تاریخ معماری رومانسک

-معماری رومانسک بازتاب دوره‌ای از تاریخ تمدن غرب است که قرون وسطی نامیده میشود؛ قرون وسطی (دوران تاریکی) به فاصله 1000 ساله بین فروپاشی روم و احیای دوباره‌ی ان اطلاق می‌شود

-تقسیم امپراطوری روم به دو بخش و غربی و ایجاد امپراتوری بیزانس با تحولات مهمی در اروپای غربی همراه بود

-از جمله این تحولات هجوم پی در پی اقوام گوت که گروهی از اقوام بربر ساکن اروپای شمالی بودند به روم غربی سرانجام منجر به سقوط روم غربی شد

-درواقع اقوام گوت به دنبال غلبه بر حکومت روم نبودند بلکه به دنبال یافتن مکانی برای اسکان بودند

-با اغاز نخستین دوره جنگ‌های صلیبی در اوایل سده دهم میلادی در اروپا، جمعیت های عظیمی از نقاط مختلف مهاجرت کرده و پناهنده شدند، از جمله این شهرها، شهر اورشلیم بود. این مکان در ان زمان موقع سرزمین مقدس خوانده میشد

پیش از جنگ‌های صلیبی دو طبقه اجتماعی در سراسر اروپا از قدرت و نفوذ بسیاری برخوردار بودند  :

دسته اول: فئودال‌ها، ملاکین و بارون‌های ثروتمند بودند، هر کدام به فراخور میزان پول و زمین‌هایی که در تملک خویش داشتند و از نفوذ و قدرت خاصی برخوردار بودند

دسته دوم: روحانیون مسیحی و مبلغین مذهبی و متولیان دیرهای بزرگ و کلیساها بودند که در میان مردم و هم همچنین در نزد حکومت‌های زمان خود مورد احترام و صاحب نفوذ بودند

-در خلال این تغییرات، تحولات هنری در اروپا پدید امد که ان را رومانسک یا رومی‌وار نامیده‌اند در حالی که وام‌دار اصولی از هنر رومی بود، اما خود به تنهایی هنر محض و اصیل قلمداد می‌شد

-اگر زمانی را برای پدید امدن معماری رومانسک در نظر بگیریم باید به یک دور‌ه‌ی دویست ساله اشاره کنیم، یعنی از سده یازده و دوازده میلادی در معماری رومانسک نکته‌ی قابل توجه و تامل، احترام و جایگاه ویژه‌ی معنوی و مذهبی کلیساها است و هم‌چنین عملکردهای مختلف این بنا برای سخنرانی و مواعظ، محل تجمع و تصمیم‌گیری‌ها است

-کلیساها نه تنها با تعداد فراوان‌تری به‌وجود امدند، بلکه عمدتا از کلیساهای اغاز قرون وسطی بزرگ‌تر و پرتجمل‌تر ساخته شدند و به ویژه نمای رومی داشتند

شبستان ان‌ها برخلاف سقف چوبی، تاق قوسی داشت و بدنه خارجیشان برخلاف کلیساهای صدرمسیحیت و بیزانسی و کارولنژی و اوتونی با تزیینات معماری و پیکرتراشی تزیین می‌گردید

-معماری رومانسک پیش‌درامد ناقصی برای سبک گوتیک نیست و نخستین معماری حقیقی متعلق به سده‌های میانی به شمار می‌رود

-حجم‌های کلیساها از بعد معماری اشاره داشت که همگی از گروهی از احجام هندسی ساده و بزرگ با زاویه قائمه نظیر مکعب، مکعب مستطیل، استوانه و نیم استوانه تشکیل یافته‌اند

-عمده‌ترین ویژگی‌های معماری رومانسک  :

• به کارگیری قوس‌های نیم دایره رومی در سقف
• استفاده از جرزهای سنگین

-ویژگی‌های معماری رومانسک در انگلستان می‌توان، دیوارهای ضخیم و ستون‌های داخلی قطور که اغلب استوانه‌ای هستند و از نظر نقشه این بناها دارای نقشه‌های طولی و به عبارتی بسیار کشیده‌اند و بازوهای عرضی ان‌ها نسبت به بناهای دیگر سبک رومانسک بیش از حد معمول بیرون کشیده شده‌اند

-محراب در این کلیساها به شکل ادامه نقشه و بسیار طولانی است. وجود نمازخانه‌های رادیالی در برخی از این کلیساها نشانه نفوذ معماری کلونی است.

-همچنین برج‌های مربع با سقف‌های مسطح بر روی محل تقاطع در صحن و بازوهای عرضی از دیگر ویژگی‌های معماری رومانسک در انگلستان است

-ویژگی دیگر این معماری این است که برخلاف کلیساهای باسیلیکایی در ایتالیا و دیگر نقاط، نمای کلیساها در پشت برج‌ها مخفی میشوند و وضعیت داخلی کلیسا را نمیتوان از نمای بیرونی تشخیص داد

• سبک لومباردی :

قسمت‌های شمالی المان در سده‌های میانه به لومباردی مشهور بود.از ویژگی‌های معماری رومانسک لومباردی میتوان به عناصر تزیینی نظیر ردیف قوس‌های زیر قرنیز لبه بام، بالکانه پله‌پله قوس‌دار زیر شیروانی و گچ‌بری‌های مشخص کننده طبقات برج‌ها و همچنین تاق‌های متقاطع سراسر راهرو‌های جانبی و صحن اشاره کرد .از کلیساهای معروف این سبک میتوان کلیسای اشپایر در المان، سنت امبروجو در ایتالیا را نام برد

• سبک نرماندی :

به مناطق جنوبی المان، نورمان (نرمان) گفته می‌شده است. ویژگی سبک نرماندی، کلیساها بدون رواق، با شبستان مرکزی پوشیده شده از یک چوب بست ساده؛ سطح تلاقی شبستان‌ها به صورت مخروطی؛ برج ناتوس به شکل هرم چهارگوش که توسط روزنه‌هایی در واقع در نیمه ارتفاع روشن گردیده است

• سبک توسکان :

یکی دیگر از سبک‌های رایج در معماری رومانسک توسکان است که در ابتدا در بخشی از ایتالیا اغاز شد و به همین نام خوانده شد. بناهایی که با سبک توسکانی ساخته شدند، بسیار تحت تاثیر ویژگی‌های باسیلیکاهای صدرمسیحیت هستند . به همین دلیل رومانسک سبک توسکان به رومانسک محافظه‌کار مشهور است . از بناهای بارز این سبک میتوان به گروه کلیسای پیزا در شهر ایتالیا و کلیسای سن میناتوآل مونته در فلورانس اشاره کرد

• سبک کلونی-بورگونی :

کلیسای سن سرنن پاریس یکی از بناهایی است که به این سبک ساخته شده است . نقشه‌ی ساختمانی کلیسای سن سرنن از نظم و دقت هندسی فوق‌العاده‌ای برخوردار است، مربع تقاطع که در دو سوی ان جرزهای بزرگ قرار دارند و خود با قوس‌های سنگین مشخص می‌شود، به عنوان یک واحد برای سراسر کلیسا قرار گرفته است . مشخص شدن نمازخانه در نمای بیرونی ساختمان که حجمی مشخص را نمایان کرده است، از ویژگی معماری سبک کلونی-بورگونی است . تاق‌های گهواره‌ای پیوسته از سنگ تراشیده در کلیسای سن سرنن فشار ثابتی را بر کل بنا آورده است  . کلیسای سن سرنن را به حق باید یکی از شاهکارهای معماری رومانسک محسوب نمود .

• کلیسای سن‌سرنن :

در منظره داخل کلیسای سن سرنن می‌بینیم که نقشه هندسی طبقه همکف به طور کامل در دیوارهای صحن بازتاب یافته است. این دیوارها به وسیله نیم ستون‌هایی از یکدیگر مجزا شده‌اند که از گوشه‌های هربند صحن به صورت قوس‌های عرضی ادامه می‌یابند . این گونه مفصل بندی فضای درونی کلیسای سن سرنن بر سازماندهی هندسی نقشه ساختمان منطبق است و جنبه ای بصری به ان میدهد و این امر در مفصل بندی دیوارهای بیرونی ساختمان تجلی یافته است .در همین کلیسا بالکانه‌های دوطبقه برای جا دادن جمعیت مسیحی و همچنین ایجاد نمازخانه‌های مجزا فضای وسیع تر و بیشتری برای عبادت‌کنندگان در مراسم نماز و دعا فراهم است

برای دیدن لیست کامل مطالب داخل این پاورپوینت قسمت "اطلاعات بیشتر" را ملاحظه نمائید.