روش های تخریب و اصول ایمنی تخریب طبق مبحث دوازدهم ( 161 اسلاید )

• الف - روش تخریب بالا به پایین – دستی :

-کلیه سازه های پیش آمده، سایبان ها، ایوان ها و بخش های متصل به دیوارهای خارجی باید نخست و پیش از تخریب ساختمان اصلی و سازه های داخلی آن ، تخریب شود. در حین تخریب سازه کف، کلیه اتاق های تأسیسات آسانسور و مخازن آب در ارتفاع باید با توالی بالا به پایین نسبت به سطح سقف اصلی، تخریب گردند . تخریب دال های کف باید از دهانه میانی آغاز شده و به سمت تیرهای تکیه گاه ادامه یابد . تیرهای کف باید به  این ترتیب تخریب شوند: تیرهای جلوآمده (یکسرگیردار) ، سپس تیرهای ثانویه ، بعد تیرهای اصلی . ستون ها و دیوارهای باربر باید پس از برچیدن تیرهای بالاتر تخریب گردند؛ اگر شرایط کارگاه اجازه دهد، دال کف اول بالای طبقه همکف را می توان توسط تجهیزات واقع بر سطح زمین تخریب کرده و توسط ملحقات و قطعات عملیات تخریب آویزان نمود . و ...

• ب -روش بالا به پایین – ماشینی :

توالی مراحل تخریب توسط ماشین آلات عموماً مانند روش دستی بالا به پایین بوده به جز اینکه اکثر کارهای تخریب توسط واحد مکانیکی انجام می گردد. تخریب با بالابردن واحد مکانیکی روی بالاترین طبقه ساختمان آغاز می گردد. ماشین آلات باید به وسیله رمپ به طبقات پایینی، انتقال یابد. شیب رمپ نباید بیشتر از  1.75به  1یا مقدار توصیه شده توسط سازنده ماشین آلات باشد. زمانی که طناب یا کابل سیمی برای پایین کشیدن استفاده می شود، کارگرها باید محافظت شده یا از منطقه در دسترس طناب یا کابل دور نگه داشته شوند. مقاومت کابل سیمی باید حداقل  4 برابر بار مورد انتظار باشد. طناب یا کابل سیمی باید حداقل روزانه دو بار وارسی گردد تا نسبت به شرایط کاری مناسب آن اطمینان حاصل گردد. و ...

• پ-روش مکانیکی به وسیله خرد کننده هیدرولیکی با بازوی بلند

عملیات باید در محیطی با حداقل فاصله آزاد در اطراف برابر با نصف ارتفاع ساختمان، به عنوان منطقه ایمن سقوط نخاله، انجام شود . تجهیزات باید به صورت دوره ای بازرسی و نگهداری گردیده تا نسبت به شرایط مناسب و ایمن آن ها اطمینان حاصل گردد. به جز کاربردهای خاص، هر بخش از سازه باید به روش توالی بالا به پایین تخریب گردد تا نسبت به پایداری سازه اطمینان حاصل شود . دستگاه حفار باید بر روی زمین محکم و پایدار که دستگاه را طی عملیات خردکردن پشتیبانی تکیه گاهی کند، کار کند . اپراتور دستگاه خردکننده باید دارای مهارت های اساسی و تجربه بالا در انجام کار باشد . می توان از نخاله ها جهت ساخت سکویی برای دستگاه حفار استفاده نمود تا محدوده کار آن گسترش یابد. مهم است که نخاله به خوبی کوبیده شوند تا نقش تکیه گاه دستگاه در حین کار را به خوبی ایفا نمایند.

• ت- گوی تخریب

گوی تخریب از یک جرثقیل مجهز به گوی فولادی تشکیل شده است. تخریب ساختمان از طریق انرژی ضربه ای گوی فولادی آویزان از جرثقیل زنجیردار می افتد. گوی تخریب از خارج از ساختمان عمل می کند. این روش برای ساختمان های مخروبه، سیلوها و سایر تأسیسات صنعتی مناسب می باشد. انجام عملیات نیازمند فضای آزاد بسیار زیاد در اطراف دستگاه می باشد. اپراتور با مهارت بالا و تجهیزات در شرایط نگهداری خوب مورد نیاز است. تخریب هر بخش از ساختمان باید از بالا به پایین انجام شود. بازو یا بوم دستگاه نباید در حین انجام کار، بیش از  3 متر بالاتر از سازه در حال تخریب قرار گیرد. و ...

• ث- انفجار

روش‌های انفجار از گازهای با انبساط سریع در یک سری گمانه برای ایجاد شکستگی‌های کنترل‌شده استفاده می‌کنند که تخریب آسان بتن را فراهم می‌کند. برای تخریب سازه‌های بتنی معمولاً سوراخ‌هایی با زاویه از پیش تعیین ‌شده در بتن برای برداشتن حفر می‌شود .انفجار عبارت است از قرار دادن استراتژیک مواد منفجره و تعیین زمان انفجار آن به طوری که یک سازه در عرض چند ثانیه بر روی خود فرو می ریزد و آسیب فیزیکی به محیط اطراف خود را به حداقل می رساند.این تکنیک تکیه گاه های حیاتی را ضعیف یا حذف می کند ، به طوری که ساختمان دیگر نمی تواند نیروی گرانش را تحمل کند و زیر وزن خود می افتد.تضعیف اولیه سازه باید به نحوی طراحی گردد که نسبت به پایداری سازه پیش از انفجار اطمینان حاصل گردد .

جهت کاهش پخش و انتشار نخاله های ساختمانی به زمین های مجاور پس از انفجار، یک کانال یا دیوار خاکریز باید خارج از ساختمان تعبیه گردد تا نخاله ها را در خود جای دهد، مگر اینکه زیرزمین ساختمان جهت انجام این کار موجود باشد . یک طراحی مناسب زمان تاخیر مناسب و کافی فراهم می کند ، تا تنها یک یا دو سقف نخاله های ساختمانی در یک زمان بر روی زمین ریخته شود تا به این شکل میزان ضربه وارده به زمین را محدود نماید .

• برش با افشانه آب :

برش با جت آب گرد و غبار را به حداقل می رساند و خطرات لرزش و آتش سوزی را از بین می برد.  یک سیستم ساینده و آبگیر برای تمیز کردن در طول فرآیند جت مورد نیاز است. تخریب هیدرولیکی از یک جت آب مافوق صوت با فشار بالا استفاده می کند که به منافذ و شکاف های بتن و فشار داخلی نفوذ می کند. زمانی که این فشار از مقاومت کششی بتن بیشتر شود، بتن می شکند.  جت آب را می توان نه تنها برای برش خطوط مستقیم، بلکه برای برش منهول های دسترسی استفاده کرد.

در این پاورپوینت در بخش اول انواع روش های تخریب ساختمان معرفی و مورد بررسی قرار می گیرد و در بخش دوم نکاتی از مبحث دوازدهم مقررات ملی ساختمان که مربوط به بحث ایمنی تخریب می باشد ( فصل هشتم ) بیان می گردد . این نکات شامل رئوس زیر می باشد :

• کلیات تخریب
• تخریب کف و ستون
• تخریب دیوار
• تخریب اسکلت ساختمان
• تخریب دودکش های بلند صنعتی و سازه های مشابه
• مصالح و ضایعات حاصل از تخریب

برای دیدن لیست کامل مطالب داخل این پاورپوینت قسمت "اطلاعات بیشتر" را ملاحظه نمائید.

منبع : فایلی از دکتر مهدی روانشادنیا ؛ عضو هیئت علمی دانشگاه و عضو هیات مدیره سازمان نظام مهندسی استان تهران