-طبق مبحث دوازدهم بند 12-8-1-1هر اقدامي كه مستلزم جدا كردن مصالح از ساختمان به منظور موارد زیر باشد، تخريب ناميده مي شود :
- حذف
- نوسازي
- تعمير، مرمت و بازسازي تمام يا قسمتي از بنا
-اولین گام جهت تخریب ساختمان قدیمی ، فرسوده یا غیر مجاز محصور کردن محیط اطراف کارگاه است.
-همچنین اجرای راهروی ایمنی موقت و قرار دادن علامتهای هشدار نیز واجب است .
-طبق بند 12-5-9-3 مبحث دوازدهم ، ارتفاع حصار حفاظتی موقت اطراف کارگاه ساختمانی نباید از کف معابر عمومی و یا فضای مجاور آن کمتر از ۱۹۰ سانتی متر بوده و در فواصل حداکثر 2 متر دارای پایههای عمودی باشد.
-در صورتی که ارتفاع ساختمان در دست تخریب، از ساختمانها و تأسیسات همجوار بیشتر باشد و امکان ریزش مصالح و ابزار کار به داخل یا بر روی بناها و تاسیسات مجاور وجود داشته باشد باید اقدامات لازم، از قبیل نصب سرپوش حفاظتی با مقاومت سازهای کافی را به عمل آورد
-در صورتی که در محوطه ساختمان مدنظر، مواد خطرناکی اعم از آلودگیهای نفتی، مواد معدنی ، آزبست و سایر موارد وجود داشته باشد، ابتدا باید آنها را به طور کامل پاک کرده یا جمع آوری نموده و سپس اقدام به تخریب کرد.
-باید تمام سازههای طرهای و پیش آمده، شامل تراسها و بالکنها و اجزای متصل به دیوارهای پیرامونی ساختمان را پیش از تخریب سازه اصلی ساختمان و اجزای سازهای داخل طبقات، تخریب کرد.
-در صورتی که بر اثر از دست رفتن قیدهای تیرها، پایداری سازهای آنها تحت تاثیر قرار گرفته، و حتی دچار خطر فرو ریزش شوند، باید پیش از برداشتن این قیود، با استفاده از سیستمهای مهارکننده مناسب، نظیر شمع بندی، آنها را تقویت کرد، به گونهای که پس از برداشتن این قیود، این تیرها دچار ناپایداری سازهای نشوند.
-پیش از تخریب ستونها و دیوارهای باربر، باید تیرهای بالای آنها را تخریب کرده و برداشت.
-ترتیب تخریب باید بر اساس باربرداری باشد. به همین دلیل ابتدا باید دالها برداشته شده، سپس تیرهای فرعی، تیرهای اصلی و در نهایت ستونها تخریب شوند. در صورتی که یک دیوار باربر باشد، ابتدا باید تیرچهها برداشته شده و سپس دیوار خراب شود.
-جمع کردن مصالح و ضایعات جدا شده از ساختمان مدنظر جهت تخریب در پیادهرو و سایر معابر و فضاهای عمومی بدون کسب مجوز از مراجع رسمی ممنوع است. اگر محل مورد تخریب، زمین و فضای کافی جهت انباشت مصالح و ضایعات نداشته باشد، باید هر روز مواد جدا شده به مکان مجاز دیگری منتقل شوند.
-یکی از نکات مهم هنگام تخریب اسکلت سازههای بتنی، آزاد شدن میلگردهای تحت فشار بوده که میتواند سبب آسیب دیدگی افراد گردد. خطر تخریب سقفهای بتنی پیش تنیده به دلیل آزاد شدن انرژی ذخیره شده در کابلهای آنها وجود دارد.
-سازههای بتنی پیش ساخته ، از اعضای بتنی پیش ساخته متصل به هم ساخته می شوند. یکپارچگی این نوع از سازهها، به نحوه اتصال اعضای آنها به یکدیگر بستگی دارد. بنابراین، در تخریب این نوع سازهها، به چگونگی اتصال اعضای سازهای به یکدیگر توجه شود.
-طبق مبحث دوازدهم بند 12-8-5 ، در صورتي كه براي تخريب اسكلت فولادي ساختمان از جرثقيل يا وسايل مشابه استفاده شود، بايد براي حفظ تعادل و جلوگيري از لنگر بار و صدمه به اشخاص، بناها، تاسيسات و تجهيزات يا اسكلت بناي مورد تخريب، از طناب هدايت كننده استفاده شود .
-برای حفظ و تأمین بهداشت کارگران، عابران و مجاورین کارگاه ساختمانی و همچنین حفاظت از محیط زیست به هنگام تخریب، باید از روشهای مناسب استفاده کرد. یکی از این روشها عملیات آبپاشی است که از انتشار و پراکنده شدن گرد و غبار جلوگیری میکند.
-پیش از انجام عملیات تخریب سقفها، باید راههای ورودی به طبقه زیر آن را به گونهای مسدود کرد که هیچ کس، در هیچ شرایطی، نتواند از آن راهها رفت و آمد کند
-تخریب باید از بالاترین قسمت شروع و در پایینترین قسمت سازه تمام شود. در موارد خاصی که تخریب با استفاده از مواد مفنجره یا از طریق کشیدن با کابل و واژگون کردن یا از طریق ضربه زدن با وزنههای در حال نوسان انجام میشود، باید متناسب با روش مورد استفاده، تمهیدات ایمنی لازم به عمل آید.
-عملیات تخریب ساختمان به روش دستی با استفاده از ابزارهایی اعم از پتک، کلنگ یا چکش تخریب از سقف شروع و سپس به طرف دیوارها ادامه پیدا میکند .
-روش مکانیکی تخریب ساختمان با بیل های مکانیکی بلند مرتبه ، عمدتا برای ساختمانهایی به کار برده میشود که فضای اطراف آن باز باشد. همچنین تخریب ساختمان با روش مکانیکی از بیرونیترین قسمت ساختمان شروع شده و از بالا به پایین خواهد بود.
-ماشین آلات تخریب باید حداقل به اندازه نصف ارتفاع ساختمان از ساختمان فاصله داشته باشند ، تا در صورت فرو ریزش و برگشتن ساختمان به راننده ماشین آسیبی نرسد.
-انفجار ساختمان، فرآیند تخریبی را که ممکن است با استفاده از روش های دیگر ، ماه ها یا سال ها طول بکشد تا انجام شود، را به ثانیه کاهش می دهد، و اغلب شامل سازه های برجسته بزرگ است.
-عملیات تخریب با استفاده از مواد منفجره کاملا برنامه ریزی شده، مهندسی شده و نیز دارای محاسبات پیچیده و دقیقی است تا ساختمان دقیقاً در همان محل در نظر گرفته شده فرو بریزد و باعث ایجاد خسارت به ساختمانهای مجاور نشود.
برای دیدن لیست کامل مطالب داخل این پاورپوینت قسمت "اطلاعات بیشتر" را ملاحظه نمائید.
- فایل کمکی : یک پاورپوینت کامل با عنوان " اصول تخریب حرفه ای ساختمان " نوشته دکتر مهدی روانشادنیا ، عضو هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی تهران در 110 اسلاید .