سقف در معماری

-به طور کلی پوشش بر دو نوع است :

• 1-تخت
• ۲-منحنی(سَغ)

-پوشش تخت  :  از لحاظ  شکل  ٬یک سطح صاف است و از آنجایی که در این گونه پوشش برآیند نیروهای وارد بر  تاق کاملاْ عمودی است٬ استایی تاق در مقابل آن مستلزم استفاده از تیر های حمال مقاوم است . قبل از به کارگرفتن آهن در معماری ٬ معمولاْ  از  تیر حمال چوبی استفاده میشد .

-پوشش سغ  :  در واقع پوششی است که از لحاظ شکلی از یک قوس(چفد)، پیروی دارد.انتخاب چفد مناسب برای تحمل بارهای وارد بر تاقها و گنبدها در معماری ایرانی بر اساس منطق ساختمانی و ایستایی بنا صورت گرفته است.

-قوس که در زبان فارسی کهن چَفد خوانده میشود، در تعریف هندسی ٬ خط یا شکل منحنی است و در اصطلاح معماری ٬ به باریکه تاقی که روی سر در یک درگاه قرار میگیرد ٬ اطلاق میشود.

-تاق به طور کلی٬به مفهوم پوشش بین دو دیوار است و شکلی که تاق از نظر ترکیب تابع آن میشود٬همان چفد است.لذا با تعریفی دیگر٬ میتوان تاق را ادامه چفد دانست.

-از تجسم یک قوس در فضا طاق بوجود میآید .ساختمان طاق از رگه های آجری تشکیل شده است وتقریبا همان مشخصات ایستایی قوس را در فضا دارد.تفاوت قوس وطاق در میزان پوشش محل مورد نظر میباشد.قوسها برای پوشش مکانهایی که دهانه آنها از عمقشان کوچکتر است کاربرد دارند.طاق را درابعاد گوناگون وشکلها وگونه های مختلف طوری مورد استفاده قرار داده اند که انسان را به تعجب وا میدارد.پوشش بناهایی مثل مسجد جامع اصفهان با حدود ۴۷۶ طاق به اشکال گوناگون از نمونه های کم نظیر معماری جهان میباشد.

-در این پاورپوینت با چهار نوع طاق معروف در معماری اسلامی ایرانی  آشنا میشویم :

• طاق آهنگ
• طاق ترکین
• طاق چهاربخش
• طاق و تویزه

-گنبد (به پهلوی: گومبت) سازه‌ای است معمارانه شبیه نیم‌کره‌ای توخالی .

-گنبد را می‌توان به شکل یک کمان که با چرخش حول محور عمودی مرکزی آن به وجود می‌آید تصور کرد. همچنین گنبدهای قوسی شکل، اگر درست طراحی شوند دارای استحکام زیادی هستند و می‌توانند فضای زیادی را بدون ستون محافظ پوشش دهند. گنبدهای پیش کرده، پیش رونده با پیش‌روی افقی در هر طبقه از دیوار به وجود می‌آیند به‌طوری‌که هر طبقه نسبت به طبقه پایینی بیشتر به داخل متمایل می‌شود و در پایان کل محوطه در یک نقطه به هم می‌رسد. گاهی به این نوع گنبد، گنبدنما گفته می‌شود. گنبد واقعی، گنبدی است که به‌طور فزاینده‌ای به سمت داخل زاویه‌دار شده و در نهایت نسبت به پایه گنبد زاویه ۹۰ درجه پیدا می‌کند.

-گریو در معماری سنتی به معنای ساق گنبد است. در معماری سنتی ایران تناسب گریو گنبد با تشخیص معمار نسبت به بر بیرونی یا داخلی بنا بوده‌است که در پاره‌ای از موارد جهت شاخص نشان دادن آن گنبد در سیمای شهر ارتفاع گریو را افزایش می‌دادند.

برای دیدن لیست کامل مطالب داخل این پاورپوینت قسمت "اطلاعات بیشتر" را ملاحظه نمائید.