برای اجرای سازه های بلند بدون استفاده از داربست ، از قالب های لغزنده و یا قالب بالارونده استفاده می شود . بسیاری این دو قالب را با یکدیگر اشتباه می گیرند . در این نوشته تفاوت های این دو قالب مدرن را بیان میکنیم .
- قالب لغزنده چیست ؟
-یکی از روش های اجرائی سازه های مرتفع مانند سیلوها ،روکش ها ،پایه های پل،هسته مرکزی ساختمانها و .. .. استفاده از قالب بتن لغزنده می باشد.
-اساس روش اجرای قالب لغزنده عمودی این است که قالب به ارتفاع ۱ تا ۱.۵ متر در فواصل زمانی متناوب به بالا کشیده می شود.
-در ضمن بالا کشیدن قالب عملیات بتن ریزی و آرماتور بندی نیز ادامه می یابد و دائما مخلوط بتن از بالا به درون قالب ریخته شده و ضمن حرکت قالب به سمت بالا بتن سخت شده از قسمت زیرین قالب جا می ماند.
-سرعت حرکت قالب طوری تنظیم می شود که بتن در زمان خارج شدن از قالب ضمن تحمل وزن خود، جهت حفظ شکل خود از مقاومت کافی برخوردار باشد.
- قالب بالارونده چیست ؟
قالب های رونده یا قالب های بالا رونده قالب هایی هستند که پس از هر بار بتن ریزی از سطح بتن فاصله گرفته و به صورت خزنده (با فشار جک و یا با استفاده از کارگر و جرثقیل) جابجا می شوند. این قالب ها معمولا برای اجرای دیوارهای بلند کاربرد دارند.
در اجرای سنتی دیوارهای بلند لازم است که دو طرف دیوار داربست بندی گردد اما در شیوه قالبهای رونده، قالب هر مرحله به مرحله قبلی متکی شده و قالب همانند یک صخره نورد به سمت بالا صعود کرده و مراحل فوقانی دیوار را به اجرا درمیآورد، بدون اینکه نیاز به داربست جانبی داشته باشد. هر مرحله از اجرای دیوار به این شیوه را لیفت میگویند.
- تقاوت قالب لغزنده قائم با قالب بالارونده :
برای جلوگیری از خلط مفهوم قالب لغزنده و قالب بالارونده (Climbing Form) باید به این نکته توجه نمود که قالب بالارونده در هر نوبت در محل موردنظر مستقر و بسته می شود و پس از تکمیل میلگردگذاری و بتن ریزی و گیرش و سخت شدن بتن در زمان موردنظر ، باز می گردد و در محل و موقعیت جدید (در ادامه کار به صورت افقی یا قائم و یا شیبدار) مجدداً بسته می شود.
اما در قالب لغزنده قائم سطح قالب همواره در تماس با بتن بوده و از آن فاصله نمی گیرد ولی بر روی آن لیز می خورد.
در واقع بشر سال ها با شیوه معمولی قالب بتن را مستقر می نمود و بتن ریزی را به انجام می رساند و در ادامه این مراحل را تکرار می کرد و در نتیجه زمان زیادی را به ویژه برای سازه های مرتفع تلف می نمود.
برای تسریع در ساخت سازه های مختلف مخصوصاً سازه های مرتفع، فن ساخت به کمک قالب لغزنده بوجود آمد که روش اصلاح شده یا تغییر یافته نوعی قالب بالارونده یا خود بالابر بود.
هزینه استفاده از قالبهای لغزان با جک هیدرولیک در مقایسه با سایر روشهای متداول قدیمی و سنتی که به منظور حرکت قالب از جرثقیلهای برجی (TOWER) استفاده میکنند، بسیار کمتر است.
حرکت قالبهای لغزنده توسط جکهای هیدرولیک، امکان حرکت خودکار قالب بدون نیاز به هرگونه وسیله مکانیکی پرهزینه دیگری را فراهم میسازد.
این حرکت توسط جکهای هیدرولیکی فک شانهای که در واقع میتوان از آنها به عنوان قلب سیستم قالب لغزان نام برد، صورت میگیرد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد انواع قالب های لغزنده ، قالب بالارونده ، قالب میزی و پرنده به لینک زیر مراجعه نمائید :
پاورپوینت قالب لغزنده ، قالب بالارونده و قالب پرنده ( 187 اسلاید )