مهندسی زلزله

-بسیاری از شهرهای بزرگ و پرجمعیت جهان، به ویژه پایتخت ها در مناطق زلزله خیز قرار گرفته اند و بسیاری از این شهرها در زلزله های قبل به شدت آسیب دیده اند. از سوی دیگر، برنامه ریزان و طراحان شهری که جانمایی ساختمان های شهری به هنگام توسعه و بازسازی شهرها و نیز جانمایی شهرهای موجود، به ویژه شهرک های موجود در اطراف شهرها از عوامل و نقش آفرینان اصلی محسوب می شوند، می توانند در کاهش خطرات ناشی از زلزله نقش مهمی داشته باشند.

-این هدف را می توان از طریق کاهش میزان خطر براساس انتخاب درست ساختگاه برای مؤلفه های شهری و کاهش آسیب پذیری این مؤلفه ها از طریق انتخاب نحوه قرار گیری و پیکره بندی (هندسه] مناسب برای آن ها می تواند نقش بزرگی در کاهش خطرات ناشی از زلزله یا اصطلاحاً «کاهش خطر پذیری لررزه ای» ایفا کند

- نقش برنامه ریزان و طراحانی که با استفاده از رویکرد «کاهش خطر پذیری» به برنامه ریزی و طراحی مؤلفه های شهری می پردازند، هنوز هم باید مورد توجه خاص قرار گیرد.

-در این رویکرد، دو ویژگی مهمی که در شریان های حیاتی مطرح می شود، عبارت اند از:

• توانایی آن ها در ایجاد سانحه در صورت آسیب دیدن
• و توانایی آن ها در کاهش خطرات ناشی از زلزله در مناطق شهری در صورت سالم ماندن

-اما مطالعاتی که در آن ها به طور همزمان به «برنامه ریزی و طراح شهری» و »مهندسی زلزله و شریان های حیاتی» توجه شده باشد،  بسیار اندک اند. نقشی که برنامه ریزان و طراحان شهری می توانند با در نظر گرفتن شریان های حیاتی و چگونگی عملکرد آن ها در برنامه ریزی طراحی خود در «کاهش خطر پذیری لررزه ای» ایفا کنند، در دو مقیاس مختلف درنظر گرفته می شود :

• یکی از این دو مقیاس، مقیاس کشوری یا استانی است که با استفاده از نقشه های «درشت پهنه بندی» انجام می شود و عمدتاً به حوزه ی کاری برنامه ریزان شهری مربوط می شود.
• مقیاس دیگر، مقیاس شهرست که با استفاده از نقشه های «ریز پهنه بندی» انجام می شود و عمدتاً به حوزه ی کاری طراحان شهری مربوط می شود.

-یکی از مسائل بسیار مهم که در افزایش میزان خسارت های ناشی از زلزله مؤثر است ، اندرکنشِ نامطلوب مؤلفه های شهری ست که در آن ها شریان های حیاتی بخش مهمی را تشکیل می دهند.

-آن بخش از علم مهندسی زلزله که تا به امروز در کشور ما بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. تحلیل خطر زلزله و تحلیل سازه بوده است؛ حال آنکه با رشد روزافزونِ علم مهندسی زلزله، و همچنین اهمیت سرمایه گذاری ها، آنچه امروز اهمیت یافته است، طرحی هر چه اقتصادی تر برای سازه های مقاوم در برابر زلزله است.

-در واقع مهندسی زلزله وقتی ارزشمند و هنرمندانه می شود که منجر به ساخت سازه هایی هرچه مقاوم تر با هزینه ای هرچه کمتر شود. این مهم امروزه با تولد طراحی سازه ها براساس عملکرد در مهندسی زلزله رو به گسترش است. در واقع، دیگر تأمین ایمنی سازه ها، تنها دغدغه ی مهندسان زلزله نیست.

-امروزه مهندسی زلزله براساس عملکرد، از حد طراحی سازه ها فراتر رفته و در بهسازی لرزه ای هم وارد شده است. یعنی کارفرمایان انتظار دارند که سازه ی موجود آن به اقتصادی ترین شکل و با بهترین عملکرد بهسازی شود.

-از دیدگاه یک مهندس زلزله تأمین این خواسته نیازمند دانستن پاسخ های سازه ی موجود در برابر زلزله احتمالی و همچنین پاسخ احتمالی سازه ی بهسازی شده در برابر زلزله می باشد. سپس باید هزینه ی خسارتی که در اثر زلزله به بار خواهد آمد، تخمین زده شود. حاصل این روند، در نهایت می تواند منجر به یک تصمیم گیری اقتصادی و در عین حال ایمن با بهترین عملکرد شود.

برای دیدن لیست کامل مطالب داخل این پاورپوینت قسمت "اطلاعات بیشتر" را ملاحظه نمائید.