الکتریکی زیرپودری   Submerged Arc Welding (SAW )
• مزایای روش جوشکاری زیر پودری
• معایب روش جوشکاری زیر پودری
• عوامل موثر در انتخاب الکترود و روش جوشکاری
• ایمنی در جوشکاری
• ماسک جوشکاری
• اصول حفاظتی در جوشکاری

بخش دوم: عیوب در جوش

• عیوب اصلی
• روی هم افتادگی ( انباشتگی جوش در کناره ها)( Over Lap )
• برِیدگی کناره ( Under Cut )
• حبس سرباره ( Slag Inclusion )
• ذوب ناقص   ( Lack of Fusion = L.O.F )
• تخلخل ( Porosity )
• نفوذ ناقص ( Lack of Penetration = L.O.P )
• همراستا نبودن اتصال جوش
• ترکهای جوش ( Weld Cracks )
• عوامل ترک گرم
• راه های جلوگیری از ترک گرم
• عوامل ترک سرد
• راه های جلوگیری از ترک سرد
• ترک به صورت خط مرکزی
• ترک مرکزی ناشی از جدایش
• ترک مرکزی ناشی از شکل گرده جوش
• ترک مرکزی ناشی از شرایط سطحی جوش
• ترک منطقه متاثر از حرارت( منطقه تفتیده )Heat Affected Zone ( HAZ )
• ترک عرضی
• پیچیدگی ( Distortion)
• کنترل پیچیدگی
• کنترل پیچیدگی حین جوشکاری
• کنترل اعواج پس از جوشکاری
• تنش زدایی

بخش سوم: بازرسی جوش در سازه های فلزی

• خصوصیات بازرس
• مراحل بازرسی جوش
• بازرسی قبل از جوشکاری
• بازرسی موقع جوشکاری
• بازرسی بعد از جوشکاری    
• مــــــعیارهای پذیرش عـیوب در بازرسی چشمی
• کیفیت جوش تحت بار دینامیکی
• اندازه جوش گوشه
• بازرسی بعد و اندازه جوش
• جوش انگشتانه و کام
• شماره مشخص کننده انواع درز
• علائم اختصاری فرآیندهای جوشکاری
• علائم اختصاری فلز پایه و نوع نفوذ
• علائم اختصاری وضعیت های جوشکاری
• علائم اختصاری تذکرات فنی
• معیارهای پذیرش در بازرسی جوش

بخش چهارم: آزمایشات جوش

• 1- عیوب سطحی
• 2- عیوب داخلی
• آزمایش مایعات نافذ  ( PT )
• درصد انجام آزمایشات غیر مخرب
• انواع آزمایشات برای جوشهای شیاری و گوشه
• شرایط پذیرش نتایج آزمایشها
• آزمایش کشش عرضی
• آزمایش حک
• ارزیابی جوشکاران
• شرایط پذیرش نتایج آزمایشها

بخش پنجم: دستور العمل جوشکاری

• دستورالعمل جوشکاری ((WPS
• تشریح یک نمونه از فرم WPS
• ارزیابی دستورالعمل جوشکاری
• دستورالعمل های پیش پذیرفته
• ضوابط کلی در ارزیابی دستورالعمل جوشکاری
• متغیرهای اساسی در ارزیابی دستورالعمل جوشکاری
• مراحل انجام ارزیابی دستورالعمل جوشکاری

نمونه ای ازمطالب قرارگرفته درداخل این پاورپوینت:

وظایف روکش:

• تامین بعضی ازعناصرآلیاژی درجوش
• تامین و ایجاد پایداری قوس
• ایجاد یک محیط عایق در اطراف حوضچه مذاب
• تامین یک سرباره پوششی برای حفاظت ازگرده جوش
• ایجاد گاز محافظ هنگام جوشکاری

مزایای روش جوشکاری با گاز محافظ ( GMAW ):

• راندمان جوشکاری بالاتر است .
• جوشکاری بصورت اتوماتیک قابل انجام است .
• به علت عدم وجود گل جوش ، عیب حبس سرباره را نخواهیم داشت .
• برای جوشکاری ورقهای نازک مناسب است .
• جوشکاری میتواند بصورت ممتد صورت گیرد ، لذا کیفیت جوش بالاتر خواهد بود .

معایب روش جوشکاری با گاز محافظ ( GMAW ):

• جوشکاری اغلب در محیط های بسته قابل انجام است .
• امکان جوشکاری در فواصل دور از دستگاه جوش وجود ندارد .
• هزینه تجهیزات بالاتر است .
• برای ورق های خیلی ضخیم مناسب نمی باشد .

عوامل ترک گرم:

• وجود عناصر ناخالصی نظیر گوگرد ، فسفر و قلع در فلز پایه یا جوش
• قطع سریع عملیات جوشکاری
• کم بودن سطح مقطع جوش
• بالا بودن نسبت ارتفاع به عرض جوش
• تقعر بیش از حد در جوش

راه های جلوگیری از ترک گرم:

• استفاده از فلز پایه یا الکترودی که عناصر ناخالصی کمتری داشته باشند .
• پیشگرم کردن به منظور کاهش تنشهای انقباضی
• افزایش سطح مقطع جوش
• استفاده از گاز محافظ پاکیزه و غیر آلوده در جوشکاری با گاز
• تغییر طرح و شکل گرده جوش

پیچیدگی ( Distortion):

علل اعوجاج هنگامی که فلز تحت بار، کرنش میکند و تغییر شکل میدهد :

• تحت بارگذارهای ضعیف فلزات بصورت الاستیک باقی میمانند .
• تحت بار خیلی زیاد، فلزات تا حدی تحــت تنش قرار میگیرند که دیگر به شکل اول خود باز نمیگردند یا شکل نمیگیرند و این نقطه , نقطه تسلیم نامیده میشود .
• فلزات با حرارت دیدن انبساط می یابند و وقتی سرد می شوند منقبض میــــشوند . فلزات درحین جوشکاری گرم و سرد می شوند که موجب تنشهای بالای ناگــهانی و اعوجاج می شود.

اصول طراحی و عملی ذیل می تواند در کنترل پیچیدگی مؤثر باشد :

• حتی الامکان حذف یا کاهش جوشکاری
• پرهیز از ایجاد جوش زیاد
• استفاده از جوشکاری منقطع به جای جوشکاری پیوسته
• انجام جوشکاری حتی الامکان نزدیک به محور خنثی
• استفاده از اتصال X بجای V ویا استفاده ازاتصال U
• استقاده از جوشکاری متقارن
• کم کردن تعداد پاسها ( برای پیچیدگی زاویه ای)
• استفاده از جوشکاری گام به عقب
• پیش خمش و ایجاد زاویه معکوس در اتصال برای جلوگیری از انقباض
• استفاده از گیره ، نگهدارنده و بست
• کم کردن حرارت ورودی
• چکش کاری

خصوصیات بازرس:

• بازرس جوش بایستی با نقشه هـای مهندسی آشنایی کامل داشته و از روی علائم جوش، محل اتـــصالات جوش و نوع جوش را شناسایی کند.
• با استانداردهای جوش سازه های فلزی آشنایی کافی داشته باشد.
• از فرآیندهـای جوشکاری و مواد مصرفی جـــــــوش اطلاعات کافی داشته باشد.
• با آزمایشات مخرب وغیر مخرب آشنایی داشته باشد.
• توانایی آزمایش تائید صلاحیت جوشکار را داشته باشد.
• اطلاعات کافی از متالورژی جوش داشته باشد تا در هنگام ضرورت قادر به تجزیه و تحلیل مسائل مهندسی باشد.
• درجوش تجربه داشته باشد و عیوب جوش را بشناسد و روشهای پیشگیری یا رفع آنها را بدانند.
• روشهای بازرسی جوش را آموخته و تجربه کافی در این زمینه داشته باشند.
• گزارشات کنترل کیفیت را در مراحل مختلف ساخت ، تهیه و ثبت نمایند.

بازرسی موقع جوشکاری:

• بازرسی قطعات متصل شونده و درزهای جوشکاری
• بازرسی محلهای جوش و ســــطوح مجاور به منـــــظور اطمینان از تمیزی و عدم آلودگی با موادی که اثرات زیانبخش بـــر جوش دارند
• بازرسی سطوح برشکاری شده یا شیارزده با شعله، از نــظر پوسته، ترک و غیره
• بازرسی ترتیب و تـــوالی جوشکاری، بمنـــظور کنترل پیچیدگی ناشی از جوشکاری
• بازرسی نحوه استفاده مواد مصرفی جوشــــکاری از نظر دارا بودن شرایط مطلوب وگرم و خشــــــک کردن الکترودهای روپوش قلیائی طبق دستور العمل های مصوبه
• بررسی وضعیت جوشکاران و اپراتورهای جـــوشکاری از نظر داشتن مهارت و قبولی در آزمون مربوطه
• بازرسی پیشگرم کردن و حفظ درجه حرارت بین پـاسی در صورت لزوم
  • در جوشکاری ورقــــــها با ضخامت بزرگتر از 25 میلیمتر که تحت بارهای دیـــنامیکی قرار دارند، فقط باید از الکترودهای کم هیدروژن استفاده نمود.
  • هرقدر گــــیرداری قطعه مورد جوش بیشتر باشد، دمــــای پیش گرمایش باید افزایش یابد.
  • حداکثر دمــــای پیشگرم و بین پاسی برای ورقهای با ضخـــامت کمتر از 40 مــــیلیمتر 200 درجه سانتی گراد و بــالاتر از این ضخامت 230 درجه سانتی گراد می باشد.
  • اگر دمای ورق زیر صفر درجه سانتی گراد برسد بایستی تا 20 درجه سانتی گراد ورق را گرم نمود.
  • تمیزکاری بین پاسی جوش ها
• کنترل آمــــپراژ دستگاه جوش متـــناسب با نوع الـــــکترود مصرفی و نیز نوع پلاریته

درصد انجام آزمایشات غیر مخرب:

1- بازرسی چشمی جوشها : 100 درصد

2- کلیه جوشهای با نفوذ کامل که تحت بارهای دینامیکی قرارمیگیرند باید بوسیله رادیوگرافی یا اولتراسونیک آزمایش شوند .

3- سایر جوشهای با نفوذ کامل بایستی بوسیله رادیوگرافی یا التراسونیک بصورت اتفاقی حد اقل به میزان 20 درصد آزمایش شوند .

4- جوش های با نفوذ نسبی به لحاظ کنترل میزان نفوذ جوش و کیفیت جوش بصورت اتفاقی تا 10 درصد آزمایش التراسونیک شوند .

5- جوش های گوشه به لحاظ کنترل عیوب سطحی و زیر سطحی جوش بصورت اتفاقی تا میزان 20 درصد توسط ذرات مغناطیسی و یا مایعات نافذ آزمایش میشوند .

* در صورت مشاهده عیوب بالاتر از میزان 5 درصد ، میزان آزمایشات افزایش یافته تا حدی که اطمینان لازم برای بازرس حاصل شود .