در این نوشته انواع ضوابط و استانداردهای ساختمان های مسکونی بیان شده است . استانداردهای مربوط به تراکم ، پله و آسانسور ، حیاط خلوت ، پخی ، پیش آمدگی ، پارکینگ و …
-در ابتدا ضوابط مربوط به انواع تراکم بیان میشود :
- تراکم کم :
-تراکم 100% قطعه زمین 1500 :
-هر 5% کاهش سطح اشغال همکف 10% به تراکم اضافه می شود.
-حداقل سطح اشغال همکف 20% ، حداکثر سطح اشغال خالص 45% بدون 20% مساحت راه پله
-قطعه زمین بیش از ده هزار مترمربع : تراکم 180% و 15% مساحت مختص معابر و سطح اشغال نسبت به میزان باقیمانده مساحت کل محاسبه می شود.
-زیربنای ناخالص یک واحد مسکونی 160 مترمربع و حداقل زیربنای ناخالص 110 متر مربع
- تراکم متوسط :
-تراکم 135% قطعه زمین هزار متر مربع:
هر 5% کاهش سطح اشغال همکف 10% به تراکم اضافه می شود.
حداقل سطح اشغال 25% حداکثر سطح اشغال خالص 45% بدون 20% مساحت راه پله
-قطعه زمین بیش از هفت هزار متر: تراکم 180% و 12% مساحت مختص معابر و سطح اشغال همکف نسبت میزان باقیمانده مساحت کل است.
-زیربنای ناخالص هر واحد 110 متر مربع و حداقل 75 متر مربع
- تراکم زیاد:
-تراکم 240% قطعه زمین 50 مترمربع:
-هر 5% کاهش سطح اشغال همکف10% افزایش تراکم. حداقل سطح اشغال 30%
-قطعه زمین بیش از 5000 مترمربع: 150% تراکم و 10% مساحت کل قطعه مختص معابر حداکثر سطح اشغال همکف 50%
-زیربنای متوسط ناخالص یک واحد مسکونی 60 مترمربع و حداقل 90 مترمربع تعیین می شود.
- حیاط
-عرض حیات خلوت 2 متر است و مساحت 12 مترمربع که جزء زیربنا محسوب نمیشود.
-چنانچه عرض آن کمتر از دو متر یا مساحت کمتر از 12 متر مربع باشد. در طبقه ای که کف حیاط خلوت در آن است جزء زیربنا محسوب می شود.
-در واحدهای آپارتمانی بیش از 5 واحد اتاق ها (آشپزخانه، نهارخوری، نشیمن، و خواب) باید بوسیله حداقل 12 مترمربع با حداقل عرض 2 مترنورگیر داشته باشد.
-در ساختمانهای بیش از 5 طبقه باید اتاق ها بصورت مناسبی نور بگیرند.
-حداقل مساحت حیاط خلوت های تأسیساتی و نورگیر بایستی 4 متر مربع و سطح آن حیاط جزء بنا محسوب می شود.
-پنجره های مشرف به همسایه در حیاط خلوت ها از کف طبقه اول به بعد از 7/1 نصف شود.
- پله فرار و آسانسور :
-در ساختمانهای دارای پیلوت و چهارطبقه روی پیلوت به آسانسور و پله فرار نیاز نیست
– درساختمانهای 5 طبقه چنانچه طبقه 4 و 5 بصورت دوبلکس باشد به آسانسور و پله فرار نیاز نیست
-در ساختمانهای بیش از 5 طبقه پله فرار و آسانسور الزامی است
- پخی:
-میزان پخی در گذرگاه های اصلی برابر یک دهم مجموع دو عرض گذرگاه متقاطع است.
– میزان پخی در پلاکهای مجاور گذرگاه های با عرض ده متر و کمتر به گذرگاه های بیش از ده متر ، دو متر است.
-محل تقاطع خیابان فرعی به اصلی میزان پخی دو دهم عرض خیابان فرعی.
- پیش آمدگی ساختمانی در گذرها :
-پیش آمدگی از امتدادی که برای ساختمانها معین شد، حساب خواهد شد ولو اینکه بنا در این امتداد نباشد.
-طول پیش آمدگی هر ساختمان در هر طبقه از درصد زیربنای آن طبقه تبعیت نماید. اگر بلوک مجاور به صورت زمین یا ساخته شده 60% بیشتر احداث نموده باشد می توان به اندازه ی 2+60% ساختمان (زیربنا) دانست و اگر پلاک مجاور کمتر از 60% بود می توان بعد از 60% با زاویه 45 درجه تا دو متر اضافه احداث نمود.
-کارگذاردن در و پنجره که به طرف گذر باز و در موقع باز شدن از سطح نما تجاوز نماید، ممنوع است.
-ریزش آب ناودان در پیاده رو ممنوع است و باید از زیر سطح پیاده رو عبور نماید.
-نصب لوله بخاری به دیوار خارجی مشرف به گذر یا خروج آن از دیوار ممنوع است.
-نصب پله جلوتر از امتداد ابنیه ممنوع است مگر در اثر تغییر تراز خیابان این عمل الزامی باشد و با موافقت شهرداری.
-در خیابانهای بیش از 8 متر تعداد پیش آمدگی 2/1 عرض پیاده و حداکثر 20/1 متر است و ارتفاع کمتر از 3 متر نباشد.
-کنسول در ارتفاع 4/2 متر مانند پیلوت از کف پیاده نباید به میزان 3/1 عرض پیاده رو و حداکثر 60 متر بیشتر شود.
-پیاده رو 6/1 عرض خیابان است.
-کنسول راه پله فقط می تواند در ارتفاع 20/2 یا 40/2 از کف باشد و حداکثر 70 سانتی متر پیش آمدگی و عرض 3 متر کنسولهای احداثی در خیابان جزو تراکم ساختمانی نیست.
- تراس :
-تراس اگر از طرفین باز باشد نصف مساحت جزو سطح طبقات محسوب می شود.
-تراس اگر از طرفین بسته باشد 3/2 مساحت آن جزء سطح طبقات است.
تراس از کلیه جهات بوسیله دیوار یا شیشه مسدود باشد کلاً جزء سطح زیربنا است.
- رعایت محدودیت ارتفاع
-ساختمانهای در خیابانهای با عرض 30 متر یا بیشتر تا 30 متر ارتفاع به رعایت محدودیت نیاز ندارند.
-ارتفاع ساختمانهای در خیابان با عرض کمتر از 30 متر نباید از عرض خیابان تجاوز کند. در صورت تجاوز به همان میزان باید عقب نشینی کند: دید 45 درجه ارتفاع ساختمانها با دو یا چند بر با گذرهای کمتر از 30 متر، در گذرگاه به ارتفاع پیلوت + دو طبقه مجاز است و از طبقه سوم باید به اندازه 5/3 متر از گذرگاه عقب نشینی کند.
-طبق ضوابط طول گذرگاهی که افزایش یافته ارتفاع را افزایش دهد و در صورت تجاوز مجدد ارتفاع بیش از 32 متر باید یازای هر طبقه 4 متر عقب نشینی کند.
-اگر عرض خیابان بین 12 و 30 متر بود محدودیت ارتفاع ندارد. اگر عرض خیابان بین 7 و 12 متر بود بیش از 32 متر ارتفاع بازای هر طبقه اضافه ارتفاع بایستی 4 متر عقب نشینی کند.
- پارکینگ :
-تعداد پارکینگ مورد لزوم به تعداد 70 درصد تعداد واحدهای مجاز خواهد بود.
-رمپ پارکینگ در فضای باز ساختمان پیش بینی می شود و جزء سطح زیربنا نیست.
حداکثر ارتفاع پارکینگ 04/2 و حداقل ارتفاع ورودی آن 80/1 متر است.
-پارکینگ در زیرزمین باید دارای دسترسی مستقیم به طبقات باشد.
-شیب رمپ 17% (حداکثر) جای پارک هر اتومبیل هر اتومبیل 5/2*5 به انضمام فضای مناسب جهت مسیر حرکت به داخل و خارج (استاندارد)
-حداقل عرض رمپ جهت دسترسی پارکینگ مسکونی 5/2 متر و در تجاری 5/3 متر.
-در پارکینگ فاصله آکس تا آکس ستون ها در همکف یا زیرزمین حداقل 5/5 متر.
-به ازای هر دو واحد مسکونی یک پارکینگ مورد نیاز است.
-در صورت گاراژی بودن پارکینگ به میزان حداقل 16 مترمربع جهت پارکینگ و برای هر پلاک دو گاراژ لازم است.
-در آپارتمانهای 4 واحدی دو پارکینگ لازم است (هر دو واحد یکی). به ازای هر واحد اضافی یک پارکینگ مورد نیاز است و مساحت هر پارکینگ حداقل 25 مترمربع.
- برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد ضوابط و مقرارت مجتمع های مسکونی به لینک زیر مراجعه نمائید :
مطالعات ساختمان های مسکونی همراه با بررسی نمونه های موردی خارجی ( 150 اسلاید )