کاشی کاری در معماری ایرانی

-در ایران قبل از اسلام سرمنشأ هنرتولید کاشی وسرامیک ،سفالگری است که نخستین آثاراین هنردرایران به حدود 10 هزارسال قبل ازمیلاد می رسد که به صورت گل نپخته بوده و آثاراولین کوره های پخت سفال به حدود 6000 سال قبل ازمیلاد برمیگردد .

-در ایران دوره اسلامی صنعت و هنر کاشی سازی و کاشی کاری از اعتبار و ارزش ویژه ای برخوردار بود و همواره با دو علت اساسی یکی آرایش و دیگری استحکام بخشی به بنا مورد توجه بوده و مایه اصلی کارش بوده است.

-رواج کاشی کاری دوره اسلامی در زمان سلجوقیان به اوج رسیده است.و هنرمندان و صاحبان حرفه را در بارگاه و مقر حکومت خود در مرو و نیشابور حمایت نمود و مرکز اصلی تولید،شهر کاشان بود.

-صنعت کاشی کاری معرق در دوران صفوی به کمال خود می رسد و عصر طلایی خود را تشکیل می دهد . در این دوره ، مراکز مهم معرق سازی ، شهرهای اصفهان ، یزد ، هرات، کاشان ، سمرقند و تبریز بوده اند ، ولی هنر کاشی کاری اصفهان هنر غالب و برتر این دوره به شمار می رود. از متداول ترین و مرسوم ترین روش ها در زمان صفویه ساخت کاشی های هفت رنگ است.

در کاشی کاری شیوه‌های تزئینی دیگری هم وجود دارد که زیرنام اسلیمی، گره‌چینی، خط بنایی، مقرنس کاری، رسمی بندی، چشمه و کاسه سازی یا شمسه زیاد و غیره که هر یک در جایش از ارزش خاصی برخوردار است

• اسلیمی :

اِسلیمی نقش تزیینی به شکل گیاه با ساقه‌های مارپیچی است که ابتدا و انتهای آن مشخص نیست. اسلیمی گونه‌ای از نقش و نگار است شامل خط‌های پیچیده که در تزئینات و کتیبه ها و بعضی دیگر از کارهای نقاشی ترسیم می‌کنند. اسلیمی گاهی به صورت نقش اصلی و زمانی همراه با دیگر طرحها، در معماری٬ کتاب‌آرایی و هنرهای صناعی به‌کار رفته

• گره چینی :

گِرِه‌چینی یکی از شاخه‌های هنر معماری و کاشی کاری سنتی است که اساتید این هنر از لغات مختلف بر اساس طرح مدنظر خود با استفاده از کاشی، آجر و یا سایر مواد نقش‌های هندسی تزئینی درست می‌کنند.

• خط بنایی :

خط بنّایی یکی از انواع خوشنویسی اسلامی است که نوعی خط کوفی زاویه‌دار به‌شمار می‌رود و از ترسیم اشکال هندسی مانند مربع، لوزی، مستطیل و خطوط موازی و متقاطع حاصل می‌شود. خط بنایی نوع تزیین نشده و هندسی خط کوفی است که براساس خانه‌های شطرنجی طراحی می‌شود.

• مقرنس کاری:

مُقَرنَس یا آهو پای یکی از عناصر تزئینی معماری اسلامی و ایرانی است که تاقچه‌بندی آذینی در زیر گنبدها یا نیم‌ گنبدهای روی ایوان‌ها و درگاه‌ها، با آجر یا گچ و کاشیاست که در آن هر رده از تاقچه‌ها از رده زیرین خود پیش می‌نشیند تا درگاه به هم آید.

برای دیدن لیست کامل مطالب داخل این پاورپوینت قسمت "اطلاعات بیشتر" را ملاحظه نمائید.