بازارهای شهر اصفهان

لیست مطالب داخل این پاورپوینت:

-بخش اول :آشنایی کلی با شهر اصفهان و بازارهای آن :

• توضیحاتی کوتاه درمورد شهراصفهان
• شکل گیری بازار اصفهان قبل از صفویه
• شکل گیری بازارو شهردر زمان صفویه
• بازار های شهراصفهان
• مورخین و بازارهای شهر اصفهان
• برخی ازویژگی های بازاراصفهان
• نقشه بازار بافت معاصر
• عکس هوایی میدان نقش جهان
• نقشه پراکندگی جغرافیایی مشاغل وعملکردهای مختلف در بازار اصفهان
• نقشه عناصر بازار اصفهان
• بازار قیصریه اصفهان
• راسته بازار قیصریه
• بازار قیصریه اصفهان؛سردر ورودی،جزئیات بقایای نقاشی روی گچ جلو خان ورودی
• بازار قیصریه اصفهان؛سردر ورودی،جزئیات نقاشی روی دیوار
• بازار قیصریه اصفهان؛سردر ورودی،جزئیات ایوان فوقانی با طاق مقرنس
• بازار قیصریه اصفهان؛سردر ورودی ،دید از نزدیک
• بازار قیصریه اصفهان؛سردر ورودی ،طاق مقرنس زیر ایوان
• بازار قیصریه اصفهان؛تزئینات سقف بازار ونورگیر ها
• بازارهای منشعب شده ازبازار قیصریه
• مساجد بازارقیصریه اصفهان
• مدارس بازار قیصریه اصفهان :
• سراهای بازار اصفهان
• تصاویری ازسرای جارچی
• بازار های مشهور اطراف میدان امام اصفهان
• تصاویری از بازار مسگرها
• چهارسوهای مشهور بازار اصفهان
• بازارهای محلات اصفهان
• بازار شاهی یا بازارچه بلند
• بازار گلشن یات جارچى
• بازار دروازه اشرف
• بازار منجم باشى
• بازار کفشدوزها
• بازار رنگرزها
• بازار چهارسو نقاشى
• بازار مقصود بیک یا چهارسو مقصود
• بازار مقابل بازار عربان
• بازار نیم آورد
• بازار علیقلى آقا
• بازار جماله کله
• بازارچه بید آباد
• بازارچه حمام قاضى
• بازار سار و تقى
• بازار بزرگ اصفهان
• تصاویر دیگری از بازار بزرگ اصفهان
• بازارچه حاج محمد جعفرآباده‏اى
• بازار نجف آبادی ها
• بازار زرگرها
• بازار تفنگ سازها
• بازار منشى

-بخش دوم :تحلیل وبررسی کامل چند مورد از بازارهای شهر اصفهان همراه با پلان ها وتصاویری از آنها:

• 1-مجموعه ی ملک ؛ بازار بزرگ، بازار مخلص
• 2-مجموعه ی ساروتقی ؛ بازار بزرگ، دروازه ی اشرف، کوچه ی بارو اشرف (گل بهار)
• 3-سرای مخلص ؛ سردر قیصریه، بازار بزرگ، چهارسوی مخلص
• 4-سرای حاج محمد صادق ؛  بازار بزرگ، بازار منجم
• 5-سرای گلشن ؛   بازار بزرگ، بازار گلشن
• 6-سرای تالار؛ بازار بزرگ، بازار در تالار
• 7-سرای حاج کریم ؛ بازار بزرگ، چارسوی در باغ قلندرها

نمونه ای ازمتن قرارگرفته درداخل این پاورپوینت:

مجموعه ی ساروتقی:
بازار بزرگ، دروازه ی اشرف، کوچه ی بارو اشرف (گل بهار)

• مجموعه ی ساروتقی در بازاری به همین نام قرار گرفته که امروزه به سبب انقطاع از مجموعه ی بازار اصفهان، از رونق گذشته افتاده است؛ اما نام و کیفیت بناها از اعتبار آن در عصر صفویان حکایت می کند.
• شاخص ترین نقطه ی بر جای مانده از این بازار چارسویی زیبا و اصیل، معروف به ((چارسوی ساروتقی))، است که قاعده ی آن از قاعده ی بازار گشاده تر و طاق آن بلندتر و کاربندی شده است. در شمال آن، درِ مجموعه مورد بحث واقع است و در جنوبش، نیم طاق سردر مانندی با مقرنس زیبای آجری.
• مسیر مستفیم بازار و عمود بودن محورهای طرح بر این مسیر یا توازی شان با آن، شکل کمابیش منظم زمین، مطابقت تاریخ کتیبه ی سرا و کتیبه ی مسجد، همچنین آنچه در متون آمده است معلوم می کند که مجموعه ی ساروتقی و بازار ساروتقی هم زمان طرّاحی شده اند.
• این مجموعه، که از جنوب به بازار مزبور و از شمال به کوچه ای محدود است، از یک سرای بزرگ و دو سرای کوچک و یک هشتی و دو دالان تشکیل شده است:-سرای بزرگ نقطه ی نهایی مجموعه است که در منتهی الیه شمال آن قرار دارد؛-دالان، علاوه بر آنکه هشتی ورودی را به سرای بزرگ می پیوندد، ستون، فقرات طرح و متصل کننده ی همه ی بخشها به یکدیگر است؛-سراهای کوچک نیز در طرفین دالان قرار گرفته است.
• در مسیر ورود به بنا، بر طبق معمول، اولین فضا هشتی است.هشتی در اینجا قاعده ای مربع شکل دارد و نمونه ای است از علاقه ی طرّاحان دوره ی صفویان به اشکال راست گوشه و استادی ایشان در طرح و ترکیب این اشکال.
• در طرفین دالان، دو سرای کوچک قرار دارد. طرح این دو سرا کمابیش مشابه است؛ اما از لحاظ استقرا، نسبت به دالان متقارن نیستند، زیرا سرای غربی با دالان فاصله ی بیشتری دارد و در نتیجه، حجره های میان این سرا و دالان عمیق تر است.ابعادِ صحنِ سرای اخیر نیز اندکی بزرگ تر از سرای شرقی است. با این حال، نسبت عرض به طول در صحنِ هر سه سرا یکی است.هر دو سرای طرفینِ دالان دو طبقه و تقسیمات و دهانه بندی آنها مشابه است. جبهه های عرضی (شمالی و جنوبی) هر یک سه دهانه ی مشابه در طرفین آن و دو دهانه ی کوچک در کناره ها قرار گرفته است
• در این دو سرا نیز، قاعده ی صحن مستطیل است؛ و لذا شیوه ی طرح فضاهای واقع در کنج به کلی با سراهایی که قاعده ی هشت و نیم هشت یا کشکولی دارند تفاوت دارد.نمای صحن آجری و داخل ایوانچه ها گچی است. در نمای حجره ها، تصرفات بسیار شده است؛ چندان که اگر وضع بر همین منوال باشد و بنا به کلی تخریب نشود، تا چند سال دیگر، تشخیص طرح اصلی بنا دشوار خواهد بود.
• بیشتر این تصرفات مربوط به دوران جدید است؛ اما در جبهه های شمالی و جنوبی سرای غربی، تصرفاتی شده است که شاید مربوط به دوره ی قاجاریان باشد.در این تصرفات، در طبقه ی پایین جبهه ی جنوبی، در هر قاب، دو درگاه با قوس نیم دایره ایجاد کرده اند.تصرف در طبقه فوقانی جبهه ی شمالی بیشتر است، به طور کلی که ترکیبی کاملا متفاوت با مابقی طرح پدید آمده است.

سرای مخلص
سردر قیصریه، بازار بزرگ، چهارسوی مخلص

• طرح سرا متشکل است از حیاطی میانی با قاعده ی مستطیل، که حجره ها در دو طبقه در پیرامون آن نشسته اند. در اینجا نیز، مانند همه ی سراهای بازار، حیاط عنصر مقوّم طرح است و همه ی اجزای دیگر بدان متکی اند.
• حجره ها، که بدنه ی حیاط را تشکیل داده اند، در طبقه ی دوم عقب نشسته و فضای حیاط را گشاده تر کرده اند. این عقب نشینی طبقه دوم در محور میانی جبهه ها رخ نداده است؛ و در نتیجه، در میانه ی چهار طرفِ حیاط، با حجمی بیرون زده به ارتفاع دو طبقه مواجهیم. به عبارت دیگر، عقب ننشستن میانه ی هر جبهه در محورهای تقارنِ نما موجب شده است که حجمهای میانی، هم پیش نشسته جلوه کند و هم ارتفاعی معادل دو طبقه بیابد.
• فرورفتگی عمیقِ درون این حجمهای پیش نشسته و تضاد میان جلو آمدگی و فرورفتگی به این حجمها در حیاط اعتبار بیشتری بخشیده است. تغییر اندازه ی دهانه ی طاقها در این حجمها بر این اعتبار افزوده است. بدین ترتیب، مهم ترین اتفاق در طرح ایجادِ بدنه ای نسبتا کم ارتفاع و مطبّق در پیرامون صحنی وسیع است که حجمهایی ایوان مانند در چهار سمت آن خودنمایی و بر هندسه ی استوار کلی طرح مجموعه تاکید می کند.
• صحنِ سرا فضایی باز در کنار بازار است؛ و طرّاح از اهمیت این فضا در جوار فضای بسته و نیمه تاریک بازار و ترکیب بندی مناسب نور و چشم انداز در مجموعه ی بازار غافل نبوده است.کالبد بازار به رودخانه ای می ماند که مردم در آن تحرک و جریان دارند؛ و سرا چون برکه ای آرام در کنار این رودخانه است.در طرح سرا، به این سکون و آرامش در جوار جریان بازار توجه دقیق کرده و همه ی عناصر طرح را به خدمت آن در آورده اند
• حیاط سازی نیز با آهنگ نماها و حجمها هماهنگ است. در تقاطع دو محور اصلی طرح، در وسط صحن، حوضی هشت گوش نشسته و چهار باغچه در چهار سمت آن واقع شده است.
• وجود آب و سبزه، علاوه بر ایجاد چشم اندازی لطیف در صحن، در میان حجم تو خالی صحن و توده ی فضاهای بسته ی اطراف به نحوی مناسب تعادل ایجاد کرده است. به عبارت دیگر، صحن فضایی توخالی است که میانه ی آن با حجم نرمِ درخت و سبزه پر شده است؛ و بدین ترتیب، فضای تهی با حجمهای بسته و رنگهای زنده ی برگ و سبزه با رنگهای سنگین بدنه و کف حیاط و سطوح نرم درخت با سطوح سخت بنا ترکیب شده است
• با عقب نشستن بدنه ی طبقه ی فوقانی، در جلو حجره های بالا، فضایی مهتابی مانند پدید آمده است. بعلاوه، این پس رفتگی موجب بزرگ تر شدن محیطِ قاعده ی طرح در طبقه ی بالا شده؛ و در نتیجه، امکان تبدیل آن از مستطیل به کشکولی را ، بدون بر هم خوردن ضرباهنگ نما، فراهم آورده است.
• در بین هر دو حجره، راهرو کوتاهی، مشابه کفش کن خانه ها، واقع شده که درِ اصلی هر حجره نیز در همان جاست. بعضی از پله ها نیز در همین راهروها قرار گرفته است. تکرار نمای این راهروها در طبقه ی پایین و بالا و نیز در بدنه ی حجمهای بیرون زده و تفاوت اندازه ی آنها با دهانه ی حجره ها موجب اتصال نماهای طبقه ی بالا و پایین و همچنین پیوند نماهای چهار طرف حیاط با یکدیگر و تنوع در ضرباهنگ نماها شده است.
• چنان که گفتیم، نخستین سخنِ طرح با مخاطب هندسه ی قاطع آن است که بیش از همه جا، در صحن خودنمایی می کند. طرّاح توفیق یافته که طرحی چنین منظم را در زمینی نامنظم (که از حرکت آزاد مسیر بازار و مسیرهای اطراف حاصل شده است) چنان در اندازد که ناموزونی زمین از دید بیننده پنهان بماند و اتصالِ سرا با بازار و بافتِ اطراف به بهترین صورت برقرار گردد.
• عرض بازار مخلص در مقابل ورودی دالان (ورودی اصلی سرا) قدری افزایش یافته که به ((چار سوی مخلص)) معروف است. این گشادگی نیز خود امکان مکث و توجه بیشتر به ورودی سرا را برای رهگذران فراهم می کند و مخاطب را از رویدادی جدید در مسیر بازار مطلع می سازد