-سرزمین پهناور ایران در طول تاریخ سترگ خود همواره با رخدادی طبیعی به نام زلزله مانوس و عجین بوده است. زمین لرزه های اخیر هم چون منجیل و رودبار در سال 1369 بم در سال 1382 و سرپل ذهاب در سال 1396 هر یک درس آموخته هایی را به دنبال داشته است. بعد از زلزله منجیل آئین نامه طراحی ساختمان ها در برابر زلزله تحت عنوان استاندارد 2800 که نخستین ویرایش آن یکسال قبل از این رویداد به چاپ رسیده بود، مورد توجه گسترده جامعه مهندسی قرار گرفت، در زلزله بم نیز توجه به رویکرد پیشگیرانه و کاهش مخاطرات در قالب مدیریت جامع بحران، دستاورد آن رویداد تلخ بود و عملاً زمین لرزه سرپل ذهاب نیز توجه جامعه مهندسی ساختمان کشور را به موضوع اجزای غیرسازه ای و دیوارهای جداکننده و پیرامونی ساختمان ها معطوف نموده است.

-حاصل این توجه پیوست ششم آئین نامه 2800 می باشد که تحت عنوان طراحی لرزه ای و اجرای اجزاء غیر سازه ای معماری تهیه و در اختیار جامعه مهندسی ساختمان قرار می گیرد.

-اعضای غیر سازه ای معماری از جمله دیوارهای داخلی و خارجی ساختمان ها در زلزله آسیب پذیر بوده و تا به حال خسارت های جانی و مالی فراوانی در سطح جهانی و بویژه در ایران موجب شده اند.

-مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی مدتها است این موضوع را در دستور کارهای خود قرار داده و با انجام آزمایشات استاتیکی و دینامیکی با شتاب های مختلف تا شدت های بیش از زلزله های معمول بر روی اجزای غیر سازه ای معماری به خصوص دیوارهایی که در کشور ساخته می شود، سعی بر آن داشته تا ضوابطی برای ساخت این اجزا تدوین نماید و در این راستا تجربیات بین المللی را نیز مد نظر قرار داده است.

-پیوست حاضر خلاصه ای از نتایج این تحقیقات است که با توجه به حوادث ناگوار ناشی از زلزله در سال های اخیر در کشور بنا به توصیه کمیته اجرایی آیین نامه قبل از ویرایش پنجم که اکنون مقدمات تدوین آن فراهم شده، برای اجرا ابلاغ می گردد.

• این پیوست شامل دو بخش است:

بخش اول : عمدتا بر روی دیوارهایی متمرکز است که با پیش بینی درز انقطاع ، از سازه جدا اجرا می شوند و در سختی آن دخالتی ندارند و برای سازه مزاحمتی ایجاد نمی کنند. در این بخش جزییات اجرایی سایر اجزای غیر سازه ای از قبیل جان پناه، راه پله، سقف کاذب و نما نیز پوشش داده شده است.

بخش دوم : برای ساختمان های تا چهار طبقه بوده و به دیوارهایی اختصاص دارد که به سازه چسبانده می شود و در سختی آن مشارکت می کند. این دیوارها نقش میانقابی را برعهده دارند. در این بخش نحوه طراحی این دیوارها و ضوابط اجرایی آنها پوشش داده می شود. علاوه بر جزییات مورد اشاره در این جلد، استفاده از هرگونه راهکار اجرایی دیگری که الزامات مورد نظر استاندارد 2800 را برآورده سازد، مجاز دانسته شده است.

در این پاورپوینت بسیار بسیار کامل ، تمام متن  پیوست ششم آئین نامه 2800 تایپ شده و در جهت درک بهتر موضوعات ، برخی تصاویر اجرایی ، دیتیل ها و مطالب مرتبط به آن اضافه شده است . برای دیدن لیست کامل مطالب داخل این پاورپوینت قسمت “اطلاعات بیشتر” را ملاحظه نمائید.

-فایل های کمکی :

• پی دی اف پیوست ششم آئین نامه 2800
• پی دی اف راهنمای طراحی لرزه ای دیوارهای بنایی غیر سازه ای مسلح به میلگرد بستر-ضابطه شماره 729
• پی دی اف پیوست ششم- دکتر حسین زاده اصل

-برای دیدن فیلمی از داستان تولد پیوست ششم آئین نامه 2800 پس از زلزله سر پل ذهاب اینجا را کلیک کنید .

-در گذشته دیوارهای میانقاب یا وال پست توسط ملات و یا نازک کاری به قاب سازه که همان ستونها و تیرها هستند به طور مستقیم متصل میشد ، ولی تجربه زلزله های اخیر به خصوص زلزله کرمانشاه و سی سخت نشان داد که این روش جوابگو نیست به این معنی که اندرکنش سازه و دیوارها باعث وارد شدن نیروهای متقابلی به هر دو میشود .

-به این ترتیب که در اثر نیروهای زلزله یا باد ، دریفت ایجاد شده در اعضای سازه باعث ایجاد تنش در دیوارهای میانقاب میگردد و متقابلا عکس العمل این نیروها باعث ایجاد تنش در سازه میگردد که اولین اثر آن جابجایی مرکز سختی سازه میباشد که این جابجایی مرکز سختی باعث رفتار غیر قابل پیش بینی در سازه خصوصا در زمان وقوع زلزله میگردد.

• بهترین راه حل ؛ جداسازی دیوار میانقاب از قاب :

-جهت از بین بردن اندرکنش دیوار و سازه بهترین راه جدایی انها از یکدیگر است . به این ترتیب که بین دیوار و سازه یعنی ستونها و تیر فاصله ای در نظر گرفته شود . این فاصله بر حسب ارتفاع سازه و میزان نیروهای وارده محاسبه میگردد که اندازه آن به طور معمول ٢/۵ تا ۵ سانتیمتر در نظر گرفته می شود.

 این فاصله میبایست با مصالح نرم و قابل ارتجاع پر شود تا :

• اولا نیروهای متقابل سازه و دیوار را جذب نماید.
• ثانیا امکان اجرای نازک کاری را بوجود آورد.

حال با وجود این فاصله نحوه اتصال دیوار به سازه باید طوری طراحی شود که :

• دیوار را در برابر نیروهای عمود بر سطح محافظت نموده
• ولی در راستای موازی با سطح ازاد بگذارد ، به طوریکه هیچ اندر کنشی با هم نداشته باشند.

-وادار میانی به دو صورت افقی و عمودی می‌باشد  :

• در دیوارهای خارجی و داخلی اگر طول دیوار کمتر از ۴ متر باشد، نیازی به استفاده از وادار میانی عمودی نیست. (به‌ عنوان نمونه عموماً دیوارهای داخلی مانند دیوار سرویس بهداشتی و حمام و اتاق‌خواب‌های کوچک نیاز به وادار میانی عمودی ندارد)
• اگر ارتفاع دیوار نیز از ۳٫۵ متر بیشتر باشد بایستی از یک وادار میانی افقی در طول دیوار استفاده شود. در واقع با اجرای این وادار افقی، مقاومت خمشی دیوار را افزایش می‌دهیم.

-پیوست ششم آیین نامه ٢٨٠٠ فقط دو نوع اتصال را برای وادارها تایید میکند:

• اتصال کشویی (که در بند پ6-1-4-2-3 توضیح داده شده است )
• و اتصال تلسکوپی ( که در تبصره بند پ6-1-4-2-3 توضیح داده شده است .)

-نحوه اجرای وال‌پست در اطراف بازشوهای درب و پنجره :

-در حالت کلی پیوست ششم، ضوابط را به‌گونه‌ای تدوین کرده است که تا جایی که نیاز نیست از ایجاد وادار عمودی پرهیز نماییم. زیرا اضافه کردن بی‌دلیل وادارهای میانی که متأسفانه در اجرای تیغه‌های داخلی امری مرسوم است، باعث افزایش سختی در سازه می‌شود. لذا در پیوست ششم استاندارد ۲۸۰۰ تا عرض حداکثر ۲٫۵ متر ، برای بازشوها، نیاز به استفاده از وادار عمودی نمی‌باشد. همچنین برای اجرای فریم‌های پنجره یا درب‌ها بایستی این فریم‌ها در زمان دیوارچینی به میلگردهای بستر متصل گردد تا دیوار با فریم‌ها به‌صورت کاملاً یکپارچه باشد.

برای دیدن لیست کامل مطالب داخل این پاورپوینت 135 اسلایدی قسمت “اطلاعات بیشتر” را ملاحظه نمائید.

-برای دیدن فیلمی از داستان تولد پیوست ششم آئین نامه 2800 پس از زلزله سر پل ذهاب اینجا را کلیک کنید .